Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 86: Văn bản "Vượt thác"

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP 
LỚP 6a1 
GV Thực hiện : Nguyễn Thị Quyên 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản 
(Võ Quảng) 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
 Tác giả: 
Quª néi lµ t¸c phÈm thµnh c«ng nhÊt viÕt vÒ cuéc sèng ë mét lµng quª ven s«ng Thu Bån vµo nh÷ng ngµy sau c¸ch m¹ng th¸ng 8 – 1945 và những năm đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. 
Võ Quảng quê ở Quảng Nam 
Ông là nhà văn chuyên viết cho thiếu nhi. 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
 Bố cục : 
 + Đoạn 1: Từ đầu “ thác nước ” 
Cảnh dòng sông và hai bên bờ trước khi thuyền vượt thác . 
 + Đoạn 2: Tiếp theo  “thác Cổ Cò ” 
Cuộc vượt thác của con thuyền dượng Hương Thư 
 + Đoạn 3: phần còn lại. 
Cảnh sau khi con thuyền vượt thác. 
3 phần 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
II. Tìm hiểu văn bản 
1. Bức tranh thiên nhiên : 
* Cảnh dòng sông . 
+ Cánh buồm căng phồng 
+ Thuyền rẽ sóng lướt bon bon. 
+ Chở đầy sản vật 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
II. Tìm hiểu văn bản 
1. Bức tranh thiên nhiên : 
* Cảnh hai bên bờ sông. 
+ Những bãi dâu bạt ngàn 
+ vườn tược um tùm 
+ chòm cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm 
+ Cây to như những cụ già vung tay 
+ dòng sông chảy quanh co 
+ núi cao sừng sững 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
II. Tìm hiểu văn bản 
1. Bức tranh thiên nhiên : 
Sử dụng từ láy gợi hình , gợi cảm , so sánh , nhân hóa 
Thảo luận : 
? Cảnh dòng sông và hai bên bờ qua miêu tả của tác giả có sự thay đổi như thế nào theo từng chặng đường của con thuyền? 
? Theo em , vị trí quan sát của người kể chuyện trong bài là ở đâu ? Vị trí ấy có phù hợp không ? Vì sao? 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
II. Tìm hiểu văn bản 
1. Bức tranh thiên nhiên : 
Sử dụng từ láy gợi hình , gợi cảm , so sánh , nhân hóa 
Cảnh thay đổi theo trình tự hành trình của con thuyền ngược dòng sông. 
Vị trí quan sát : Ngồi trên thuyền 
Giúp ta thấy được sự biến đổi của cảnh quan thiên nhiên trên sông và hai bên bờ qua những vùng khác nhau:êm ả , thơ mộng – hiểm trở, dữ dội – đồng bằng màu mỡ. 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
I. Đọc – hiểu chú thích 
II. Tìm hiểu văn bản 
1. Bức tranh thiên nhiên : 
Bức tranh thiên nhiên đa dạng , phong phú , giàu sức sống , vừa tươi đẹp , vừa nguyên sơ , cổ kính 
Sử dụng từ láy gợi hình , gợi cảm , so sánh , nhân hóa 
* Tác giả là người yêu thiên nhiên , quê hương , đất nước. 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
I. Đọc – hiểu chú thích 
II. Tìm hiểu văn bản 
1. Bức tranh thiên nhiên : 
Bài tập : 
? Tìm và đọc hai câu văn khác nhau trong văn bản miêu tả hình ảnh cây cổ thụ và cho biết : em cảm nhận được gì qua cách miêu tả ấy ? 
a. Những chòm cổ thụ lặng nhìn xuống nước. 
b. Những cây to mọc lúp xúpphía trước. 
-> Nghệ thuật nhân hóa với hình ảnh cây cổ thụ như cảnh báo con người phía trước có hiểm nguy và so sánh hình ảnh cây cổ thụ như lời động viên , thúc giục con người tiến lên phía trước. 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
“Dượng Hương Thư đánh trần đứng sau lái co người phóng chiếc sào xuống lòng sông nghe một tiếng “soạc”! Thép đã cắm vào sỏi! Dượng Hương ghì chặt trên đầu sào, lấy thế trụ lại, giúp cho chú Hai và thằng Cù Lao phóng sào xuống nước”. 
Cuộc vượt thác của con thuyền dượng Hương Thư 
2. Cuộc vượt thác của con thuyền dượng Hương Thư : 
TIẾT 86 - VƯỢT THÁC 
- VÕ QUẢNG - 
? 
Tìm những chi tiết miêu tả ngoại hình nhân vật dượng Hương Thư khi vượt thác? 
Tác giả miêu tả những động tác của dượng Hương Thư chống thuyền vượt thác ntn? 
? 
Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả ngoại hình và hành động dượng Hương Thư? 
So sánh 
So sánh 
So sánh 
-> So sánh đặc sắc 
=> Hùng dũng, mạnh mẽ. 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
2. Cuộc vượt thác của con thuyền dượng Hương Thư : 
* Ngoại hình : 
+ đánh trần 
+ như một pho tượng đồng đúc 
+ bắp thịt cuồn cuộn 
+ hai hàm răng cắn chặt 
+ quai hàm bạnh ra 
+ cặp mắt nảy lửa 
So sánh đặc sắc, liên tưởng độc đáo 
Vẻ đẹp gân guốc , rắn chắc của con người trong lao động. 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
2. Cuộc vượt thác của con thuyền dượng Hương Thư : 
* Động tác 
+ co người phóng sào 
+ ghì chặt đầu sào 
+ thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắt 
+ ghì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ 
phóng 
ghì chặt 
thả 
rút 
ghì 
So sánh độc đáo , động từ chỉ hoạt động. 
Mạnh mẽ , dứt khoát , dũng mãnh , dày dạn kinh nghiệm , hào hứng trước thiên nhiên. 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
II. Tìm hiểu văn bản 
III. Tổng kết 
1. Nghệ thuật : 
- Miêu tả theo trình tự hành trình của con thuyền 
 Sử dụng từ ngữ gợi cảm , biện pháp so sánh , nhân hóa. 
2. Nội dung : 
 - Vẻ đẹp hùng dũng và sức mạnh của con người lao động trên nền cảnh thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ. 
“ Trò chơi bắt bướm ” 
Có 3 con bướm tương ứng với 3 câu hỏi 
 Củng 
cố 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
IV. Luyện tập: 
 Hãy nêu những nét đặc sắc của phong cảnh thiên nhiên và nghệ thuật miêu tả của mỗi tác giả. 
Sông nước Cà Mau 
Vượt thác 
VƯỢT THÁC 
Tiết 86 
Văn bản : 
(Võ Quảng) 
Văn bản 
Sông nước Cà Mau 
Vượt thác 
Nét đặc sắc của phong cảnh thiên nhiên 
Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn nhiều kênh rạch chằng chịt, các tầng rừng đước,thành phố, chợ trên sông. 
Cảnh thiên nhiên rộng lớn thơ mộng ,dòng sông do địa hình tạo ra các dòng thác hiểm trở hùng vĩ. 
Nghệ thuật miêu tả 
Vừa bao quát vừa cụ thể sinh động 
Tả cảnh thiên nhiên, tả người lao động, tự nhiên, sinh động 
 HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: 
1. Học bài: 
- Biết cách kết hợp giữa tả người và phong cảnh thiên nhiên. 
 - Nắm nội dung và nghệ thuật truyện. 
 - Đọc bài đọc thêm SGK/41 
2. Soạn bài: 
Phương pháp tả cảnh . 
 HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: 
1. Học bài: 
- Biết cách kết hợp giữa tả người và phong cảnh thiên nhiên. 
 - Nắm nội dung và nghệ thuật truyện? 
 - Đọc bài đọc thêm SGK/41 
2. Soạn bài: 
Tiếng Việt: So sánh (TT) 
Câu 1 . Nội dung miêu tả đầy đủ của văn bản là: 
Sức mạnh của con thuyền. 
B. Sức mạnh của con người. 
 	 C. Vẻ đẹp hùng dũng và sức mạnh của con người trước thiên nhiên hùng vĩ. 
D. Cảnh thiên nhiên hùng vĩ. 
Câu 2 . Nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả của văn bản là: 
Tả tâm trạng. 
Tả thiên nhiên phong phú. 
C. Tả hoạt động của con người. 
D. Tả cảnh phối hợp tả người tự nhiên sinh động bằng những từ ngữ gợi tả, so sánh, nhân hoá. 
M 
Ộ 
T 
H 
I 
Ệ 
Ĩ 
S 
P 
 Câu 3. Trong khi vượt thác, tác giả đã ví dượng Hương Thư với hình ảnh nào? (ô chữ gồm 9 chữ cái) 
? 
Bức tranh đã minh hoạ cho đoạn nào? Em hãy đọc một vài câu văn có liên quan đến bức tranh? 
Cuộc vượt thác của con thuyền dượng Hương Thư 
“ Dượng Hương Thư đánh trần đứng sau lái co người phóng chiếc sào xuống lòng sông nghe một tiếng “soạc”! Thép đã cắm vào sỏi! Dượng Hương ghì chặt trên đầu sào, lấy thế trụ lại, giúp cho chú Hai và thằng Cù Lao phóng sào xuống nước”.