Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết số 27: Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa

CA DAOTHAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨATiết 27 – Đọc văn :-Ca dao dieãn taû ñôøi soáng taâm hoàn, tö töôûng, tình caûm cuûa nhaân daân trong caùc quan heä löùa ñoâi, gia ñình, queâ höông, ñaát nöôùc.I. Tìm hiểu chung:1) Ca dao:2) Phân loại :Có 3 loại: - Ca dao than thân	 - Ca dao yêu thương tình nghĩa	 - Ca dao hài hước, trào phúng.3) Nghệ thuật:- Theå thô luïc baùt, luïc baùt bieán theå.- Söû duïng pheùp laëp, aån duï, so saùnh. Ngoân ngöõ giaûn dò, gaàn guõi Giaøu hình aûnh so saùnh, aån duï.- Loái dieãn ñaït baèng moät soá coâng thöùc mang ñaäm saéc thaùi daân gian; lặp lại mô thức mở đầu, lặp biểu tượng.II. Đọc – hiểu văn bản :1.Tiếng hát than thân (Bài 1 ):Thân em như tấm lụa đàoPhất phơ giữa chợ biết vào tay ai.II. Đọc – hiểu văn bản :2.Những câu hát yêu thương tình nghĩa :a.Nỗi nhớ thương trong tình yêu (bài 4):1.Tiếng hát than thân (Bài 1 ):Khăn thương nhớ ai,Khăn rơi xuống đất.Khăn thương nhớ ai,Khăn vắt lên vai.Khăn thương nhớ ai,Khăn chùi nước mắt.Đèn thương nhớ ai,Mà đèn không tắt.Mắt thương nhớ ai,Mắt không ngủ yên.Đêm qua em những lo phiền,Lo vì một nỗi không yên một bềĐặc sắc nghệ thuật:Khăn thương nhớ aiKhăn rơi xuống đấtKhăn thương nhớ aiKhăn vắt lên vaiKhăn thương nhớ aiKhăn chùi nước mắtĐèn thương nhớ aiMà đèn không tắtMắt thương nhớ aiMắt ngủ không yênCâu hỏi tu từNhân hoá, hoán dụThể thơ vãn bốnVần chân, vần lưngxen kẽĐiệp từ, điệp ngữÂm điệu luyến láy, giọng tự vấn, tự giãi bày nỗi lòng với bao tâm trạng.Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ: tình yêu mãnh liệt, luôn khao khát yêu thương.Muối ba năm muối đang còn mặnGừng chín tháng gừng hãy còn cayĐôi ta nghĩa nặng tình dàyCó xa nhau đi nữa cũng ba vạn sáu ngàn ngày mới xa.b. Tình nghĩa thủy chung của con người (bài 6):II. Đọc – hiểu văn bản2.Những câu hát yêu thương tình nghĩa :b. Tình nghĩa thủy chung của con người (bài 6):Muối ba nămGừng chín thángCòn mặnĐôi ta tình nặng nghĩa dàyCó xa nhau –ba vạn sáu ngàn ngày mới xaLẽ sống thuỷ chung, tình nghĩa, gắn bósâu nặng vượt qua mọi giới hạn.Vẻ đẹp tâm hồn, truyền thống đạo lícủa người Việt.Còn cayIII. Tổng kết :Nội dung-Nỗi niềm cay đắng, chua xót về thân phận,tình duyên -Khát vọng tình yêu, hạnh phúc.- Tình cảm yêu thương, thuỷ chung.Nghệ thuậtLặp đi lặp lại một số yếu tốHình ảnh biểu tượngBiện pháp tu từ: so sánh, ẩn dụ, điệpnhân hoá, hoán dụ, Thể thơ lục bát, songthất lục bát, lục bát biến thể,vãn bốn Củng cố - Dặn dò :-Sưu tầm các bài ca dao có hình ảnh “chiếc khăn và chiếc áo”-Tìm hiểu mối quan hệ “Tình và Nghĩa” trong đời sống tình cảm của người Việt.