Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết 8: Đọc văn: Chiến thắng Mtao Mxây

BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 10GV thực hiện: Nguyễn Thị VânTrường THPT Hiệp Hòa số 1CHIẾN THẮNG MTAO MXÂY(Trích Đăm Săn – Sử thi Tây Nguyên)Tiết 8. Đọc vănI-Tìm hiểu chung1. Sử thi:a. Khái niệm:- Tác phẩm tự sự dân gian có quy mô lớn, sử dụng ngôn ngữ có vần, nhịp, xây dựng những hình tượng hoành tráng, hào hùng để kể về một hoặc nhiều biến cố lớn diễn ra trong đời sống cộng đồng của dân cư thời cổ đạiQua kiến thức đã học về VHDG em hãy nhắc lại khái niệm về sử thi?b. Phân loạiSử thi thần thoại - Sử thi anh hùng2. Sử thi “Đăm Săn”a. Xuất xứ: Đăm Săn là tác phẩm tiêu biểu cho loại sử thi anh hùng Tây Nguyên (dân tộc Ê-đê)b. Tóm tắt tác phẩm: SGKc. Ý nghĩa: Tác phẩm kể về của cá nhân tù trưởng Đăm săn Hình ảnh của của cả cộng đồng thị tộc Ê-đê trong một giai đoạn lịch sử đầy biến động.Sử thi Tây Nguyên chủ yếu là sử thi anh hùngc. Môi trường diễn xướng: hát, kể, diễn2. Sử thi “Đăm Săn”I-Tìm hiểu chung1. Sử thi:2. Sử thi “Đăm Săn”3. Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây.a. Vị trí đoạn tríchNằm ở phần giữa tác phẩm- Mtao Mxây cướp vợ Đăm Săn khiến chàng phải chiến đấu để giành lại vợb. Bố cục:Phần 1: Cảnh trận đánh giữa hai tù trưởng-Phần 2: Cảnh Đăm Săn cùng nô lệ trở về sau chiến thắng- Phần 3: Cảnh ăn mừng chiến thắngĐoạn trích có thể chia làm mấy phần?Nội dung của mỗi phần là gì?I-Tìm hiểu chung1. Sử thi:2. Sử thi “Đăm Săn”3. Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây.II- Đọc hiểu văn bản1. Cuộc chiến đấu giữa Đăm Săn và Mtao Mxâya. Đăm Săn khiêu chiến và Mtao Mxây đáp lạiĐĂM SĂNMTAO MXÂY- Khiêu chiến với thái độ tự tin- Ngạo nghễ, chọc tức Đăm Săn-Thách thức, quyết liệt, đe dọa - Run sợ: sợ bị đâm lén- Tỏ ra coi thường- Mtao Mxây đi xuống, “dáng tần ngần, do dự”, “mỗi bước mỗi đắn đo”  hèn nhátb. Khi vào cuộc chiếnMTAO MXÂY- Nhường Mtao Mxây múa khiên trước- Múa khiên: khiên hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô Kém cỏi- Thản nhiên, bình tĩnh bản lĩnh- Vẫn huênh hoang, khoác lác1. Cuộc chiến đấu giữa Đăm Săn và Mtao MxâyTìm hiểu tháithái độ, hành động của Đăm Săn và Mtao mxây?Hiệp một:ĐĂM SĂNHiệp hai:- Múa khiên sức mạnh phi thườngHốt hoảng chạy trốn chém Đăm Săn nhưng trượt.- Cầu cứu Hơ Nhị quăng cho miếng trầu đã yếu sức.- Cướp được miếng trầu sức mạnh tăng lên gấp bội.Hiệp ba:Đăm Săn múa khiên:ĐĂM SĂNMTAO MXÂYMúa trên cao, gió như bãoMúa dưới thấp, gió như lốcChòi lẫm đổ lăn lócCây cối chết rụiMúa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tungĐăm Săn đâm trúng Mtao Mxây nhưng không thủng được áo hắn. Chàng phải cầu cứu thần linh – được ông trời chỉ cáchHiệp bốn:- Đăm Săn được thần linh giúp sức  chàng đuổi theo và giết chết kẻ thù.I-Tìm hiểu chung1. Sử thi:2. Sử thi “Đăm Săn”3. Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây.II- Đọc hiểu văn bản1. Cuộc chiến đấu giữa Đăm Săn và Mtao Mxây- Chỉ ra các biện pháp nghệ thuật mà các tác giả dân gian đã sử dụng khi miêu tả trận chiến đấu của Đăm Săn và nêu tác dụng của chúng?- Theo em, chi tiết miếng trầu do Hơ Nhị ném ra giúp Đăm Săn tăng thêm sức mạnh và chi tiết ông trời hiện ra trong giấc mơ giúp chàng cách đánh thắng kẻ thù có ý nghĩa gì?Trong trận chiến đấu, Đăn Săn đã bộc lộ rõ những phẩm chất của một người anh hùng: Trọng danh dự, dũng cảm, tài năng, có tinh thần cộng đồng.Trong trận chiến đấu này,Đăm Săn đã bộc lộ nhữngphẩm chất đáng quý nào?CỦNG CỐ:Tóm tắt nội dung sử thi Đăm Săn.2. Vẻ đẹp của người anh hùng Đăm Săn trong cuộc chiến?TỔ 1:TỔ 2:Đọc từ “Ngươi múa trước đi, ơ diêng” đến “Vậy thì ngươi hãy xem đây”Đọc từ “Đăm Săn rung khiên múa” đến “Bớ riêng, bây giờ ngươi lại chạy ta đuổi coi”TỔ 3:Đọc từ “Thế là Đăm Săn lại múa” đến “Thế ư, cháu?Vậy thì chấu lấy một cái chày mòn ném vào vành tai hắn là được”TỔ 4:Đọc từ “Đăm Săn bừng tỉnh...” đến “Cắt đầu Mtao Mxây đem bêu ngoài đường”Đây chính là bốn hiệp đấu giữa Đăm Săn và Mtao Mxây. Mỗi tổ hãy miêu tả lại trận đấu ở từng hiệp?