Bài giảng Ngữ văn 10 - Cảm xúc mùa thu - Lê Thị Thuý Hạnh

v GV : LÊ THỊ THUÝ HẠNHCẢM HỨNG MÙA THU( THU HỨNG )_ĐỖ PHỦCẢM XÚC MÙA THUĐỖ PHỦI/ GIỚI THIỆU CHUNG : 1. Tác giả : Đỗ Phủ( 712 _ 770 ) tự là Tử Mi- là đời Đường, danh nhân văn hoá thế giới-Thơ ông là bức tranh hiện thực sinh động và chân xác về xã hội đương thời > được mệnh- Giọng thơ của ông thường trầm uất, nghẹn ngào thể hiện sự đồng cảm với nỗi khổ của nhân dân trong thời li loạn, chứa chan tình yêu nước và tinh thần nhân đạo > danh là " "Ông được tôn là " ".nhà thơ hiện thực vĩ đạiThi sửThi thánhVIET NAMBẢN ĐỒ TRUNG HOATỨ XUYÊNQUỲ CHÂUQUỲ CHÂU2. HOÀN CẢNH SÁNG TÁC "CẢM XÚC MÙA THU" : Năm 766, khi dừng chân ở Quỳ Châu,Đỗ Phủ đã sáng tác chùm"Thu hứng" gồm 8 bài. Đây là bài số 1 cũng là bài tiêu biểu nhất.V II/ TÌM HIỂU BÀI THƠ : Bốn câu thơ đầu : * Câu 1+2 : rừng phong hạt móc sa, hiu hắt, khí thu loà. Phiên âm : Ngọc lộ phong thụ lâm, , khí tiêu sâm. điêu thươngVu sơn Vu giápLác đácNgàn nonNúi Vu "Suốt cả vùng Tam giáp: ,Từ Đường giáp,Tây Lăng giáp dài bảy trăm dặm, tuyệt không có một chỗtrống. che khuất cả bầu trời,chẳng bao giờ thấy ánhnắng mặt trời,cũng như ánh sáng trăng ".Vu giápnúi liên tiếp đôi bờVách đá điệp trùngKẽm VuII/ TÌM HIỂU BÀI THƠ : Bốn câu thơ đầu : * Câu 3 + 4 : Lưng trời sóng lòng sông thẳm, Mặt đất mây cửa ải xa. Phiên âm : Giang gian ba lãng , Tái thượng phong vân ( Giữa lòng sông, sóng vọt lên tận lưng trời Trên cửa ải, mây sà xuống giáp mặt đất âm u. ) rợnđùn kiêm thiên dũng tiếp địa âm* Trong 4 câu thơ đầu, tác giả đã dùng những hình ảnh rất đặc trưng để tái hiện bức tranh thiên nhiên muà thu : hiu hắt, ảm đạm; hùng vĩ, hoành tráng nhưng cũng vô cùng dữ dội. > nét riêng của vùng đất Quỳ Châu hiểm trở + hé lộ cảm xúc của tác giả._2. Bốn câu sau : * Câu 5+6 : Tùng cúc tha nhật lệ chu cố viên tâm . * Đối ngẫu > Tấm lòng đau đáu hướng về quê cũ. lưỡng khai nhất hệCô * Đồng nhất : người - sự vật ; quá khư ù- hiện tại ; cảnh - tình > nỗi niềm xót xa, khắc khoải của kẻ tha hương. * Câu 7 + 8 : Hàn y thôi đao xích, Bạch Đế thành cao mộ châm. ( cũng rộn ràng dao thước để may áo rét, Về chiều, thành Bạch Đế cao, nghe càng ) * Âm thanh giàu sức gợi cảm, vang động, xoáy sâu vào lòng người nỗi thương nhớ tê tái, khôn nguôi. xứ xứcấpChỗ nàodồn dập.tiếng chày đập áo................Hàn y xứ xứ thôi đao xích,Bạch Đế thành cao cấp mộ châm.III/ KẾT LUẬN : Ghi nhớ SGK/ 147 Bài thơ là nỗi lòng riêng tư của Đỗ Phủ nhưng cũng chan chứa tâm sự yêu nước, thương đời. Nghệ thuật thơ Đường ở đây đã đạt tới trình độ mẫu mực. ư3Thơ Đỗ Phủ thấm máu và nước mắt của nhân dân trong thời buổi loạn li. `Đỗ PhủTHU HỨNG 2Phủ Quì quạnh quẽ ánh tà huy Nam Đẩu vời trông nhớ đế kì Dòng lệ “tam thanh” nghe vượn giục Chiếc bè “bát nguyệt” uổng công đi Lầu canh vách phấn kèn im bặt Dinh vẽ lò hương mộng được gì ? Trăng dọi qua cành im mặt đá Hàng lau xao xác sáng ngoài đê ( Lê Nguyễn Lưu dịch ) THU HỨNG 4 Nghe nói Trường An tựa hí trường Trăm năm thế cuộc lắm bi thương Công hầu dinh thự thay người mới Văn vũ y quan đổi khác thường Chiêng, trống ầm vang lên bắc tái Quân thư chậm trễ đến Tây phương Sông thu lạnh vắng hơi tăm cá Cố quốc thanh bình mãi ước mong ( Lê Nguyễn Lưu dịch ) THU HỨNG 8 Côn Ngô đất ngự trải du hành Tử Các yên trùm Mỹ thủy quanh Anh vũ mổ hoài mâm nếp trắng Phụng hoàng đậu mãi nhánh ngô xanh Gia nhân tặng thúy mừng xuân thắm Tiên lữ cùng thuyền dạo nắng hanh Vẫy bút xưa từng vang đế khuyết Bạc phơ mái tóc nhớ kinh thành ( Lê Nguyễn Lưu dịch )HƯỚNG DẪN HỌC BÀI :*Học bài cũ: - Thuộc phần dịch thơ bài “ Cảm xúc mùa thu”. - Nắm vững : vài nét cơ bản về tác giả; giá trị NT và ND của bài thơ . * Chuẩn bị bài mới : - Đọc kĩ các phần tiểu dẫn, các bài thơ, chú thích ở bài đọc thêm trang 155 > 164. - Trả lời các câu hỏi ở phần hướng dẫn đọc thêm. Kính chào quí thầy cô !