Bài giảng Tiết 29, 30: Phân bón hóa học

Chào mừng các Thầy Cơ và các em học sinhPHÂN BĨN HĨA HỌCTiết 29,30HÓA VÔ CƠ 11Bài 1: Viết phương trình phản ứng xãy ra khi điều chế H3PO4 từ P . Nếu có 6,2 kg P thì điều chế được bao nhiêu lit dung dịch H3PO4 2M.GIẢI Các phương trình phản ứng: 4P + 5O2 = 2P2O5P2O5 + 3H2O = 2H3PO4 Theo các phản ứng : số mol H3PO4 = số mol P = 6200 : 31 = 200 mol Số lit dd. H3PO4: V = n : CM = 200 : 2 = 100 lit Bài 2 1) Để được muối trung hòa , phải lấy bao nhiêu ml dung dịch NaOH trộn lẫn với 50 ml dung dịch H3PO4 1M?GIẢI 1) Số mol H3PO4 = CM.V = 1.0,05 = 0,05 mol	 H3PO4 + 3NaOH = Na3PO4 + 3 H2O (1) Theo (1) số mol NaOH = 3 số mol H3PO4 = 3.0,05 = 0,15 mol => thể tích dung dịch NaOH là: V = n : CM = 0,15 : 1 = 0,15 ( l ) (Bài 2) 2) Trộn lẫn 100 ml dung dịch NaOH 1M với 50 ml dung dịch H3PO4 1M. a- Công thức muối nào sinh ra sau đây, sau đó tính để giải thích ? / NaH2PO4 / Na3PO4 / Na2HPO4 GIẢI THÍCH: Trong dung dịch có : - số mol NaOH = CM.V = 0,1.1 = 0,1 mol - số mol H3PO4 = CM.V = 0,05.1 = 0,05 mol Tỉ lệ mol giữa H3PO4 và NaOH là: 0,05 : 0,1= 1:2 ta có muối sinh ra là Na2HPO4 theo phương trình pứ H3PO4 + 2NaOH = Na2HPO4 + 2 H2O (2) Học bài mớiPHÂN BĨN HĨA HỌCThÕ nµo lµ ph©n bãn ho¸ häc? T¹i sao l¹i ph¶i sư dơng ph©n bãn ho¸ häc?Cã mÊy lo¹i ph©n bãn? Vai trß vµ tÝnh chÊt cđa mçi lo¹i?Phân bón hoá học là những chất có chứa các nguyên tố dinh dưỡng, được bón cho cây nhằm nâng cao năng suất cây trồng.- C©y ®ång ho¸ C, H, O tõ kh«ng khÝ vµ n­íc.- C¸c nguyªn tè kh¸c N, P, K, ... c©y hÊp thơ tõ ®Êt -> cÇn bãn ph©n ®Ĩ bỉ sung cho ®Êt.CHONPKPh©n lo¹iPh©n bãn ho¸ häc(3 lo¹i chÝnh)Ph©n ®¹mPh©n l©nPh©n kaliPh©n L©nPh©n Đ¹mPh©n KaliTa phải làm gì?Hoa quả tươi tốtMùa màng bội thuI. PHÂN ĐẠMKh¸i niƯm: - Lµ nh÷ng hỵp chÊt cung cÊp cho c©y trång d¹ng ion NH4+ vµ NO3- có tác dụng kích thích quá trình sinh trưởng của cây, làm tăng tỉ lệ protein của thực vật. Độ dinh dưỡng của phân đạm được đánh giá bằng hàm lượng %N trong phân.nit¬§¹m Ure§¹m AmoniMét sè lo¹i Ph©n ®¹mTªn®Ỉc ®iĨmto,pThµnh phÇnĐ¹m AMONIĐ¹m NITRATĐ¹m urePP ®iỊu chÕD¹ng ion c©y trång ®ång ho¸Muèi amoni(NH4+),vd: NH4Cl, NH4NO3NH4+NH3 + AxitMuèi nitrat(NO3-), vd: NaNO3 Ca(NO3)2NO3-Axit HNO3 + muèicacbonat(NH2)2CONH4+2NH3 + CO2 (NH2)2CO + 2H2O1.Phân đạm amoniLà các muối amoni: NH4Cl, (NH4)2SO4, NH4NO3 Được điều chế khi cho amoniac tác dụng với axit tương ứng.2NH3 + H2SO4 	(NH4)2SO4Khi tan trong nước, muối amoni bị thuỷ phân tạo ra môi trường axit, vì thế nó được bón cho đất chua hoặc đã khử chua bằng vôi(CaO) 2. Phân đạm nitratLà các muối nitrat: NaNO3, Ca(NO3)Được đều chế khi cho axit nitrit tác dụng với muối cacbonat của các kim loại tương ứng. CaCO3 + 2HNO3	Ca(NO3)2 + CO2 + H2OCác loại phân này tan nhiều trong nước nên có tác dụng nhanh với cây trồng nhưng cũng dễ bị nước mưa rửa trôi.,3. Urê (NH2)2CO Là chất rắn màu trắng, tan tốt trong nước, chứa khoảng 46%N, điều chế bằng cách cho amoni tác dụng với CO2 ở 180-200oC áp suất khoảng 200atm.CO2 + 2NH3	(NH2)2CO + H2OTrong đất, urê bị phân huỷ tạo ra NH3 hoặc chuyển thành muối amoni cacbonat khi tác dụng với nước.(NH2)2CO + 2H2O	(NH4)2CO3Dùa vµo yÕu tè nµo ®Ĩ ®¸nh gi¸ ®é dinh d­ìng cđa ph©n ®¹m?T¸c dơng cđa ph©n ®¹m?Cã thĨ trén ®¹m amoni cïng v«i bét (CaO) ®Ĩ khư chua cho ®Êt ®­ỵc kh«ng?t¹i sao?Vì sao ®¹m Ure ®­ỵc sư dơng réng r·i?Đ¹m Ure kh«ng nªn dïng bãn cho ®Êt kiỊm. vì sao?Khi bãn ®¹m Amoni cïng v«i cã c¸c ph¶n øng:CaO + H2O  Ca(OH)2 2NH4Cl + Ca(OH)2  CaCl2 + 2NH3  + 2H2O Đé dinh d­ìng = % N trong ph©n ®¹mT¸c dơng: - KÝch thÝch qu¸ trình sinh tr­ëng cđa c©y - Giĩp c©y ph¸t triĨn nhanh, cho nhiỊu cđ, qu¶ Đ¹m Ure cã hµm l­ỵng N cao (46%) Kh«ng bãn ®¹m ure cho vïng ®Êt kiỊm vì: (NH2)2CO + 2H2O  (NH4)2CO3 NH4+ + OH-  NH3 + H2OTRẢ LỜIII) PHÂN LÂN	Cung cấp photpho cho cây dưới dạng ion photphat, thúc đẩy quá trình sinh hoá, trao đổi chất và năng lượng cho thực vật. T¸c dơng: -Thĩc ®Èy qu¸ trình sinh ho¸ ë thêi kú sinhtr­ëng cđa c©y.- Lµm cho cµnh l¸ khoỴ, h¹t ch¾c. Độ dinh dưỡng của phân lân được đánh giá bằng hàm lượng %P2O5 tương ứng với lượng photpho có trong thành phần của nó.	Nguyên liệu để sản xuất phân lân là quặng photphorit và apatit.LÂN VIÊN HẠT Cơng dụng : bĩn lĩt thay cho lân bột dùng để cải tạo đất Thành phần :  - Lân (P2O5) : 5% - Hữu cơ : 12% - Axit Humic : 1% LÂN HỮU CƠ VI SINH Cơng dụng : bĩn lĩt thay cho phân chuồng, dùng để cải tạo đất tơi xốp.Thành phần :- Lân (P2O5) : 3%- Hữu cơ : >12%- Axit Humic : 1% Apait nghiền (30-38%P2O5), photphorit nghiền (16-18%P2O5): có hàm lượng photpho cao nhưng không tan trong nước, cây chỉ có thể đồng hoá khi chúng chuyển từ muối trung hoà thành muối axit. Quá trình chuyển háo xảy ra trong đất có môi trường axit nên dạng phân này thích hợp với đất chua.Prexipitat (30-40%P2O5) Thành phần chính là CaHPO4, muối monohidrophotphat này có thể tan trong axit mạnh và axit yếu.Prexipitat có thể dùng làm phân bón cho cả đất chua và đất có môi trường trung tính vì nó có thể tan được nhờ axit do rễ cây tiết ra.cã 2 lo¹i chÝnh:Cã 2 lo¹i chÝnh:Ph©n l©n nung ch¶y supephotphat1. Supephotphat a) Supephotphat ®¬n: chøa 14 - 20% P2O5, hçn hỵp gåm Ca(H2PO4)2 vµ CaSO4. ĐiỊu chÕ: QuỈng photphorit hoỈc apatit + Axit sunfuric ®Ỉc Ca3(PO4)2 + 2 H2SO4  Ca(H2PO4)2 + 2 CaSO4L­u ý: c©y ®ång ho¸ Ca(H2PO4)2 . cßn phÇn CaSO4 kh«ng cã Ých, lµm mỈn ®Êt vµ lµm ®Êt bÞ r¾n, kh«ng cã lỵi.1. Supephotphatb) Supephotphat kÐp: chøa 40 - 50% P2O5, thµnh phÇn lµ Ca(H2PO4)2.ĐiỊu chÕ: 2giai ®o¹n - ®iỊu chÕ axit photphoric Ca3(PO4)2 + 3 H2SO4  2 H3PO4 + 3CaSO4-cho axit photphoric t¸c dơng víi photphorit hoỈc quỈng apatit Ca3(PO4)2 + 4 H3PO4  3Ca(H2PO4)2 2. Ph©n l©n nung ch¶y Lµ hçn hỵp photphat vµ silicat cđa canxi vµ magie.ĐiỊu chÕ: Nung quỈng photphorit Ca3(PO4)2 + ®¸ xµ v©n (MgSiO3 ), sÊy kh«, nghiỊn bét  bét.Ph©n l©n nung ch¶y kh«ng tan trong n­íc, t¹i sao vÉn ®­ỵc sư dơng lµm ph©n bãn?Do cã hµm l­ỵng P2O5 tõ 12  14% vµ chøa c¸c ion Ca, Mg rÊt cÇn cho c©y trångIII. PHÂN KALICung cÊp cho c©y nguyªn tè kali d­íi d¹ng ion K+, thµnh phÇn chđ yÕu lµ KCl vµ K2SO4 .T¸c dơng: - tăng c­êng søc chèng bƯnh, chèng rÐt, chÞu h¹n. - giĩp cho c©y hÊp thơ nhiỊu ®¹m h¬n.Đé dinh d­ìng = % K2O t­¬ng øng víi l­ỵng kali.KCl, K2SO4 dùng nhiều nhất làm phân kaliTr­íc khi dïng ph©n bãnSau khi dïng ph©n bãnIV. PHÂN NHỖN HỢP VÀ PHÂN PHỨC HỢP Lµ lo¹i chøa ®ång thêi hai hoỈc ba nguyªn tè dinh d­ìng: N, P, K gäi lµ ph©n NPK (tØ lƯ N:P:K phơ thuéc vµo lo¹i ®Êt vµ lo¹i c©y).vÝ dơ : Nitrophotka: lµ hçn hỵp (NH4)2HPO4 vµ KNO3. Ph©n phøc hỵp: ®­ỵc s¶n xuÊt b»ng t­¬ng t¸c ho¸ häc cđa c¸c chÊt.vÝ dơ: ( amophot ) 3NH3 + 2H3PO4  NH4H2PO4 + (NH4)2HPO4 Ph©n hçn hỵpHỮU CƠ - KHỐNG HUMICO 	- Mùn hữu cơ : 10 - 15% - Axit Humic : 1,2 - 1,5% - Đạm N : 3%- Lân (P2O5) : 3%- Kali (K2O) : 1% - Lưu huỳnh (S) : 0,5%- Các vi lượng Mn,Mg,Zn,Cu,Mo,Bo... :0,1%NPK HUMIC 	- Mùn hữu cơ : 10% Axit Humic : 1,2%- Đạm (N) : 3%- Lân (P2O5) : 3%- Kali (K2O) : 2% - Lưu huỳnh (S) : 0,5%- Các vi lượng Mn,Mg,Zn,C,Mo,Bo... : 0,1%Sản xuất ở dạng hạt, đĩng bao  20kg  và  50kgLượng bĩn : Từ 40 - 50 kg/sào (500m2) HỮU CƠ VI SINH BIOGRO Cơng dụng :- Phân vi sinh cĩ thể thay thế được phân đạm và lân hĩa học từ 30 - 50% tùy theo từng loại cây trồng- Bĩn phân vi sinh làm cây khỏe hơn, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt hơn, do vậy giảm được thuốc sâu cần sử dụng- Bĩn phân vi sinh giảm được lượng độc tố NO-3 trong nơng sản, NO-3 là chất gây ung thư- Bĩn phân vi sinh, độ màu mỡ của đất sẽ được phục hồi, giữ được độ ẩm cho đất, hạn chế sự rữa trơi các chất dinh dưỡng cho đất- Giá phân vi sinh rẻ hơn so với phân UrêThành phần :- Cĩ các loại vi sinh vật cố định đạm >106 (Azotobacter)- Vi sinh vật phân giải lân >106 - Chất hữu cơ >12% V. PHÂN VI LƯỢNGCung cÊp những hỵp chÊt chøa c¸c nguyªn tè mµ c©y trång chØ cÇn mét l­ỵng rÊt nhá nh­ bo (B), kÏm (Zn), mangan (Mn),...Ph©n vi l­ỵng lµ gì?T¹i sao ph©n vi l­ỵng cã vai trß rÊt quan träng víi c©y trång?Vai trß nh­ Vitamin cho c©y trång, tăng kh¶ năng kÝch thÝch qu¸ trình sinh tr­ëng Hãy xem mét sè hình ¶nh vỊ t¸c dơng vµ s¶n xuÊt ph©n bãn ho¸ häcNhµ m¸y s¶n xuÊt ph©n bãn Cơng ty Phân Bĩn Bình Điền Ta phải làm gì?Hoa quả tươi tốtMùa màng bội thuNhµ m¸y s¶n xuÊt ph©n ®¹m Phĩ MüTr­íc khi dïng ph©n bãnSau khi dïng ph©n bãnVải thiều được bón phân NPKNiỊm vui cđa nh÷ng vơ mïa béi thu Cđng cè bµiC©u 1: Cho c¸c mÉu ph©n ®¹m sau ®©y: amoni clorua, amonisunfat, natri nitrat.H·y dïng 1 thuèc thư thÝch hỵp ®Ĩ nhËn biÕt chĩng? Gi¶i thÝch? Đáp án:Dïng Ba(OH)2 NH4+ + OH- -> NH3  + H2O Ba2+ + SO42- -> BaSO4 C©u 2: Ghép các loại phân bĩn ở cột I cho phù hợp với thành phần các chất chủ yếu chứa trong loại phân bĩn ở cột II. Phân kaliUrêSupephotphat đơnSupe photphat képCột I1.(NH2)2CO 2. NH 4NO33.Ca(H2PO4)2 4. KNO35. Ca3(PO4)2 6. (NH4)2HPO47. Ca(H2PO4)2, CaSO4.Cột IIA .B .C .D .4173C©u 3: Ph¸t biĨu nµo sau ®©y ®ĩng?Đ¹m Ure cã c«ng thøc lµ: (NH2)2CO3.B. Ph©n hçn hỵp chøa Nito, photpho, kali ®­ỵc gäi lµ ph©n NPK.C. Ph©n ®¹m chØ cung cÊp N d­íi d¹ng ion nitrat.D. Am«phot lµ hçn hỵp c¸c muèi (NH4)2HPO4 vµ KNO3.C©u 4: ĐĨ t¹o thµnh Amophot cÇn cho  NH3 t¸c dơng víi axit H3PO4 theo tØ lƯ  n(NH3): n (H3PO4) lµ:1:2 B. 2:1 C. 2:3 D.3:2иp ¸n:3NH3 + 2H3PO4  NH4H2PO4 + (NH4)2HPO4Bài tập soạn ở nhà: Từø bài 1 đến bài 10 trang 75 Sách giáo khoa Hóa lớp 11 Tiết học đến đây kết thúc  Chào tạm biệtXin chân thành cảm ơn Quí vị