Bài giảng Ngữ Văn Lớp 6 - Bài 7: Văn bản Em bé thông minh

CHÀOMỪNG 
QUÝ THẦY, CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ 
LỚP 6E 
? Trên đây là 2 hình ảnh minh họa cho truyện nào mà em đã được học? 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Truyện “Thạch Sanh”. 
CÂU HỎI 
- Văn bản Thạch Sanh thuộc thể loại truyện dân gian nào ? 
 A. Truyện ngụ ngôn. 
 B. Truyện cổ tích. 
 C. Truyền thuyết. 
 D. Truyện cười. 
CÂU HỎI 
 - Ý nghĩa của truyện “Thạch Sanh”? 
 A. Đề cao con người tốt có lòng nhân nghĩa. 
 B. Lên án những kẻ xấu vong ân bội nghĩa. 
 C. Thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân về một nền đạo đức, công lý xã hội và truyền thống yêu hòa bình. 
 D. Tất cả đều đúng. 
- Em hãy cho biết Thạch Sanh có những phẩm chất gì đáng quý để các em học tập ? 
  Phẩm chất : nhân hậu, dũng cảm, yêu hòa bình . 
Hoàng cung: nơi vua ở 
Triều đình, triều thần: các quan lại trong triều đình. 
Dinh thự: nhà to, đẹp, dành riêng cho người có chức tước cao. 
 - Này, lão kia! Trâu của lão cày một ngày được mấy đường? 
Ngựa của ông đi một ngày mấy bước? 
Thử 
thách 
Người ra câu đố 
Nội dung câu đố 
Cách giải 
Thú vị 
Lần 1 
Lần 2 
Lần 3 
Lần 4 
Thử 
thách 
Người ra câu đố 
Nội dung câu đố 
Cách giải 
Thú vị 
Lần 1 
Lần 2 
Lần 3 
Lần 4 
Sứ 
 thần 
Vua 
Vua 
Viên 
quan 
Trâu cày ngày 
 mấy đường 
Ba trâu đực đẻ 
thành chín con 
Một con chim sẻ 
 làm ba mâm cỗ 
Xâu chỉ qua ruột 
 con ốc vặn 
Thử 
thách 
Người ra câu đố 
Nội dung câu đố 
Cách giải 
Thú vị 
Lần 1 
Lần 2 
Lần 3 
Lần 4 
Sứ 
 thần 
Vua 
Vua 
Viên 
quan 
Trâu cày ngày 
 mấy đường 
Ba trâu đực đẻ 
thành chín con 
Một con chim sẻ 
 làm ba mân cỗ 
Xâu chỉ qua ruột 
 con ốc vặn 
Đố vặn lại 
 viên quan 
Đẩy thế bị 
 động sang 
 người đố 
 Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con , hẹn năm sau phải đem nộp đủ, nếu không cả làng phải tội. 
 -Thế sao làng chúng con lại có lệnh trên bắt nuôi ba con trâu đực cho đẻ thành chín con để nộp đức vua? Giống đực thì làm sao mà đẻ được ạ! 
Thử 
thách 
Người ra câu đố 
Nội dung câu đố 
Cách giải 
Thú vị 
Lần 1 
Lần 2 
Lần 3 
Lần 4 
Sứ 
 thần 
Vua 
Vua 
Viên 
quan 
Trâu cày ngày 
 mấy đường 
Ba trâu đực đẻ 
thành chín con 
Một con chim sẻ 
 làm ba mân cỗ 
Xâu chỉ qua ruột 
 con ốc vặn 
Đố vặn lại 
 viên quan 
Đẩy thế bị 
 động sang 
 người đố 
Chỉ ra sự vô 
lí ở câu đố 
Đưa vào bẫy, 
tự nói ra 
điều phi lí 
 Qua hôm sau,khi hai cha con đang ăn cơm ở công quán, bỗng có sứ giả nhà vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải dọn thành ba cỗ thức ăn . 
 Em bé nhờ cha lấy cho mình một cái kim may rồi đưa cho sứ giả, bảo: - Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt chim. 
Thử 
thách 
Người ra câu đố 
Nội dung câu đố 
Cách giải 
Thú vị 
Lần 1 
Lần 2 
Lần 3 
Lần 4 
Sứ 
 thần 
Vua 
Vua 
Viên 
quan 
Trâu cày ngày 
 mấy đường 
Ba trâu đực đẻ 
thành chín con 
Một con chim sẻ 
 làm ba mân cỗ 
Xâu chỉ qua ruột 
 con ốc vặn 
Đố vặn lại 
 viên quan 
Đẩy thế bị 
 động sang 
 người đố 
Chỉ ra sự vô 
lí ở câu đố 
Đưa vào bẫy, 
tự nói ra 
điều phi lí 
Đố vặn lại 
 nhà vua 
 Lấy “ gậy ông 
đập lưng ông” 
Em hãy kể lại lần thử thách thứ tư? 
 Nước láng giềng sai sứ đưa sang một cái vỏ ốc vặn rất dài, rỗng hai đầu, đố làm sao xâu một sợi chỉ mảnh xuyên qua đường ruột ốc. 
Vì sao sứ thần 
nước ngoài lại 
thách đố triều 
đình ta? 
Em thử hình dung 
 không khí triều 
đình lúc này? 
Theo em, vì sao họ lại hoảng loạn, lo lắng đến vậy? 
Em bé hát lên một câu: 
 Tang tình tang! Tính tình tang 
Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng 
 Bên thời lấy giấy mà bưng 
Bên thời bôi mỡ, kiến mừng kiến sang 
 Tang tình tang . 
Rồi bảo: 
 - Cứ theo cách đó là xâu được ngay! 
Thử 
thách 
Người ra câu đố 
Nội dung câu đố 
Cách giải 
Thú vị 
Lần 1 
Lần 2 
Lần 3 
Lần 4 
Sứ 
 thần 
Vua 
Vua 
Viên 
quan 
Trâu cày ngày 
 mấy đường 
Ba trâu đực đẻ 
thành chín con 
Một con chim sẻ 
 làm ba mân cỗ 
Xâu chỉ qua ruột 
 con ốc vặn 
Đố vặn lại 
 viên quan 
Đẩy thế bị 
 động sang 
 người đố 
Chỉ ra sự vô 
lí ở câu đố 
Đưa vào bẫy, 
tự nói ra 
điều phi lí 
Đố vặn lại 
 nhà vua 
Lấy “ gậy ông 
đập lưng ông” 
Hát bài 
 đồng dao 
Kinh nghiệm 
đời sống 
dân gian 
 Trong bốn lần thử thách trên, em thú vị nhất với lần vượt 
thử thách nào ? Vì sao? 
L ầ n th ứ 4 v ì : 
 - C ậ u bé kh ô ng ch ỉ th i t à i m à c ò n c ả quan h ệ ch í nh tr ị , ng ọa i giao. 
 - Cả triều đình không ai giải được. 
 - Em bé dễ dàng giai được bằng kinh nghiệm dân gian. Đem cái bình thường, tự nhiên, gần với đời sống thực tế để phá bỏ cái cầu kì, cố ý, không dựa vào sách vở. 
 Biến t ất cả , từ kẻ ra câu đố và những người tham gia giải đố thành trò cười. 
 - Nếu câu chuyện tiếp tục với những thử thách bằng câu đố oái oăm và em bé lại tiếp tục giải đố bằng cách hỏi vặn lại, thì theo em chuyện gì sẽ xảy ra? 
 - Em rút ra bài học gì khi giao tiếp? 
 Trong giao tiếp, đặc biệt là nói vơi người lớn tuổi, các em phải chú ý thưa gửi lễ phép, lịch sự 
 Tránh hỏi vặn lại người lớn vì có thể bị coi là thiếu văn hóa. 
III. Tổng kết : 
Dùng câu đố thử tài- tạo ra tình huống thử thách để 
nhân vật bộc lộ tài năng, phẩm chất. 
Cách dẫn dắt sự việc cùng với mức độ tăng dần của 
những câu đố và cách giải đố tạo nên tiếng cười hài 
hước. 
- Đề cao sự thông minh, trí khôn, kinh nghiệm đời sống dân gian. 
- Tạo tiếng cười vui vẻ, hài hước, mua vui, hồn nhiên trong đời sống. 
Nghệ thuật: 
2. Ý nghĩa : 
 * Hướng dẫn về nhà: 
Học bài cũ 
+ Về tập kể lại bốn lần thử thách mà em bé thông minh đã vượt qua. 
+ Học bài theo vở ghi. 
+ Tìm đọc truyện về nhân vật thông minh: Trạng Quỳnh, Trạng Hiền 
Chuẩn bị: 
Tập luyện nói kể chuyện theo đề yêu cầu sgk.