Bài giảng Ngữ văn lớp 10 - Cảnh ngày (hè bảo kính cảnh giới, bài 43, Nguyễn Trãi)

Bài GiảngMÔN : VĂN HỌCLỚP : IA1GIÁO VIÊN: NGUYỄN THỊ HẰNGC¶nh ngµy hÌBẢO KÍNH CẢNH GIỚI, BÀI 43NGUYỄN TRÃIT¸c gi¶ NguyÔn Tr·i (1380-1442)CẢNH NGÀY HÈ _Nguyễn Trãi_(Bảo kính cảnh giới:43)I.Giới thiệu chung1.Tập thơ Quốc âm thi tập-Là tập thơ Nôm, gồm 254 bài, đánh dấu sự phát triển của thơ tiếng Việt-Nội dung: Vẻ đẹp con người Nguyễn Trãi-Nghệ thuật: Thơ Nôm Đường luật kết hợp với các câu thơ lục ngôn.-Tập thơ gồm 4 phần: Vô đề, Môn thì lệnh,Môn hoa mộc, Môn cầm thú. 2. Bài thơ Cảnh ngày hèa.Xuất xứ-Bài thơ 43 trong mục Bảo kính cảnh giới thuộc phần Vô đề.b. Nhan đề-Cảnh ngày hè- Nội dung nghiêng về bức tranh cuộc sốngc.Bố cục-6 câu đầu: Bức tranh thiên nhiên- 2 câu cuối: Ước mong của nhà thơ II. Phân tích1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống+Câu thơ đầu: -“Rồi”: rỗi rãi-“Ngày trường”: ngày dài Câu thơ lục ngôn trong thể thất ngôn bát cú tạo nên sự phá cáchTâm trạng buồn bã lấy công việc hóng mát để làm thú vui+5 câu tiếp theoMàu sắc: Hòe lục, thạch lựu đỏ, sen hồng màu sắc tươi sáng Âm thanh: lao xao chợ cá, dắng dỏi cầm ve âm thanh náo nhiệt Sức sống: “đùn đùn”, “phun”, “tiễn”, “lao xao”, “dắng dỏi” Sự sống căng đầy, đang cựa quậy, vận động không ngừngNhận xét:Bức tranh thiên nhiên tươi sáng, náo nhiệt, đầy sức sống 2.Vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ+Tình yêu thiên nhiên tha thiết: Tâm hồn tinh tế, giao cảm mạnh mẽ với cảnh vật+Tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống:Thiên nhiên qua cảm xúc của ông trở nên sinh động và đầy sức sống Âm thanh đầu tiên vang đến nhà thơ là âm thanh cuộc sống “lao xao chợ cá +Tấm lòng ưu ái với dân với nướcHai câu cuối thể hiện khát vọng đất nước có vua sáng, nhân dân được ấm no, hạnh phúcCâu kết: là câu lục ngôn thể hiện cảm xúc dồn néncủa nhà thơ Điểm kết tụ của hồn thơ Ức Trai không phải là thiên nhiên, tạo vật mà chính ở con người, ở người dân III. Tổng kết1. Nội dung+Bài thơ là bức tranh ngày hè đẹp, sinh động đầy sức sống.+Qua bức tranh thiên nhiên thấy được vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ2.Nghệ thuật+Bài thơ vừa mang nét trang trọng cổ điển vừa bình dị tự nhiên+Sự phá cách: sử dụng các câu lục ngôn trong thể thất ngôn bát cú Đường luật