Bài giảng Ngữ văn 12 - Tiết: Sóng - Trường THPT Mỹ Đức A

xuân quỳnh Sóng 
Giáo viên: Lê Thị Hườngsở giáo dục và đạo tạo hà nội – trường thpt mỹ đức aI-Tiểu dẫn - giới thiệu tác giả xuân Quỳnh- Sự nghiêp thơ ca- Đặc điểm thơ xuân Quỳnh - bài thơ SóngII-Đọc –hiểu văn bản 1-Kết cấu bài thơ : => 3 phần + ba khổ đầu: cảm xúc mãnh liệt của tác giả qua hình ảnh “sóng” + Bốn khổ tiếp :Tác giả lí giải, phân tích quy luật của tự nhiên, tình yêu + hai khổ cuối: tâm trạng của tác giả trước cái hữu hạn của đời người 2 -Tìm hiểu văn bản * ý nghĩa hình tượng “sóng’’ - “Sóng’’là hình tượng ẩn dụ của tâm trạng người con gái đang yêu là sự hoá thân của “em” =>Tâm trạng của người phụ nữ soi vào “sóng’’ để thấy mình rõ hơna.Ba khổ thơ đầu“Dữ dội và dịu êmồn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bểôi con sóng ngày xưaVà ngày sau cũng thếNỗi khát vọng tình yêuBồi hồi trong ngực trẻTrước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh , emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên”Mở đầu bài thơ “sóng” được thể hiện ở những trạng thài trái ngươc: + dữ dội - dịu êm + ồn ào - lặng lẽ = > Đó cũng là tâm trạng của tình yêu-và cũng như sóng, trái tim người con gái đang yêu không chịu nổi không gian chật hẹp nên phải “tìm ra tận bể’’ để hiểu đúng mình hơn, để đến với cái cao rộng, bao dung.- Khát vọng tình yêu xôn xao, rạo rực trong trái tim là khát vọng muôn đời của nhân loại (mạnh nhất là tuổi trẻ); + cũng như sóng tình yêu trường tồn, vĩnh hằngvới thơi gian + còn con người khi đến với tình yêu luôn bồi hồi xao xuyến “ôi.trẻ’’=> Ba khổ thơ là sự cảm Nhận về tình yêu của tuổi trẻ rất độc đáo hấp dẫn. Qua hình ảnh “sóng ’’ ta thấy được nhữngcảm xúc mãnh liệt của tình yêu trong tâm hồn nữ sĩ.“Sóng bắt đầu từ gióGió bắt đầu từ đâuEm cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhauCon sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nước ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được lòng em nhớ đến anhCả trong mơ còn thứcDẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương namnơi nào em cũng nghĩHướng về anh một phươngở ngoài kia đại dương Trăm ngàn con sóng đóCon nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở’’b. Bốn khổ thơ tiếp- Khởi nguồn của tình yêu cũng giống như sóng biển, gió trời -> làm sao mà hiểu hết được.Nó cũng Tự nhiên, hồn nhiên như thiên nhiên và cũng khó hiểu, nhiều bất ngờ như thiên nhiên=> Cách cắt nghĩa về tình yêu rất Xuân Quỳnh( nữ tính và trực cảm)- tình yêu thường gắn liền vói nỗi nhớ khi xa cách =>nỗi nhớ của một trái tim đang yêu được diễn tả thật mạnh mẽ,gây ấn tưưọng * nỗi nhớ ấy chiếm cả : tầng sâu bề rộng * nó khắc khoải trong mọi thời gian: ngày đêm trong, mơ * nó bao trùm cả không gian bao la => Nỗi nhớ đã bao trùm cả cõi lòng,không chỉ tồn tại trong ý thức mà cả trong tiềm thức, đi vào cả “giấc mơ”-Những đòi hỏi khát khao yêu đương của người con gái được bộc lộ mãnh liệt nhưng giản dị : * sóng : khao khát tới bờ . * em : khao khát có anhNghệ thuật : + nhịp thơ: dồn dập,náo nức + Điệp từ “sóng” lặp lại như 1 điệp khúc biểu hiện tình yêu hăm hở, say mê +Thủ pháp so sánh độc đáoC.hai khổ cuối“Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa”Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuđể ngàn năm còn vỗ”-bằng sự chiêm nghiệm cuộc đời mình => nhà thơ sớm nhận ra sự hữu hạn của kiếp người: tương lai còn phía trước, mong tìm đến 1 tình yêu bao la rộng lớn.-khát vọng sống hết mình cho tình yêu, muốn hoá thân vĩnh viễn cho tình yêu muôn thuở III) tổng kết 1.Nội dung: sóng là bài thơ tình tiêu biểu cho tư tưởng và phong cách thơ Xuân Quỳnh. đây là bài thơ trong sáng, sôi nổi và chân thực, được bộc lộ từ tâm hồn người con gái đang yêu. 2.Nghệ thuật : + Thể thơ 5 chữ+ Hình tượng sóng sinh động nhiều ý nghĩa + Giọng thơ sôi nổi, mãnh liệt, tạo vẻ độc đáo cho bài thơ IV: Luyện tập Bài thơ thuyền và biển của Xuân Quỳnh có đoạn:“Những đêm trăng hiền từ Biển như cô gái nhỏThầm thì gửi tâm tưQuanh mạn thuyền sóng vỗCũng có khi vô cớBiển ào ạt xô thuyền(vì tình yêu muôn thủaCó bao giờ đứng yên)[] Những ngày không gặp nhauBiển bạc đầu thương nhớNhững ngày không gặp nhauLòng thuyền đau – rạn vỡ”Hãy tìm những điểm chung trong tâm hồn người phụ nữ đang yêu trong những vần thơ này và bài sóng của Xuân Quỳnh ?