Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết số 29: Ca dao hài hước

®äc v¨n – tiÕt 29Ca dao hµI h­ícBài giảng của giáo viên: Phùng Đức LaiTổ Văn – Trường THPT Bình Yên.I.Tìm hiểu chung:1.Đọc2. Phân loại ca dao hài hước.II. Tìm hiểu ca dao hài hước.Ca dao tự tràoCa dao hài hước, châm biếm.III. Tổng kết.IV. Luyện tập (BT trắc nghiệm)I.Tìm hiểu chung1. Đọc văn bản: Em hãy đọc 4 bài ca dao?Bài 1- Cưới nàng anh toan dẫn voi,Anh sợ quốc cấm nên voi không bàn.Dẫn trâu, sợ họ máu hàn,Dẫn bò sợ họ nhà nàng co gân.Miễn là có chú bốn chân,Dẫn con chuột béo, mời dân mời làng.Chàng dẫn, em lấy làm sang,Nỡ nào em lại phá ngang như làNgười ta thách lợn thách gà,Nhà em thách cưới một nhà khoai lang:Củ to thì để mời làng,Còn như cỏ nhỏ, họ hàng ăn chơi.Bao nhiêu củ mẻ, chàng ơi!Để cho con trẻ ăn chơi giữ nhà;Bao nhiêu củ rím, củ hà,Để cho con lợn, con gà nó ăn#10. Slide 10Bài 2:Làm trai cho đáng sức trai,Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng.Bài 3:Chồng người đi ngược về xuôi,Chồng em ngồi bếp sờ đuôi con mèo.Bài 4:Lỗ mũi mười tám gánh lông,Chồng yêu chồng bảo râu rồng trời cho.Đêm nằm thì ngáy o..oChồng yêu chồng bảo ngáy cho vui nhà.Đi chợ thì hay ăn quà,Chồng yêu chồng bảo về nhà đỡ cơm.Trên đầu những rác cùng rơm, Chồng yêu chồng bảo hoa thơm rắc đầu.I.Tìm hiểu chung:2. Phân loại: Bốn bài ca dao trên phân ra Làm mấy loại, là những loại nào?Chia làm 2 loại:- Bài 1: Ca dao tự trào.- Bài 2,3,4: Ca dao hài hước, châm biếm. II. Tìm hiểu văn bản:1. Tiếng cười tự trào.#4. Slide 4voi,trâu-bò. + Voi, sợ quốc cấm. + Trâu, sợ máu hàn. + Bò, sợ họ nhà nàng co gân.	- Miễn là: có thú bốn chân. - Dẫn con chuột béo mời dân mời làng.	Chàng trai dẫn cưới gồm nhữnggì?a. Chàng trai dẫn cưới: Lối nói khoa trương, phóng đại, giảm dần(dẫn voi-trâu-bò) Cách nói đối lập (ý định-việc làm) Cách lập luận hài hước, hóm hỉnh, thông minh(miễn là có thú bốn chân)Em hãy cho nhận xét lối nói của chàng trai ở bài ca dao trên?Nhận xét:- Lối nói giảm dần. Giọng điệu hài hước, dí dỏm, đáng yêu.-Thông cảm được cái nghèo của chàng trai. b.Cô gái thách cưới:- Một nhà khoai lang:+ Củ to, củ nhỏ + Củ mẻ,củ rím, củ hà Cô gái thách cưới những gì? Hãy cho nhận xét lối nói của cô gái ở bài ca dao trên?Nhận xét:=>Tinh thần vui vẻ, lạc quan trước cái nghèo và tâm hồn cao đẹp của người bình dân xưa: đặt tình nghĩa cao hơn của cải. Thông qua lối nói của chàng traivà cô gái, em hãy cho biết bài cadao nói lên tình cảm gì của người xưa? 2.Tiếng cười hài hước, châm biếm.a. Chế giễu người đàn ông lười nhác:- Làm trai cho đáng sức trai:Khom lưng chống gối > râu rồng trời cho.- Hay ăn quà => đỡ cơm - Đầu rác rơm => hoa thơm. Cường điệu, phóng đại, so sánh, trùng lặp để gây cười, chế giễuChi tiết nào chế giễu phụ nữ đỏng đảnh, vô duyên trong bài ca dao 4? Em có nhận xét gì về NT thể hiện ở đây?Ý nghĩa bài ca daoNhắc nhở nhẹ nhàng, tế nhị loại đàn bà vô duyên, đỏng đảnh, mong họ thay đổi cách sống. Em hãy nêu ý nghĩa của bài ca dao số 4?III. Tổng kết:Ghi nhớ SGK/92 Câu 1: Trong bài ca dao số1, chàng trai không định dẫn con vật nào dưới đây?A.Voi 	B.Lợn C.Trâu 	D.Chuột E.BòIV. Bài tập trắc nghiệm:Câu 2: Tại sao chàng trai không dẫn cưới bằng trâu bò mà lại dẫn cưới bằng con “chuột béo”?A.Vì chúng đều là “Thú bốn chân”B.Vì họ nhà gái kiêng trâu bòC.Vì chàng trai nghèoD.Cả A,B và CCâu 3: Lời lẽ của chàng trai và cô gái có ý nghĩa gì?A.Chua chát cho cảnh nghèoB.Nói cho vui trong cảnh nghèoC.Bộc lộ tâm hồn lạc quan, yêu đời của người lao độngD.Câu Avà BE.Câu B và C