Bài giảng Ngữ văn 10 - Cảnh ngày hè - Trường THPT Đạ Tông

TẬP THỂ LỚP 10A4 KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔTRƯỜNG THPT ĐẠ TÔNGGV THỰC HIỆN: TRẦN THỊ KIM LYNS: 04-11-09CẢNH NGÀY HÈ(BẢO KÍNH CẢNH GIỚI - BÀI 43)NGUYỄN TRÃINguyễn Trãi (1380 – 1442)I. TÌM HIỂU CHUNG:1. Tập thơ “Quốc âm thi tập”- Là tập thơ Nôm, gồm 254 bài thơ, đánh dấu sự phát triển của thơ tiếng Việt.- Nội dung: vẻ đẹp của con người Nguyễn Trãi.- Nghệ thuật: Thể thơ thất ngôn Đường luật có xen lục ngôn.- Quốc âm thi tập gồm 4 phần: Vô đề, Môn thì lệnh, Môn hoa lộc, Môn cầm thú.2. Bài thơ “Cảnh ngày hè”.Xuất xứ: bài 43 trong mục Báo kính cảnh giới – phần vô đề.Rồi hóng mát thuở ngày trường.Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.Lao xao chợ cá làng ngư phủDắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,Dân giàu đủ khắp đòi phương. II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN: A. Đọc:B. Tìm hiểu văn bản:1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống:a. Thiên nhiên :- Cảnh ngày hè được miêu tả với những hình ảnh đặc trưng: cây hòe, hoa lựu, hoa sen.+ Cách ngắt nhịp sáng tạo trong câu 3,4 gây ấn tượng với người đọc. + Phối hợp với ngắt nhịp là các động từ mạnh: đùn đùn, giương, phun sức sống căng đầy trong cảnh vật. Hòe lục đùn đùn tán rợp giương. Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.- Màu sắc: màu lục(hòe), màu đỏ( thạch lựu), màu hồng(hoa sen), màu của buổi chiều tà(tịch dương)- Mùi vị: tiễn mùi hương Cả không gian ngát hương hoa sen.Tươi đẹp, tràn đầy sức sống.b. Cuộc sống:- Âm thanh: lao xao chợ cá, dắng dỏi cầm ve.- Nghệ thuật đảo ngữ nhấn mạnh cuộc sống bình dị nơi thôn quê. Cuộc sống của nhân dân no đủ.=> Bức tranh mùa hè sinh động và tràn đầy sức sống: có sự kết hợp của đường nét, màu sắc, âm thanh, con người và cuộc sống. 2.Tâm hồn nhà thơ:a. Tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống: Miêu tả bức tranh thiên nhiên tươi đẹp chứng tỏ nhà thơ có tấm lòng yêu thiên nhiên sâu sắc.b. Tấm lòng với dân, với nước:- Nguyễn Trãi là người có lòng nhiệt huyết thế nhưng ông ngắm cảnh trong trạng thái: Rồi hóng mát thưở ngày trườngRỗi rãi không bình thường.- Ước mong của nhà thơ: dân giàu phương->nhân dân đã ấm no phải ấm no hơn nữa .  Tấm lòng yêu nước thương dân vô bờ.Bui một tấc lòng ưu ái cũĐêm ngày cuồn cuộn nước triều đông. 	( Thuật hứng _ bài 12)Hổ phách, phục linh nhìn mấy biếtDành còn để trợ dân này. 	 	( Tùng) Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân	(Cáo bình Ngô) III. TỔNG KẾT: Ghi nhớ: SGK