Bài giảng Ngữ văn 10 - Khái quát lịch sử Tiếng Việt (tiết 2)

(Tiết 2)KHÁI QUÁT LỊCH SỬ TIẾNG VIỆTPhạm Thị Thúy Nhài1II. Chữ viết tiếng việt 1. Chữ Nôm:- Xuất hiện cùng với sự du nhập của chữ Hán.- Là một hệ thống chữ viết ghi âm, dùng chữ Hán hoặc bộ phận chữ Hán được cấu tạo lại để ghi TV theo nguyên tắc ghi âm tiết,trên cơ sở cách đọc chữ Hán của người Việt.Chữ Nơm xuất hiện khi nào? Đặc điểm cấu tạo của chữ Nơm? Em hãy kể vài tác phẩm văn học chữ Nơm mà em biết?Phạm Thị Thúy Nhài2 Thành quả văn hoá lớn của người Việt.- Nhược điểm: không được chuẩn hoá, muốn đọc chữ Nôm phải thông suốt chữ Hán.Ba câu lục bát đầu của Truyện Kiều Việc chữ Nơm ra đời cho thấy tinh thần gì của người Việt? Tuy nhiên, chữ Nơm khơng phổ biến vì nguyên nhân nào?Phạm Thị Thúy Nhài32. Chữ quốc ngữ- Hình thành từ thế kỉ XVII do các giáo sĩ Phương Tây truyền giáo.- Là thứ chữ ghi âm tiếng Việt dựa vào bộ chữ cái La tinh. Có nhiều ưu điểm như đơn giản, sử dụng chữ cái Latinh, cách viết và cách đọc có sự phù hợp khá cao; thuộc chữ cái ghép vầnđọc đượcChữ quốc ngữ xuất hiện khi nào? Đặc điểm cấu tạo của chữ quốc ngữ?So với chữ Nơm, chữ quốc ngữ cĩ ưu điểm gì?Phạm Thị Thúy Nhài41 trang sách Giáo lý được viết theo chữ Latinh và chữ Quốc ngữ của Alexandre De Rhodes TK XVII .Phạm Thị Thúy Nhài5- Lúc đầu chỉ sử dụng hạn chế trong các xứ đạo, dần dần được phổ biến.Sau Cách mạng tháng 8: TV cùng chữ quốc ngữ giành được vị trí xứng đáng trong mọi hoạt động của đất nước.  Ghi nhớ: SGKPhạm Thị Thúy Nhài6III. Luyện tậpBài tập 1: (tr 40 SGK)Tìm ví dụ minh họa việc Việt hĩa từ Hán- Vay mượn trọn vẹn chữ Hán chỉ Việt hoá âm đọc: CM, chính phủ.- Rút gọn: trần- Đảo vị trí các yếu tố.- Đổi yếu tố.- Đổi nghĩa, mở rộng, thu hẹp nghĩa.- Dịch nghĩa: không phận vùng trời.- Tạo từ mới bằng các yếu tố tiếng Hán: sản xuất bồi đắp, binh lính.Phạm Thị Thúy Nhài7Bài tập 2: ưu điểm chữ quốc ngữ.- Dễ viết, dễ đọc, dễ nhớ.-Có thể ghi tất cả các âm thanh mới dù không biết nghĩa Phạm Thị Thúy Nhài84. Củng cố:- Ghi nhớ lời dạy của Bác : giữ gìn và phát triển TV.5. Dặn dò- Soạn: Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn (Ngô Sĩ Liên).Phạm Thị Thúy Nhài9