Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết dạy: Hồi trống Cổ Thành (tt)

(Trớch hồi 28: ''Tam quốc diễn nghĩa'')Hồi trống Cổ Thành"Chộm Sỏi Dương anh em hũa giảiHồi trống Cổ Thành tụi chỳa đoàn viờn"I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả La Quán Trung: (Trích Tam quốc diễn nghĩa – La Quán Trung)Hoài troỏng Coồ ThaứnhDựa vào phần tiểu dẫn hãy trình bày những thông tin cần thiết về tác giả La Quán Trung?- La Quán Trung (1330 - 1400), tên hiệu là Hồ Hải tản nhân.- Tính tình cô độc, lẻ loi, thích một mình ngao du đây đó.- Quê quán: Vùng Thái Nguyên (Sơn Tây cũ) – Trung Quốc.- Ông là người đầu tiên đóng góp xuất sắc cho trường phái tiểu thuyết lịch sử ở Trung Quốc.- Các sáng tác chính: Tam Quốc diễn nghĩa; Tuỳ Đường lưỡng triều chí truyện; Tấn Đường ngũ đại sử diễn nghĩa; Bình yêu truyện.I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả La Quán Trung: (Trích Tam quốc diễn nghĩa – La Quán Trung)2. Tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa:Hoài troỏng Coồ ThaứnhHãy trình bày nguồn gốc, thời gian ra đời, thể loại và nội dung của tác phẩm?Tóm tắt tác phẩm: - Cuối triều Hán, Trung Quốc bị phân chia thành nhiều vương quốc độc lập do các chư hầu cát cứ. Nhà Hán hủ bại, không lo triều chính, quan lại tàn ác, lộng hành -> Khởi nghĩa “Hoàng Cân” của ba anh em Trương Giác .. -> Loạn Đổng Trác.- Đội quân “Quan Đông” gồm 17 nước chư hầu kéo quân về kinh đô diệt Đổng Trác. Sau khi diệt xong Đổng Trác, các chư hầu quay ra thanh toán lẫn nhau, cuối cùng còn lại Nguỵ, Thục, Ngô là ba nước lớn mạnh hơn cả.- Nước Nguỵ diệt các chư hầu phương Bắc; vượt qua Trường Giang tiêu diệt nốt hai nước Thục, Ngô thực hiện việc thống nhất Bắc NamNăm 208 tướng nước Nguỵ là Tư Mã Viêm (cháu Tư Mã ý) thống nhất Trung Quốc lập nên nhà Tấn, kết thúc cục diện Tam quốc phân tranh.Kết nghĩa vườn đàoQuan CụngTrương PhiTriệu Tử LongMó SiờuHoàng TrungNgũ hổ tướngBản đồ thời tam quốcII. Đoạn trích Hồi trống Cổ Thành:1. Vị trí:- Hồi thứ 28/120.(...Ba anh em Lưu, Quan, Trương bại trận, thất tán mỗi người một ngả. Quan Công tạm hàng Tào để bảo vệ hai chị. Trương Phi hiểu nhầm và đòi giết Quan Công. Trương Phi thử thách Quan Công. Chỉ sau một hồi trống, Quan Công đã giết chết Sái Dương, chứng minh được tấm lòng trung nghĩa của mình. Hai anh em đoàn tụ)Tóm tắt các sự kiện trước và trong đoạn trích Hồi trống Cổ Thành.Ba anh em: Lửu – Quan - Trửụng2. Tìm hiểu văn bản:a/ Tính cách Trương Phi và Quan Công:Qua lời kể của người địa phương về việc Trương Phi đuổi quan huyện lấy thành, em thấy Trương Phi là người thế nào?* Nhân vật Trương Phi:- Trương Phi là người ngay thẳng, rất nóng tính, yêu ghét rõ ràng.TrửụngPhi2. Tìm hiểu văn bản:a/ Tính cách Trương Phi và Quan Công:* Nhân vật Trương Phi:- Trương Phi là người ngay thẳng, rất nóng tính, yêu ghét rõ ràng.Việc Quan Công ra điều kiện với Tào Tháo trước khi đầu hàng có phải Quan Công đã phản bội lời thề kết nghĩa hay không? Em có nhận xét gì về nhân vật Quan Công?* Nhân vật Quan Công:Quan Coõng - Quan Công là người trung nghĩa -> Biết vận dụng chữ “trung nghĩa” một cách linh hoạt, mềm dẻo để có thể bảo vệ an toàn tính mạng cho hai chị dâu vừa có thể tìm cách quay về với anh.2. Tìm hiểu văn bản:a. Tính cách Trương Phi và Quan Công:b. Xung đột giữa Trương Phi và Quan Công:Câu nói nào của Trương Phi thể hiện phẩm chất của bậc trung thần?* Đối với Trương Phi: - “Trung thần thà chịu chết không chịu nhục. Có lẽ đâu đại trượng phu lại thờ hai chủ?” -> Trung nghĩa tuyệt đối.- Việc làm của Quan Công theo Trương Phi là phản bội -> Đáng bị trừng trịSuy cho cùng mâu thuẫn giữa Trương Phi và Quan Công là mâu thuẫn của cái gì?-> Mâu thuẫn giữa Trương Phi và Quan Công lúc đó là mâu thuẫn giữa “trung nghĩa” và “bội nghĩa”. Trương Phi Quan Công Trương Phi mặc áo giáp, vác mâu, dẫn một ngàn quân -> Hành động của người ra trận, dứt khoát, giận dữ.- Mừng rỡ.... tế ngựa ra đón -> Hành động của sự yêu thương, lâu ngày mới gặp lạiMắt trợn tròn xoe, râu hùm vểnh ngược, hò hét như sấm, múa xà mâu đâm Quan Công- Tránh xà mâu -> Nhượng bộ- Xưng hô “mày tao”, “nó”, “thằng phụ nghĩa” -> Cách nói với kẻ thù- “Em”, “hiền đệ” -> Cách nói nhã nhặn, mềm mỏng, nhẹ nhàng đầy tình cảm, nhẫn nại“Hai chị bị lừa dối đấy”; “mắng Tôn Càn nói láo” -> Trương Phi đang mất bình tĩnh, căm giận Quan Công tột cùng.“Hiền đệ đừng nói vậy”; “Nếu ta đến bắt em phải đem theo quân mã chứ”.... -> Khoan dung, mềm mỏng, nhẫn nại-> Trương Phi là người nóng nảy, bộc trực, giản đơn, cương trực tuyệt đối-> Quan Công là người trung nghĩa, linh hoạt, mưu lượcXung đột phát triển:Hãy điền vào bảng sau về: hành động, ngôn ngữ và thái độ của TP và QC?2. Tìm hiểu văn bản:a. Tính cách Trương Phi và Quan Công:b. Xung đột giữaTrương Phi và Quan Công:Chi tiết nào của đoạn trích đẩy mâu thuẫn giữa Trương Phi và Quan Công lên đến cao trào?* Đỉnh điểm của xung đột:- Chi tiết: “Quân Tào kéo đến...” -> Trương Phi tưởng Quan Công lừa đem quân đến bắt mình -> Mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm2. Tìm hiểu văn bản:a. Tính cách Trương Phi và Quan Công:b. Xung đột giữa Trương Phi và Quan Công:c. Giải quyết xung đột: Trương Phi Quan Công Ra điều kiện: “Quan Công phải giết tướng Tào trong ba hồi trống”.- Chấp nhận điều kiện giết tướng Tào.- Chưa dứt một hồi trống, đầu Sái Dương rơi xuống đất.Sự nghi ngờ của Trương Phi được giải toả bằng hành động nào của QC? Hành động đó nói lên điều gì?2. Tìm hiểu văn bản:a. Tính cách Trương Phi và Quan Công:b. Xung đột giữa Trương Phi và Quan Công:c. Giải quyết xung đột:d. ý nghĩa của hồi trống Cổ Thành:Theo em những hồi trống vang lên ở Cổ Thành có những ý nghĩa gì?- Là hồi trống thử thách để đoàn tụ anh em: giải nghi cho Trương Phi, minh oan cho Quan Công.- Là biểu tượng của lòng trung nghĩa, của tinh thần dũng cảm. - Gợi lên không khí chiến trận, mang lại tính hấp dẫn cho tác phẩm.Trương phiTam quoỏc dieón nghúaTam quoỏc dieón nghúaQuan CoõngQuan CoõngLửu BũTượng: Lưu Bị, Quan Công, Trương PhiDN4ISAIAGN123NOAYNNGW1W2W3W4PAHNBUGTừ chìa khoá: (7 chữ)(7 chữ)(8 chữ)(8 chữ)OIOHHANHDONGHoài troỏng Coồ ThaứnhAGHNIÔ chữ: * Củng cố:- Tình nghĩa giữa ba anh em Lưu, Quan, Trương- Kiểu nhân vật hành động trong tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc.* Về nhà:- Nắm được tính cách, cách thể hiện tính cách nhân vật trong tiểu thuyết chương hồi.- Sau: Soạn Hồi trống Cổ Thành (tiếp)