Bài giảng Vật lý 9 - Bài 13: Điện năng – Công của dòng điện

 GV: Nêu các công thức tính công suất của dòng điện? HS: Công thức tính công suất P = U.I P = I2.R P = Khi ta sử dụng các thiết bị điện trong gia đình chúng sinh ra các dạng năng lượng nào? Hàng tháng mỗi nhà đều phải trả tiền điện. Người ta tính theo công suất hay công của dòng điện Bài 13: ĐIỆN NĂNG – CÔNG CỦA DÒNG ĐIỆN I. Điện năng Điện năng Công của dòng điện Vận dụng C1. Quan sát các dụng cụ và thiết bị điện sau: I. Điện năng 1. Dòng điện có mang năng lượng: Nồi cơm điện Máy khoan Máy bơm nước Bàn là điện Mỏ hàn Quạt điện I. Điện năng C1. Dòng điện thực hiện công cơ học trong hoạt động của các dụng cụ và thiết bị điện nào? Máy khoan Máy bơm nước Quạt điện Mỏ hàn Bàn là điện Nồi cơm điện ? Điều gì chứng tỏ công cơ học được thực hiện trong hoạt động của các dụng cụ hay thiết bị điện này? => Dòng điện chạy qua làm quay động cơ Dòng điện chạy qua làm quay động cơ I. Điện năng I. Điện năng C1. Dòng điện cung cấp nhiệt lượng trong hoạt động của các dụng cụ và thiết bị điện nào? Nồi cơm điện Quạt điện Máy bơm nước Máy khoan Mỏ hàn Bàn là điện ? Điều gì chứng tỏ nhiệt lượng được cung cấp trong hoạt động của các dụng cụ hay thiết bị điện này? => Dòng điện chạy qua làm nóng dụng cụ hay thiết bị I. Điện năng Dòng điện chạy qua làm nóng dụng cụ hay thiết bị điện Dòng điện có thể thực hiện công cung cấp nhiệt lượng Dòng điện có năng lượng I. Điện năng 1. Dòng điện có mang năng lượng Vì sao nói dòng điện có mang năng lượng? Dòng điện có mang năng lượng vì nó có khả năng thực hiện công và cung cấp nhiệt lượng. Năng lượng của dòng điện được gọi là điện năng. Năng lượng của dòng điện được gọi là gì? 2. Sự chuyển hóa điện năng thành các dạng năng lượng khác: Khi các dụng cụ điện hoạt động thì điện năng đã được biến đổi thành các dạng năng lượng nào? I. Điện năng I. ĐIỆN NĂNG 1. Dòng điện có mang năng lượng 2. Sự chuyển hoá điện năng thành các dạng năng lượng khác C2: Các dụng cụ điện khi hoạt động đều biến đổi điện năng thành các dạng năng lượng khác. Hãy chỉ ra các dạng năng lượng được biến đổi từ điện năng trong hoạt động của mỗi dụng cụ điện trong bảng 1. Nhiệt năng và năng lượng ánh sáng. Năng lượng ánh sáng và nhiệt năng. Nhiệt năng và năng lượng ánh sáng. Cơ năng và nhiệt năng. Bài 13: ĐIỆN NĂNG – CÔNG CỦA DÒNG ĐIỆN C3: Hãy chỉ ra hoạt động của mỗi dụng cụ điện trong bảng 1, phần năng lượng nào được biến đổi từ điện năng là có ích, là vô ích. 2. Sự chuyển hoá điện năng thành các dạng năng lượng khác 1. Dòng điện có mang năng lượng I. ĐIỆN NĂNG Bài 13: ĐIỆN NĂNG – CÔNG CỦA DÒNG ĐIỆN Năng lượng ánh sáng Năng lượng ánh sáng Nhiệt năng Cơ năng Nhiệt năng Nhiệt năng Năng lượng ánh sáng (nếu có) Nhiệt năng ĐIỆN NĂNG CÓ THỂ CHUYỂN HÓA THÀNH Cơ năng Nhiệt năng Năng lượng Ánh sáng I. ĐIỆN NĂNG 1. Dòng điện có mang năng lượng 2. Sự chuyển hoá điện năng thành các dạng năng lượng khác Bài 13: ĐIỆN NĂNG – CÔNG CỦA DÒNG ĐIỆN Điện năng có thể chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác như : nhiệt năng, cơ năng, năng lượng ánh sáng … Dòng điện có mang năng lượng vì nó có khả năng thực hiện công và cung cấp nhiệt lượng. Năng lượng của dòng điện được gọi là điện năng. I. ĐIỆN NĂNG 1. Dòng điện có mang năng lượng 2. Sự chuyển hoá điện năng thành các dạng năng lượng khác Bài 13: ĐIỆN NĂNG – CÔNG CỦA DÒNG ĐIỆN Hãy nhắc lại khái niệm hiệu suất đã học ở lớp 8? Tỉ số giữa công có ích và công toàn phần gọi là hiệu suất. Hiệu suất sử dụng điện năng : Trong đó: Công có ích là phần năng lượng có ích được chuyển hóa từ điện năng. Công toàn phần là toàn bộ điện năng tiêu thụ. I. Điện năng 3. Kết luận:  Điện năng là năng lượng của dòng điện. Điện năng có thể chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác, trong đó có phần năng lượng có ích và phần năng lượng vô ích.  Tỉ số phần năng lượng có ích được chuyển hoá từ điện năng và toàn bộ điện năng tiêu thụ gọi là hiệu suất sử dụng điện năng: Aci: phần năng lượng có ích được chuyển hóa từ điện năng. Atp: toàn bộ điện năng tiêu thụ. (SGK/38) 1. Dòng điện có mang năng lượng I. Điện năng 2. Sự chuyển hoá điện năng thành các dạng năng lượng khác I. Điện năng II. Công của dòng điện 1. Công của dòng điện:  Công của dòng điện sản ra ở một đoạn mạch là số đo lượng điện năng chuyển hoá thành các dạng năng lượng khác. 2. Công thức tính công của dòng điện: C4: Hãy cho biết công thức liên hệ giữa công A và công suất P mà em đã học ở lớp 8? A = . t C5: Hãy chứng tỏ rằng, công của dòng điện sản ra ở một đoạn mạch được tính bởi công thức: A = U.I.t Công suất P = U.I P P= II. Công của dòng điện 1. Công của dòng điện: 2. Công thức tính công của dòng điện: Thảo luận: A = P t = UIt Trong đó: U đo bằng vôn (V) I đo bằng ampe (A) t đo bằng giây (s) A đo bằng jun (J) 1J = 1W.1s = 1V.1A.1s * Ngoài ra công của dòng điện còn được đo bằng đơn vị kilooat giờ (kWh) 1kWh = 1000W.3600s = 3600000J = 3,6.106 J 1. Công của dòng điện: 2. Công thức tính công của dòng điện: II. Công của dòng điện 3. Đo công của dòng điện: Theo công thức A = UIt, để đo công của dòng điện phải dùng các dụng cụ đo nào? Trong thực tế, người ta dùng dụng cụ nào để đo lượng điện năng sử dụng? Lượng điện năng sử dụng được đo bằng công tơ điện. 1. Công của dòng điện: 2. Công thức tính công của dòng điện: II. Công của dòng điện C6. Bảng 2 ghi lại số đếm của công tơ khi sử dụng một số dụng cụ điện. Từ bảng này hãy cho biết mỗi số đếm của công tơ (số chỉ của công tơ tăng thêm 1 đơn vị ) ứng với lượng điện năng đã sử dụng là bao nhiêu? Mỗi số đếm của công tơ ứng với lượng điện năng đã sử dụng là 1kWh Bảng 2 1. Công của dòng điện: 2. Công thức tính công của dòng điện: II. Công của dòng điện 3. Đo công của dòng điện: 0 0 0 0 0 kW.h 1 9 0 0 0 1 0 số đếm của công tơ điện Mỗi số đếm của công tơ ứng với điện năng sử dụng là 1kW.h 1. Công của dòng điện: 2. Công thức tính công của dòng điện: II. Công của dòng điện 3. Đo công của dòng điện: - Lượng điện năng sử dụng được đo bằng công tơ điện. - Mỗi số đếm của công tơ ứng với lượng điện năng đã sử dụng là 1kWh 1. Công của dòng điện: 2. Công thức tính công của dòng điện: II. Công của dòng điện 3. Đo công của dòng điện: Một số loại công tơ điện 1. Công của dòng điện: 2. Công thức tính công của dòng điện: II. Công của dòng điện 3. Đo công của dòng điện: II. Công của dòng điện III. Vận dụng Một bóng điện có ghi 220V – 75W được thắp sáng liên tục với hiệu điện thế 220V trong 4 giờ. Tính lượng điện năng mà bóng đèn này sử dụng và số đếm của công tơ khi đó? C7. Cho biết Uđm = 220V Pđm = 75W t = 4h A =? Số đếm N? Giải Vì U = Uđm = 220V nên P = Pđm = 75W Điện năng tiêu thụ của đèn là: A = P t = 0,075.4 = 0,3 (kWh) Vậy lượng điện năng mà đèn sử dụng là 0,3kWh, tương ứng với số đếm của công tơ là 0,3 số Đáp số: 0,3kWh; 0,3 số Hàng tháng mỗi gia đình sử dụng điện đều phải trả tiền cho số đếm của công tơ điện. Vậy để phải trả ít tiền thì số đếm công tơ phải nhỏ nghĩa là cần phải tiết kiệm. Hãy nêu các biện pháp để tiết kiệm điện năng ở gia đình em? Không nên cắm bộ sạc liên tục Nên sử dụng bóng compact thay cho bóng đèn sợi đốt Các em học thuộc phần ghi nhớ, hoàn chỉnh câu C1 đến C8 vào vở bài tập. Làm bài tập 13.1 đến 13.6/ 20 (SBT) Ôn lại công thức tính công suất điện và công của dòng điện để tiết sau làm bài tập. Đọc và tìm công thức liên quan trong bài 1 (SGK/40). Đọc phần có thể em chưa biết.