Giáo án môn Ngữ văn lớp 10 - Tiết học 17, 18: Ra - Ma buộc tội

Tuần 7: (21/9/09-26/9/09)
Tiết PPCT: 17- 18Ngày soạn: 15/09/09
Ngày dạy: 22/09/09
RA - MA BUỘC TỘI
(Trích Ra - ma - ya -na - sử thi Ấn Độ)
VAN-MI-KI
Mục tiêu bài học
 Giúp HS:
Kiến thức: Qua đoạn trích Ra - ma buộc tội, hiểu quan niệm của người Ấn Độ cổ về người anh hùng, đấng quân vương mẫu mực và người phụ nữ lí tưởng; hiểu nghệ thuật xây dựng nhân vật của sử thi Ra - ma - ya - na.
Kĩ năng: Rèn kĩ năng đọc diễn cảm và phân tích nhân vật trong sử thi
Thái độ: Bồi dưỡng ý thức danh dự và tình yêu thương
Chuẩn bị
Học sinh: đọc văn bản và soạn bài theo sách giáo khoa
Giáo viên: Đọc kĩ SGK, SGV, thiết kế bài giảng,..
Tiến trình dạy học
Ổn định lớp, kiểm diện học sinh.
Kiểm tra bài cũ: Diễn biến tâm trạng của nhân vật Pê- nê-lốp khi Uy- lít- xơ trở về?
Bài mới:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
Em biết gì về tác giả Van-mi-ki?
GV cung cấp cho học sinh.
Yêu cầu học sinh tóm tắt sử thi Ra- ma- ya- na?
Em hãy cho biết vị trí và nội dung đoạn trích?
Cho học sinh phân vai đọc văn bản. Hướng dẫn học sinh đọc: Đọc diễn cảm đúng sự phát triển kịch tính của sự kiện, đúng sắc thái những xung đột nội tâm, chuyển biến tâm trạng các nhân vật
Yêu cầu học sinh tìm bố cục của văn bản?
Cho học sinh trả lời câu hỏi 1/SGK?
GV: Cho học sinh thảo luận câu hỏi 2/SGK trong 3 phút, sau đó cử đại diện trình bày.
Thái độ của Ra-ma khi Xita bước lên giàn lửa thiêu?
Theo em ñaây laø caùch löïa choïn ñuùng hay sai? Caûm nhaän cuûa em veà con ngöôøi Ra-ma?
Tröôùc lôøi buoäc toäi cuûa Ra-ma, Xi-ta ñaõ theå hieän thaùi ñoä vaø taâm traïng? (chuù yù neùt maët, lôøi noùi, haønh vi)
GV: Cho học sinh thảo luận câu hỏi 3/SGK trong 3 phút, sau đó cử đại diện trình bày.
Cho học sinh đọc ghi nhớ và chép vào vở.
Tìm hiểu chung
Tác giả Van- mi- ki
Van-mi ki sống vào khoảng thế kỉ thứ II trước Công Nguyên, thuộc giáo phái Bà La Môn
Nhờ khổ luyện trở thành đạo sĩ với trí nhớ kì lạ, có năng khiếu văn chương.
Tác phẩm Ra- ma- ya- na
Là một trong hai bộ sử thi nổi tiếng của Ấn Độ
Được viết bằng tiếng Phạn, hình thành vào khoảng thế kỉ thứ III trước Công Nguyên, bao gồm 24000 câu thơ đôi.
Kể về những kì tích của hoàng tử Ra- ma
Đoạn trích “Ra-ma buộc tội”
Vị trí: Đoạn trích thuộc khúc ca thứ 6 trong chương 79.
Kể về cuộc gặp gỡ đầy kịch tính giữa Ra-ma và Xi-ta 
Đọc- hiểu văn bản
Đọc
Bố cục: 2 phần
Phần 1: Từ đầu đến “có chịu đựng được đâu”: lập luận buộc tội của Ra-ma.
Phần còn lại: Lời đáp và hành động của Xi-ta.
Tóm tắt đoạn trích:
Tìm hiểu văn bản
Cảnh tái hợp của Ra ma và Xi-ta
Không gian công cộng: tất cả anh em, bạn hữu trung thành của Ra-ma, quân đội khỉ, quan quân dân chúng của vương quốc khỉ-> không phải là không gian riêng tư của hai người.
Thời gian: ban ngày
Ra- ma thể hiện ý thức của một người chồng có vợ bị quỷ vương bắt cóc, đồng thời là một Đức vua-đứng đầu cộng đồng.(con người cá nhân- xã hội)
Xi-ta: một người vợ, một hoàng hậu (cá nhân, vừa xã hội).
cả hai phải trải qua thử thách để bảo vệ danh dự.
Lời buộc tội của Ra-ma
Ñoäng cô giao tranh vôùi quyû vöông,cöùu Xi-ta: “chaúng phaûi vì naøng maø ta ñaõ ñaùnh thaéng keû thuøta laøm ñieàu ñoù vì nhaân phaåm cuûa ta”
->Vì danh döï vaø taøi ngheä cuûa ngöôøi anh huøng, phuû nhaän tình vôï choàng->Söï luùng tuùng boái roái maâu thuaãn giöõa danh döï doøng hoï vaø tình yeâu . 
-Ra-ma buoäc toäi Xi-ta:
Ghen tuoâng, nghi ngôø ñöùc haïnh cuûa naøng“nghi ngôø tính caùch cuûa naøng”, “Naøng ñaõ bò quaáy nhieãu khi ôû trong vaït aùo cuûa Ra-va-na”->ghen tuoâng cuûa ngöôøi choàng.
Ra khoâng chaáp nhaän, ruoàng bo ûnaøng:“Ngöôøi ñaõ sinh tröôûng trong moät gia ñình cao quyù coù theå naøo laïi laáy veà moät ngöôøi vôï töøng soáng trong nhaø moät keû khaùc”,“Ta khoâng caàn ñeán naøng nöõa, naøng muoán ñi ñaâu tuøy yù”->vì danh döï cuûa moät ñöùc vua.
->Ra-ma ñaõ daùm hy sinh tình yeâu vì danh döï cuûa ngöôøi anh huøng, vì boån phaän cuûa moät ñöùc vua ->yù chí saét ñaù, söï daèn loøng cuûa Ra-ma.
Thái độ của Ra-ma khi Xita bước lên giàn lửa thiêu: “Ra-ma vẫn ngồi, mắt dán xuống đất lúc đó nom chàng khủng khiếp như thần chết vậy”.
->Thaùi ñoä, cöû chæ naøy caøng khaúng ñònh söï cöông quyeát daùm hy sinh tình yeâu vì danh döï, boån phaän.
=>Tuy caùch löïa choïn aáy chöa thaät hoaøn haûo(thaáu lí maø chöa ñaït tình) nhöng boäc loä phaåm chaát cao quyù cuûa moät ngöôøi anh huøng, moät ñöùc vua maãu möïc.
Tâm trạng và hành động của Xi-ta
Tâm trạng của Xi-ta
Vui sướng
Ngạc nhiên “mở tròn đôi mắt đẫm lệ”
Đau đớn đến ngạt thở
Xấu hổ
Tự chôn vùi cả hình hài thân xác của mình
nỗi đau khổ như tràn ra không gì kìm nén được.
Lôøi thanh minh:
Khaúng ñònh tö caùch, ñöùc haïnh cuûa mình: “Thieáp coù theå laáy tö caùch cuûa thieáp ra maø theà, haõy tin vaøo danh döï cuûa thieáp” .
 Khaúng ñònh loøng chung thuûy vôùi Ra-ma.“soá meänh cuûa thieáp laø ñaùng cheâ traùch” coøn “nhöõng gì naèm trong taàm kieåm soaùt cuûa thieáp, töùc traùi tim thieáp ñaây laø thuoäc veà chaøng”
->Lôøi thanh minh diuï daøng ñaày söùc maïnh vöøa ñaït lí,vöøa thaáu tình.
-Haønh ñoäng cuûa Xi-ta: 
+Löôïn quanh Ra-ma vaø khaán
+Löôïn quanh giaøn thieâu roài duõng caûm böôùc vaøo ngoïn löûa
->đđây là người phụ nữ dũng cảm, dám bước qua mạng sống chính mình , chấp nhận thử thách để chứng minh phẩm hạnh thủy chung.
=>Xita laø maãu ngöôøi lyù töôûng cuûa phuï nöõ AÂÑ coå ñaïi toaøn thieän toaøn mó: chung thuûy, baûn lónh, chaân thöïc, thoâng minh.
Tổng kết
Ghi nhôù SGK.60
Củng cố:
So sánh điểm giống và khác nhau giữa ba nhân vật Ra-ma trong đoạn trích Ra-ma buộc tội với Đăm Săn trong đoạn trích “Chiến Thắng Mtao-mxây” và Uy-lit-xơ trong đoạn trích “Uy-lit-xơ trở về”.
Dặn dò:
Học bài cũ: Ra-ma buộc tội
HS veà nhaø chuaån bò baøi cho tieát sau: Choïn söï vieäc, chi tieát tieâu bieåu trong baøi vaên töï söï
Rút kinh nghiệm