Bài giảng Ngữ văn 10 - Miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự - Trường THPT Bến Tắm

chµo mõng quý thÇy c« gi¸o vỊ dù giê líp 10A7tr­êng thpt bÕn t¾mtỉ ng÷ v¨nTiÕt 24Biªn so¹n: NguyƠn Sü KiªnTr­êng THPT BÕn T¾m, ChÝ Linh, H¶i D­¬ngmiªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùTiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶Miªu t¶ lµ dïng ng«n ng÷ hoỈc mét ph­¬ng tiƯn nµo kh¸c lµm cho ng­êi ®äc, ng­êi nghe, ng­êi xem cã thĨ thÊy sù vËt (hiƯn t­ỵng, con ng­êi) nh­ hiƯn ra tr­íc m¾t.Quan s¸t bøc ¶nh vµ t¶ theo sù quan s¸t ®­ỵcTiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mLão Hạc ơi! Lão hãy yên lịng mà nhắm mắt! Lão đừng lo gì cho cái vườn của lão. Tơi sẽ cố giữ gìn cho lão. Ðến khi con trai lão về, tơi sẽ trao lại cho hắn và bảo hắn : “Ðây là cái vườn mà ơng cụ thân sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn : cụ thà chết chứ khơng chịu bán đi một sào...” (Nam Cao – Lão Hạc)BiĨu c¶m lµ béc lé t×nh c¶m chđ quan cđa b¶n th©n tr­íc sù vËt, sù viƯc, hiƯn t­ỵng, con ng­êi trong cuéc sèng.TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mMiªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù cã hoµn toµn gièng víi miªu t¶ trong v¨n b¶n miªu t¶ kh«ng?Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù kh«ng hoµn toµn gièng miªu t¶ trong v¨n b¶n miªu t¶. V¨n b¶n tù sù chđ yÕu lµ kĨ. Nh÷ng ®o¹n miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù lµ gãp phÇn lµm cho c©u chuyƯn cơ thĨ h¬n, sinh ®éng h¬n.TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mBiĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù víi biĨu c¶m trong v¨n b¶n biĨu c¶m cã nh÷ng ®iĨm gièng vµ kh¸c nhau cơ thĨ nµo?* Gièng nhau: §Ịu trùc tiÕp biĨu lé t×nh c¶m, c¶m xĩc.* Kh¸c nhau: BiĨu c¶m trong trong v¨n b¶n Tù sù chđ yÕu ®Ĩ gãp phÇn lµm cho c©u chuyƯn gỵi c¶m, truyỊn c¶m h¬n. Nhê nh÷ng ®o¹n biĨu c¶m, t©m tr¹ng nh©n vËt hay chÝnh t¸c gi¶ ®­ỵc béc lé, truyỊn c¶m ®Õn ng­êi ®äc lµm cho c©u chuyƯn ch©n thùc vµ hÊp dÉn h¬n, xĩc ®éng h¬n.TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mCÇn c¨n cø vµo ®©u ®Ĩ ®¸nh gi¸ hiƯu qu¶ cđa miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù?C¨n cø ®¸nh gi¸ hiƯu qu¶ cđa miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù lµ ®¹t ®­ỵc ®Õn mơc ®Ých cđa kĨ (viƯc kĨ ®­ỵc ng­êi ®äc, ng­êi nghe tiÕp nhËn hiƯu qu¶ nhÊt).{} NÕu cã lÇn n»m ngoµi trêi suèt ®ªm, h¼n b¹n thõa biÕt gi÷a lĩc chĩng ta ngđ th× c¶ mét thÕ giíi huyỊn bÝ bõng dËy trong c¶nh c« qu¹nh vµ u tÞch. Lĩc Êy suèi reo râ h¬n, ®Çm ao nhen lªn nh÷ng ®èm lưa nhá,  vµ v¨ng v¼ng trong kh«ng gian, nh÷ng tiÕng sét so¹t, nh÷ng tiÕng rung khe khÏ, t­ëng ®©u cµnh c©y ®ang v­¬n dµi vµ cá non ®ang mäc. Ban ngµy lµ cuéc sèng cđa chĩng sinh vµ ban ®ªm lµ cuéc sèng cđa c©y cá. Kh«ng quen th× dƠ sỵ Cho nªn tiĨu th­ cđa chĩng ta cø mçi lÇn nghe thÊy mét tiÕng ®éng nhá lµ ®· run lªn vµ nÐp s¸t vµo ng­êi t«i. Mét lÇn, tõ phÝa mỈt ®Çm lÊp l¸nh d­íi kia nỉi lªn mét tiÕng kªu dµi, n·o ruét, ng©n vang rỊn rỊn tíi chç chĩng t«i ngåi. Cịng võa lĩc mét ng«i sao rùc rì ®ỉi ng«i, l­ít trªn ®Çu chĩng t«i vỊ cïng mét h­íng ®ã, d­êng nh­ tiÕng than v·n mµ chĩng t«i võa nghe thÊy kia ®· mang theo mét luång ¸nh s¸ng. C¸i g× thÕ? – Xtª-pha-nÐt khe khÏ hái. Cã mét linh hån lªn thiªn ®µng, c« chđ ¹. – nãi råi t«i lµm dÊu th¸nh.Nµng cịng lµm theo vµ cịng ngåi ngưa cỉ nh­ thÕ mét l¸t, vỴ rÊt trÇm ng©mNµng ng­íc m¾t lªn cao, tay ®ì lÊy ®Çu, vai kho¸c tÊm da cõu, nom nµng nh­ chĩ mơc ®ång cđa nhµ trêi. NhiỊu sao qu¸! §Đp qu¸ k×a! Ch­a bao giê t«i thÊy nhiỊu sao nh­ thÕ nµy. Mơc ®ång cã biÕt tªn c¸c ng«i sao kh«ng? D¹ cã, th­a c« chđ. Vµ trong khi t«i cè gi¶ng cho nµng thÕ nµo lµ ®¸m c­íi sao th× t«i c¶m thÊy nh­ cã mét c¸i g× m¸t r­ỵi vµ mÞn mµng tùa nhÌ nhĐ xuèng vai t«i. Th× ra ®Çu nµng nỈng trÜu v× buån ngđ ®· ng¶ vµo t«i víi tiÕng sét so¹t ªm ¸i cđa nh÷ng d¶i ®¨ng-ten vµ lµn tãc m©y gỵn sãng. Nµng cø ngåi yªn nh­ thÕ kh«ng nhĩc nhÝch cho ®Õn khi ngµn sao trªn trêi mê dÇn, nhoµ ®i trong buỉi ban mai ®ang r¹ng. Cßn t«i, t«i nh×n nµng ngđ, ®¸y lßng h¬i xao xuyÕn nh­ng vÉn gi÷ ®­ỵc m×nh v× ®ªm sao s¸ng kia bao giê cịng ®em l¹i cho t«i nh÷ng ý nghÜ cao ®Đp. Quanh hai chĩng t«i, ngµn sao vÉn tiÕp tơc cuéc hµnh tr×nh trÇm lỈng ngoan ngo·n nh­ mét ®µn cõu lín; vµ ®«i lĩc, t«i t­ëng ®©u mét trong nh÷ng ng«i sao kia, ng«i sao thanh tĩ nhÊt, ngêi s¸ng nhÊt l¹c mÊt ®­êng ®i ®· ®Ëu xuèng vai t«i mµ thiªm thiÕp ngđTiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶m§o¹n trÝch trªn cã ph¶i lµ mét ®o¹n trÝch tù sù kh«ng? V× sao?§©y lµ mét ®o¹n trÝch tù sù v× cã viƯc ®Ĩ kĨ [kĨ vỊ viƯc nh©n vËt T«i (chµng ch¨n cõu thuª) vµ c« chđ Xtª-pha-nÐt (®ång thêi lµ b¹n) cïng lªn ®åi ng¾m sao]TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mT×m nh÷ng yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n trÝch?{} NÕu cã lÇn n»m ngoµi trêi suèt ®ªm, h¼n b¹n thõa biÕt gi÷a lĩc chĩng ta ngđ th× c¶ mét thÕ giíi huyỊn bÝ bõng dËy trong c¶nh c« qu¹nh vµ u tÞch(1). Lĩc Êy suèi reo râ h¬n, ®Çm ao nhen lªn nh÷ng ®èm lưa nhá,  vµ v¨ng v¼ng trong kh«ng gian, nh÷ng tiÕng sét so¹t, nh÷ng tiÕng rung khe khÏ, t­ëng ®©u cµnh c©y ®ang v­¬n dµi vµ cá non ®ang mäc(2). Ban ngµy lµ cuéc sèng cđa chĩng sinh vµ ban ®ªm lµ cuéc sèng cđa c©y cá(3). Kh«ng quen th× dƠ sỵ(4) Cho nªn tiĨu th­ cđa chĩng ta cø mçi lÇn nghe thÊy mét tiÕng ®éng nhá lµ ®· run lªn vµ nÐp s¸t vµo ng­êi t«i(5). Mét lÇn, tõ phÝa mỈt ®Çm lÊp l¸nh d­íi kia nỉi lªn mét tiÕng kªu dµi, n·o ruét, ng©n vang rỊn rỊn tíi chç chĩng t«i ngåi(6). Cịng võa lĩc mét ng«i sao rùc rì ®ỉi ng«i, l­ít trªn ®Çu chĩng t«i vỊ cïng mét h­íng ®ã, d­êng nh­ tiÕng than v·n mµ chĩng t«i võa nghe thÊy kia ®· mang theo mét luång ¸nh s¸ng(7). C¸i g× thÕ? (8)– Xtª-pha-nÐt khe khÏ hái.(9) Cã mét linh hån lªn thiªn ®µng, c« chđ ¹(10). – nãi råi t«i lµm dÊu th¸nh.(11)Nµng cịng lµm theo vµ cịng ngåi ngưa cỉ nh­ thÕ mét l¸t, vỴ rÊt trÇm ng©m(12)Nµng ng­íc m¾t lªn cao, tay ®ì lÊy ®Çu, vai kho¸c tÊm da cõu, nom nµng nh­ chĩ mơc ®ång cđa nhµ trêi.(13) NhiỊu sao qu¸!(14) §Đp qu¸ k×a!(15) Ch­a bao giê t«i thÊy nhiỊu sao nh­ thÕ nµy.(16) Mơc ®ång cã biÕt tªn c¸c ng«i sao kh«ng?(17) D¹ cã, th­a c« chđ.(18)Vµ trong khi t«i cè gi¶ng cho nµng thÕ nµo lµ ®¸m c­íi sao th× t«i c¶m thÊy nh­ cã mét c¸i g× m¸t r­ỵi vµ mÞn mµng tùa nhÌ nhĐ xuèng vai t«i.(19) Th× ra ®Çu nµng nỈng trÜu v× buån ngđ ®· ng¶ vµo t«i víi tiÕng sét so¹t ªm ¸i cđa nh÷ng d¶i ®¨ng-ten vµ lµn tãc m©y gỵn sãng(20). Nµng cø ngåi yªn nh­ thÕ kh«ng nhĩc nhÝch cho ®Õn khi ngµn sao trªn trêi mê dÇn, nhoµ ®i trong buỉi ban mai ®ang r¹ng(21). Cßn t«i, t«i nh×n nµng ngđ, ®¸y lßng h¬i xao xuyÕn nh­ng vÉn gi÷ ®­ỵc m×nh v× ®ªm sao s¸ng kia bao giê cịng ®em l¹i cho t«i nh÷ng ý nghÜ cao ®Đp(22). Quanh hai chĩng t«i, ngµn sao vÉn tiÕp tơc cuéc hµnh tr×nh trÇm lỈng ngoan ngo·n nh­ mét ®µn cõu lín; vµ ®«i lĩc, t«i t­ëng ®©u mét trong nh÷ng ng«i sao kia, ng«i sao thanh tĩ nhÊt, ngêi s¸ng nhÊt l¹c mÊt ®­êng ®i ®· ®Ëu xuèng vai t«i mµ thiªm thiÕp ngđ(23)Nh÷ng yÕu tè miªu t¶TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mT×m nh÷ng yÕu tè biĨu c¶m trong ®o¹n trÝch?{} NÕu cã lÇn n»m ngoµi trêi suèt ®ªm, h¼n b¹n thõa biÕt gi÷a lĩc chĩng ta ngđ th× c¶ mét thÕ giíi huyỊn bÝ bõng dËy trong c¶nh c« qu¹nh vµ u tÞch(1). Lĩc Êy suèi reo râ h¬n, ®Çm ao nhen lªn nh÷ng ®èm lưa nhá,  vµ v¨ng v¼ng trong kh«ng gian, nh÷ng tiÕng sét so¹t, nh÷ng tiÕng rung khe khÏ, t­ëng ®©u cµnh c©y ®ang v­¬n dµi vµ cá non ®ang mäc(2). Ban ngµy lµ cuéc sèng cđa chĩng sinh vµ ban ®ªm lµ cuéc sèng cđa c©y cá(3). Kh«ng quen th× dƠ sỵ(4) Cho nªn tiĨu th­ cđa chĩng ta cø mçi lÇn nghe thÊy mét tiÕng ®éng nhá lµ ®· run lªn vµ nÐp s¸t vµo ng­êi t«i(5). Mét lÇn, tõ phÝa mỈt ®Çm lÊp l¸nh d­íi kia nỉi lªn mét tiÕng kªu dµi, n·o ruét, ng©n vang rỊn rỊn tíi chç chĩng t«i ngåi(6). Cịng võa lĩc mét ng«i sao rùc rì ®ỉi ng«i, l­ít trªn ®Çu chĩng t«i vỊ cïng mét h­íng ®ã, d­êng nh­ tiÕng than v·n mµ chĩng t«i võa nghe thÊy kia ®· mang theo mét luång ¸nh s¸ng(7). C¸i g× thÕ? (8)– Xtª-pha-nÐt khe khÏ hái.(9) Cã mét linh hån lªn thiªn ®µng, c« chđ ¹(10). – nãi råi t«i lµm dÊu th¸nh.(11)Nµng cịng lµm theo vµ cịng ngåi ngưa cỉ nh­ thÕ mét l¸t, vỴ rÊt trÇm ng©m(12)Nµng ng­íc m¾t lªn cao, tay ®ì lÊy ®Çu, vai kho¸c tÊm da cõu, nom nµng nh­ chĩ mơc ®ång cđa nhµ trêi.(13) NhiỊu sao qu¸!(14) §Đp qu¸ k×a!(15) Ch­a bao giê t«i thÊy nhiỊu sao nh­ thÕ nµy.(16) Mơc ®ång cã biÕt tªn c¸c ng«i sao kh«ng?(17) D¹ cã, th­a c« chđ.(18)Vµ trong khi t«i cè gi¶ng cho nµng thÕ nµo lµ ®¸m c­íi sao th× t«i c¶m thÊy nh­ cã mét c¸i g× m¸t r­ỵi vµ mÞn mµng tùa nhÌ nhĐ xuèng vai t«i.(19) Th× ra ®Çu nµng nỈng trÜu v× buån ngđ ®· ng¶ vµo t«i víi tiÕng sét so¹t ªm ¸i cđa nh÷ng d¶i ®¨ng-ten vµ lµn tãc m©y gỵn sãng(20). Nµng cø ngåi yªn nh­ thÕ kh«ng nhĩc nhÝch cho ®Õn khi ngµn sao trªn trêi mê dÇn, nhoµ ®i trong buỉi ban mai ®ang r¹ng(21). Cßn t«i, t«i nh×n nµng ngđ, ®¸y lßng h¬i xao xuyÕn nh­ng vÉn gi÷ ®­ỵc m×nh v× ®ªm sao s¸ng kia bao giê cịng ®em l¹i cho t«i nh÷ng ý nghÜ cao ®Đp(22). Quanh hai chĩng t«i, ngµn sao vÉn tiÕp tơc cuéc hµnh tr×nh trÇm lỈng ngoan ngo·n nh­ mét ®µn cõu lín; vµ ®«i lĩc, t«i t­ëng ®©u mét trong nh÷ng ng«i sao kia, ng«i sao thanh tĩ nhÊt, ngêi s¸ng nhÊt l¹c mÊt ®­êng ®i ®· ®Ëu xuèng vai t«i mµ thiªm thiÕp ngđ(23)Nh÷ng yÕu tè biĨu c¶mTiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mNÕu bá ®i c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biĨu c¶m, ®o¹n trÝch nãi trªn sÏ trë nªn kh« khan, ng­êi ®äc sÏ kh«ng cã c¶m gi¸c nh­ ®ang ®­ỵc chøng kiÕn c¶nh ®ªm sao th¬ méng, u huyỊn trªn nĩi cao miỊn Pr«-v¨ng-x¬ xa x«i, cïng nh÷ng rung ®éng nhĐ nhµng, say s­a mµ thanh khiÕt trong t©m hån chµng ch¨n cõu bªn c« g¸i ng©y th¬, xinh ®Đp. Thư l­ỵc bá c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biĨu c¶m trªn th× ®o¹n trÝch sÏ nh­ thÕ nµo?TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mT¹i sao cã thĨ gäi ®o¹n v¨n trªn lµ ®o¹n tù sù mµ kh«ng thĨ xÕp vµo v¨n b¶n miªu t¶ hoỈc v¨n b¶n biĨu c¶m ?C¸c c©u miªu t¶ vµ biĨu c¶m trªn kh«ng t¸ch rêi vµ tån t¹i biƯt lËp mµ xen kÏ, nèi tiÕp nhau trong dßng kĨ chuyƯn mét c¸ch rÊt tù nhiªn, hỵp lÝ qua c¸i nh×n vµ c¶m nhËn cđa nh©n vËt “t«i”.TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mII. Quan s¸t, liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng ®èi víi viƯc miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sùa. /  /: Tõ sù viƯc, hiƯn t­ỵng nµo ®ã mµ nghÜ ®Õn sù viƯc, hiƯn t­ỵng cã liªn quan.b. /  /: Xem xÐt ®Ĩ nh×n râ, biÕt râ sù vËt hay hiƯn t­ỵng.c. /  /: T¹o ra trong t©m trÝ h×nh ¶nh cđa c¸i kh«ng hỊ cã tr­íc m¾t, hoỈc cßn ch­a hỊ gỈp.Chän vµ ®iỊn tõ (quan s¸t, liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng) thÝch hỵp vµo chç trèng trong c¸c c©u sau?Liªn t­ëngQuan s¸tT­ëng t­ỵngTiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mII. Quan s¸t, liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng ®èi víi viƯc miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sùTh¶o luËnLµm tèt viƯc miªu t¶ lµ chØ cÇn quan s¸t ®èi t­ỵng mét c¸ch kÜ cµng mµ kh«ng cÇn ®Õn liªn t­ëng vµ t­ëng t­ỵng? §iỊu ®ã cã ®ĩng kh«ng? V× sao?Kh«ng thĨ chØ quan s¸t kÜ cµng mµ rÊt cÇn sù liªn t­ëng vµ t­ëng t­ỵng khi miªu t¶.TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mII. Quan s¸t, liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng ®èi víi viƯc miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sùChän ®¸p ¸n kh«ng chÝnh x¸c trong c¸c ®¸p ¸n sau?Nh÷ng c¶m xĩc, nh÷ng rung ®éng (®Ĩ biĨu c¶m) ®­ỵc n¶y sinh tõ ®©u?Tõ sù quan s¸t ch¨m chĩ, kÜ cµng, tinh tÕ. Tõ sù vËn dơng liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng, håi øc. Tõ nh÷ng sù vËt, sù viƯc kh¸ch quan ®· hoỈc ®ang lay ®éng tr¸i tim ng­êi kĨ. Tõ (vµ chØ tõ) bªn trong tr¸i tim ng­êi kĨ.STiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mII. Quan s¸t, liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng ®èi víi viƯc miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sùGhi nhí:S¸ch gi¸o khoa (Trang 76)TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mII. Quan s¸t, liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng ®èi víi viƯc miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sùIII. LuyƯn tËpBµi tËp 1 (PhÇn b – Trang 76)Mét h«m, Gri-g¬ b¾t gỈp trong rõng mét em bÐ cã ®«i bÝm tãc nhá xÝu, con «ng g¸c rõng. Em bÐ ®ang nhỈt nh÷ng qu¶ th«ng bá vµo trong l½ng. Trêi ®ang thu. NÕu nh­ ta cã thĨ lÊy hÕt ®ång vµ vµng trªn tr¸i ®Êt ®em ®¸nh thµnh mu«n vµn l¸ c©y rÊt mùc tinh x¶o th× nh÷ng chiÕc l¸ ®ã cịng chØ cã thĨ lµm thµnh mét phÇn rÊt nhá bé quÇn ¸o mµ mïa thu ®ang tr¶i trªn nh÷ng ngän nĩi kia mµ th«i. V¶ l¹i, nh÷ng chiÕc l¸ nh©n t¹o nä sÏ rÊt th« kƯch nÕu so víi l¸ thËt, nhÊt lµ nh÷ng l¸ liƠu hoµn diƯp. Mäi ng­êi ®Ịu biÕt r»ng, chØ cÇn mét tiÕng chim hãt th«i cịng ®· ®đ lµm chĩng run rÈy. (L½ng qu¶ th«ng – Pau-tèp-xki)Bµi tËp 1 (PhÇn b – Trang 76)H·y nhËn xÐt vỊ vai trß cđa c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong ®o¹n trÝch d­íi ®©y:TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mIII. LuyƯn tËpII. Quan s¸t, liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng ®èi víi viƯc miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sùIV. Cđng cè Miªu t¶ vµ biĨu c¶m hai yÕu tè quan träng trong v¨n b¶n tù sù. Nhê nh÷ng yÕu tè ®ã mµ c©u chuyƯn trë nªn sinh ®éng, hÊp dÉn vµ cã søc truyỊn c¶m m¹nh mÏ. Muèn miªu t¶ vµ biĨu c¶m thµnh c«ng, ng­êi viÕt cÇn ph¶i quan t©m, t×m hiĨu cuéc sèng, con ng­êi vµ b¶n th©n, ®ång thêi chĩ ý quan s¸t, liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng vµ l¾ng nghe nh÷ng lay ®éng mµ sù vËt, sù viƯc kh¸ch quan gieo vµo trong t©m trÝ cđa m×nh.TiÕt 24Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong bµi v¨n tù sùI. Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sù1. Miªu t¶2. BiĨu c¶mIII. LuyƯn tËpII. Quan s¸t, liªn t­ëng, t­ëng t­ỵng ®èi víi viƯc miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n b¶n tù sùIV. Cđng cèV. H­íng dÉn tù häc Lµm phÇn a, bµi tËp 1 vµ bµi tËp 2 (Trang 76) §äc thªm v¨n b¶n “ VỊ d­íi bãng hoµng lan” cđa Th¹ch Lam  So¹n bµi “Tam ®¹i con gµ” vµ “Nh­ng nã ph¶i b»ng hai mµy”Bµi häc kÕt thĩcChĩc c¸c em häc giái!tr©n träng c¶m ¬n quý thÇy c« gi¸o!