Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết: Cảnh ngày hè - Trường THPT Tiểu Cần

TẬP THỂ LỚP 10C3 KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ TRƯỜNG THPT TIỂU CẦNNGUYỄN TRÃI (1380 - 1442)CẢNH NGÀY HÈ(Bảo kính cảnh giới – bài 43)Nguyễn TrãiRồi hóng mát thuở ngày trường,Hòe lục đùn đùn tán rợp giương .Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ ,Hồng liên trì đã tiễn mùi hương .Lao xao chợ cá làng ngư phủ ,Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương .Dẽ có Ngưu cầm đàn một tiếng , Dân giàu đủ khắp đòi phương .I. GIỚI THIỆU1. Xuất xứ2. Chủ đềII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1.Bức tranh mùa hè 2.Tâm trạng của nhà thơ3. Nghệ thuật III. TỔNG KẾTI. GIỚI THIỆU1.Xuất xứ Bài thơ được trích trong chùm thơ “Bảo kính cảnh giới” bài số 43, trong tập thơ “Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi 2. Chủ đề Thông qua cảnh ngày hè, thấy được tấm lòng yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống và khát vọng hòa bình hạnh phúc cho nhân dân của người anh hùng Nguyễn Trãi. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Bức tranh mùa hè Cảnh ngày hè (chiều hè) được miêu tả với những hình ảnh, chi tiết:- Màu xanh của tán lá hòe lan rộng thành bóng mát che rợp cả một khoảng đất rộng.- Cây Thạch lựu bên hiên nhà đang nở hoa đỏ thắm.- Hoa sen hồng ngoài ao đã ngát mùi hương.- Tiếng người nói lao xao ngoài chợ cá.- Tiếng ve kêu nhịp nhàng lúc khoan lúc nhặt như tiếng đàn. Bức tranh chiều hè ở một vùng làng chài hiện lên chân thật, sinh động, tràn đầy sức sống.Sự đồng cảm giữa con người và cảnh vật.Rồi hóng mát thuở ngày trường,Hòe lục đùn đùn tán rợp giươngThạch lựu hiên còn phun thức đỏ ,Hồng liên trì đã tiễn mùi hương .Lao xao chợ cá làng ngư phủ ,Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương .Dẽ có Ngưu cầm đàn một tiếng , Dân giàu đủ khắp đòi phương- Các động từ:Đùn đùn,Phun,giươngCó một cái gì thôi thúc bên trong, đang ứa căng, đang tràn đầy, không kìm lại được, phải giương lên, phải phun ra,hết lớp này đến lớp khác.Thiên nhiên đầy sức sống.- Các tính từ:Lục, đỏ, hươngCảnh ngày hè có đủ hương sắc- Các từ láy:Lao xao, dắng dỏiNhấn mạnh âm thanh của cảnh ngày hèCảnh ngày hè rất xao động, nhộn nhịp, rộn rã.II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Bức tranh mùa hè 2. Tâm trạng nhà thơ- Câu 1:Rồihóng mátthuở ngày trườngNhịp thơ 1/ 2/ 3Tâm trạng thanh thản, nhàn nhã, thư thái,rảnh rỗi của nhà thơ, không có việc gì làm chỉ hóng mát và ngắm cảnh.- Câu 2, 3, 4:Cây ở ngoài hiên, ngoài ao đều ở trạng thái tràn đầy sức sống , đua nhau trổ hoa, tỏa hươngTâm trạng phấn chấn của nhà thơ trước cảnh thiên nhiên.- Câu 5,6 :Âm thanh ngày hè, âm thanh lao xao của làng ngư phủ, âm thanh của tiếng ve  âm thanh cuộc sống nhộn nhịp.Lòng thiết tha yêu đời, yêu cuộc sống của tác giả.- Câu 7,8 :Niềm tha thiết lớn với đời, ước mong về một xã hội thanh bình, nhân dân sống trong ấm no hạnh phúc, dân giàu, nước mạnh.Vẻ đẹp tâm hồn của người anh hùng Nguyễn Trãi.II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Bức tranh mùa hè. 2. Tâm trạng nhà thơ.3. Nghệ thuật.- Sử dụng hình ảnh gần gũi, giản dị.- Câu thơ thất ngôn xen lục ngôn.- Dùng từ mới lạ:Đùn đùn, phun, . . .III. TỔNG KẾT(Phần ghi nhớ)CỦNG CỐCẢNH NGÀY HÈBức tranh mùa hèTâm trạng của nhà thơChân thật, sinh động, tràn đầy sức sống. Yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống,yêu nhân dân của tác giả.DẶN DÒ- Học bài và làm bài luyện tập.- Soạn bài “Nhàn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm.BÀI HỌC KẾT THÚC, KÍNH CHÀO QUÍ THẦY, CÔ.