Bài giảng Ngữ văn 12 - Bài số 40: Đàn ghi ta của Lor - Ca

I. Giới thiệu chung1. Tác giảNhững hiểu biết của em về nhà thơ Thanh Thảo : cuộc đời; sự nghiệp sáng tác; dấu ấn cá nhân trong sáng tạo nghệ thuật ? - Trưởng thành trong những năm cuối của cuộc kháng chiến chống Mĩ. Sau năm 1975, Thanh Thảo dành nhiều tâm huyết cho việc đổi mới thơ ca Việt Nam. - Được biết đến bởi những bài thơ và trường ca mang diện mạo độc đáo viết về chiến tranh và thời hậu chiến. Thơ ông là sự lên tiếng của người trí thức nhiều suy tư, trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại.Tuy nhiên, ông muốn cuộc sống phải được cảm nhận và thể hiện ở bề sâu nên luôn khước từ lối biểu đạt dễ dãi.I. Giới thiệu chung1. Tác giảFederico Garcia Lorca 2. Taùc phaåm:a.D-Một thiên tài: nhà thơ, nhạc sĩ, nhà hoạt động sân khấu - hiện thân của tự do và khát vọng cách tân nghệ thuật. -Một nhân cách cao đẹp: dũng cảm dùng tiếng đàn ghi ta để giãi bày nỗi đau buồn và khát vọng yêu thương của nhân dân, dũng cảm đấu tranh với nên chính trị độc tài, nền nghệ thuật già nua, bảo thủ. -Một số phận đầy oan khuất Em có thể giới thiệu đôi nét về Garcia LocaTaùc phaåmNhững người đi tới biểnDấu chân qua trảng cỏNhững ngọn sóng mặt trờiKhối vuông ru bíchTừ một đến một trămViết về chiến tranh và hậu chiến thể hiện suy tư và trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại "tiếng nói trung thực của một thế hệ cầm súng đầy tự giác trước lịch sử". Qua các sáng tác này, em hãy cho biết điều gì khiến nhà thơ băn khoăn, trăn trở1.YÙ nghóa töïa ñeà vaø lôøi ñeà töøTựa đề bài thơ và lời đề từ “khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” gợi lên trong em điều gì -Đàn ghi ta là một phần hồn của đất nước Tây Ban Nha -Đàn ghi ta gắn bó với Lor - ca -Tình yêu say đắm của Lor - ca với nghệ thuật, với đất nước Tây Ban Nha; là biểu tượng cho con đường nghệ thuật của tác giả, khát vọng cao cả mà Lor - ca nguyện phấn đấu suốt đời. -”hãy chôn tôi với cây đàn” ước nguyện cao đẹp của người nghệ sĩ chân chínhEm có thể cho biết, Thanh Thảo viết về Lor-ca và đất nước Tây Ban Nha bằng tình cảm nào Lòng yêu mến, kính trọng và khâm phục của tác giả. -Hình ảnh 2.Hình töôïng Lorca - ngöôøi ngheä só töï do vaø khaùt voïng caùch taân ngheä thuaät +Áo choàng đỏ gắt+Tiếng đànbọt nước so sánh ẩn dụ Cách tân nghệ thuậtmong manhnhưng không dễ gì tiêu diệt. *Đấu trường bò tót *Tình hình chính trị,cuộc đàn áp khốc liệtCuộc chiến đấu giữa khát vọng dân chủ, khát vọng cách tân nghệ thuật với nền chính trị độc tài. +Âm thanh: li-la li-la-li lanhữngtiếng đàn bọt nướcTây Ban Nhaáo choàng đỏ gắtli-la li-la li-lađi lang thangvề miềnđơn độcvớivầng trăngtrênyên ngựamỏi mònchếnh choáng-Hình tượng Lor-ca - kị sĩ, một ca sĩ dân gian đơn độc trong cuộc chiến đấu vì tự do và đổi mới nghệ thuậtHình ảnh người nghệ sĩ được miêu tả, khắc họa qua những chi tiết nghệ thuật nàoNhững hình ảnh, chi tiết nghệ thuật ấy gợi lên điều gì3.Caùi cheát oan khuaát cuûa LorcaTây Ban Nhahát nghêu ngaobỗng kinh hoàngáo choàng bê bết đỏLor – ca bị điệu về bãi bắnchàng đi như người mộng dutiếng ghi tanâubầu trời cô gái ấytiếng ghi talá xanhbiết mấytiếng ghi taròng ròngmáu chảy-Hình ảnh+ “hát nghêu ngao”bê bết đỏ” “áo choàng”yêu đời, vô tưhoán dụ hiện thực thảm khốc Tinh thần tự do, tình yêu của nghệ sĩ trước sự tàn bạo, dã man của phát xít.+tiếng ghi tatiếng ghi tatròn bọt nướcvỡ tannâulá xanhtròn bọt nướcròng ròngmáu chảyNgười nghệ sĩ được miêu tả khắc họa qua hình ảnh nào3.Caùi cheát oan khuaát cuûa Lorca-Hình ảnh+ “hát nghêu ngao”bê bết đỏ” “áo choàng”yêu đời, vô tưhoán dụ hiện thực thảm khốc Tinh thần tự do, tình yêu của nghệ sĩ trước sự tàn bạo, dã man của phát xít.+tiếng ghi ta*Tượng trưng: cuộc đời và nghệ thuật của Lor - ca*Nghệ thuật so sánh, chuyển đổi cảm giác nâulá xanhtròn bọt nướcròng ròngmáu chảy*Nhân hóa Tình yêu, cái đẹp, tưtưởng, khát vọng, tình cảmtái hiện phútgiây đau thương, bi phẫn 4.Noãi xoùt thöông vaø suy tö veà cuoäc giaõ töø cuûa Lorca-Hình ảnh:+Tiếng đàn so sánhcỏ mọc hoangsự bất tử của nt, cái đẹp+Giọt nước mắt vầng trăng Giọt nước mắt của vầng trăng Giọt nước mắt như vầng trăng Vầng trăng là giọt nước mắtGiọt nước mắt khóc vầng trăng  Hình ảnh độc đáo kết hợp với từ lạ diễn tả sự xót thương, tiếc nuối và khẳng định sức sống bất diệt của tâm hồn lor – ca. -Hình ảnhHiểu và chấp nhận số phận -Hành độngcưỡi trên chiếc ghi tabơi sang ngangném lá bùa, ném trái timđường chỉ tay đã đứtdòng sông rộngSự giải thoát trong tiếng “li-lali-la-lila”