Quan hệ giữa chính trị và kinh tế

Quan Hệ Giữa chính trị và kinh tếNguyÔn tö hoµi s¬nGi¶ng viªn khoa lý luËn c¬ sëMôc ®Ých bµi gi¶ng: Gióp häc viªn nhËn thøc ®­îc mối QH giữa ct và kt, vị trí của nhân tố CT với sự PT KT trong công cuộc đổi mới ở VN hiện nayYªu cÇu häc tËp: -Tr×nh b»y ®­îc các QĐ của Mác, Ăngghen, Lênin về Mqh giữa CT và KT - Phân tích được mối quan hệ giữa CT và KT trong công cuộc đổi mới ở VN hiện nayNéi dung bµi gi¶ng:I, Quan niệm của CN Mác- Lênin về mqh giữa CT và KTII, Quan hệ giữa CT và KT trong công cuộc đổi mới ở VN hiện nayI, Quan niệm của CN Mác- Lênin về mqh giữa CT và KT1, Những quan niệm chung về KT và CTa, Những quan niệm chung về KT - KT: Tổng thể nói chung những QHSX của một hình thái XH-KT nhất định( KTPK, KT TBCN, KT CSCN trong tương lai)Tổng thể những hoạt động của con người nhằm thoả mãn nhu cầu VCLiên quan tới lợi ích VC của con người(SD đòn bảy KT) có Td mang lại hq tương đối lớn so với sức người, sức của và tg tương đối ít bỏ ra (cách làm ăn KT)Là việc Sd các NL Hữu hạn một cách tối ưu để SX ra của cải đáp ứng tốt nhất các nhu cầu XH-Mác tiếp cận vđ này từ góc độ QH XH của con người hình thành trong QT SX và tái SX- thể hiện ra trong QT SX, PP, TĐ, TD- đó là sự vận động của đs KTKT được xem xét dưới bình diện tính chất và loại hình của nó trong những hình thái KT-XH nhất định. Đó là toàn bộ những qh Sx hợp thành Cơ Cấu KT của XH > toàn bộ những qh Sx có thể được hiểu là nhiều loại hình QHSX cùng tồn tại trong đó có một loại QH SX chủ đạoQHSX:QH gi÷a ng­êi víi ng­êi trong QTSX ph¶n ¸nh mÆt XH cña SXQHSXQHSH: nền tảngQHSHTLSXQHTCQu¶n lýQH ph©n phèiQL: đảmBảo LI ch0chủ SHQH ph©n phèiHội tụ của các QHKTb, Những quan niệm chung về CT Ct học là một bộ phận của KH NC lĩnh vực CT của đs XH như là một chỉnh thể nhằm làm sáng tỏ những Qluật và tính qL chung nhất trong các mqh gc, dân tộc, qgia cũng như trong mqh qua lại giữa các TChức liên quan tới việc hình thành, PT của QLCT, Qlực NNCN Mác-Lê nin quan niệm CT bao gồm:- CT là LV các qhgc, là đấu tranh gc, là qh giữa các gc với NNLà biểu hiện tập trung của KT.CT xét cho cùng và về thực chất là qh về LI giữa các gc, các qg DTLà một KH, là một nghệ thuật=>Thực chất CT được xem xét trên hai bình diện:> Là qhgc, Li gc trong việc giành, giữ và thực thi quyền lực NN>Là thiết chế chính quyền NN, sự tham gia vào công việc NN, việc quy định các hình thức, nhiệm vụ, nội dung của hoạt động NNTL: Nói đến CT là những vđ về t/chức và điều khiển bộ máy NN trong nội bộ một nước và qh chính thức giữa các nước với nhau-qh li giữa các gc, các nhóm XH, qgdt(qhli KT) là v/đề động lực của sự PT2, Quan điểm của Mác và ăngghen về mqh giữa ct và KTCT có thể tđ tới KT theo ba chiều hướng:Thúc đẩy mạnh mẽ sự PTKTKìm hãm sự PT KTThúc đảy ở mặt này, kìm hãm ở mặt khác >Trong sự tđ trở lại của KTTT với csht thì yếu tố CT có vị trí trực tiếp và mạnh mẽ hơn các yếu tố khác=> BC QH CT và KT:+QH Li: là tiêu điểm hội tụ các QH CT_KT, CT thực chất là qh li giữa các gc, các LLXHĐây là sợi dây dẫn đường để tìm ra tính tất yếu của Qh CT và KT thể hiện hai chiều:Từ PTích LIKT đi sâu đến Bc của nó thì thấy có nguồn gốc từ SHNhu cầu đảm bảo likt phản ánh ở nhu cầu đạt Li CT-Nắm giữ Qlực CT,QLNN> CT với KT thực chất là QLực CT đảm bảo thực hiện QLực KT của gc thống trị+ Tác động của CT với KT tập trung ở sự Tđ của Qlực NN với KT, nó như là sức mạnh KTĂngghen chỉ rõ tác động ngược lại của QLNN đối với sự PTKT có ba chiều hướng:-Tđ theo cùng một hướng với sự PTKT làm cho sự PTKT nhanh hơn-Đi ngược lại hướng PTKT kìm hãm QTPTKT-Ngăn cản một vài xu hướng PT nào đó và quy định những xu hướng PT khác=> Sự tđ của ct tới KT trên cơ sở tính tất yếu KT( KT bao giờ cũng tự vạch đường đi chính cho nó)GThùc tÕCS tµi kho¸ cïng chiÒu (Chèng suy tho¸i KT, t¨ng NS,Gi¶m thÊt nghiÖp )CPhñ:t¨ng chi tiªu vµ t¨ngThuÕLý t­ëngTGOCS tµi kho¸ ng­îc chiÒu (Chèng l¹m ph¸t, t¨ng NS)CPhñ: gi¶m chi tiªu vµ t¨ngThuÕ(KT thÞnh v­îng)AA0G KÝch cÇu chÝnhphñGDP = C + I + G + ( E X – IM )C: Tiªu dïngI: §Çu t­ cña DNG: Chi tiªu cña CPE X – IM:XuÊt khÈu rßng(NX)AD SX ViÖc lµm Thu nhËp GDP: Tæng s¶n phÈm quèc néiAD: Tæng cÇuCKÝch cÇu tiªu dïngIKÝch cÇu ®Çu t­+CT có A hưởng đến sự PTKT, tác động đến trạng thái vận động của Mthuẫn giữa QHSX-LLSX+Mục tiêu cơ bản và quan trọng của CMVS là giải phóng sức SXMuốn vậy gcVS trước hết phải giành lấy dân chủ, đoạt lấy QLựcCT trên CS đó từng bước đoạt QLực trong KT mục tiêu đẩy nhanh sự PT LLSX+> KL: Theo quan điểm Mác xít CT là phản ánh của KT, nhưng có tính độc lập tương đối và tác động trở lại với KT. Sự tđ ấy nhằm đảm bảo Li KT của gc thống trị, bảo vệ CĐ SH tương ứng3, Quan điểm của Lênin về mqh giữa CT và KTa, Hai luận điểm cơ bản của Lênin về qh giữa CT và KT+Thứ nhất: “CT là sự biểu hiện tập trung của KT” có cơ sở từ chính thực tiễn của QT PT LS XH loài người- Sự PT Kt đến một trình độ nhất định nảy sinh CT và CT xuất hiện phản ánh nhu cầu cơ bản của KT-Sự tồn tại, thay đổi, PT của CT được quy định bởi thực trạng, sự đòi hỏi khách quan của sự PT KT, của liKT cơ bản, của các gc, LLXH, q/gia dtSự đòi hỏi của KT được phản ánh tập trung ở các quan điểm CT, hình thành những tổ chức CT, CS PL.. để giải quyết những nhiệm vụ KT đặt ra trong những giai đoạn LS và những đk nhất địnhthực chất của CT là thực hiện giải quyết những nhiệm vụ KT, những thay đổi căn bản đáng kể trong KT bao giờ cũng được bắt đầu bằng những quyết sách CT- CT là “ Biểu hiện tập trung của KT” nên ct phải mang trong nó những QLKQ có nghĩa là, qđCT, mtct, hđ của CT, quyết sách CT phải phản ánh yêu cầu PTKT, là hội tụ của tính tất yếu KT+ Thứ hai: “CT không thể không giữ vị trí ưu tiên so với KT”-GC CM muốn thay đổi QHSX để giải phóng sức SX, muốn XD chế độ XH mới văn minh tiến bộ hơn thì trước hết phải giành QLCT, QLNN. Mặt khác không có quan điểm CT, đường lối CT CS đúng thì một gc nhất định nào đó không thể giữ vững được sự thống trị CT của mình, không thể hoàn thành NvKTSự PT bền vững KT của một CĐXH, của một qgia Dt được bảo đảm bằng thành quả đạt được của CT. Do vậy, sự vận động PT của KT phải nhằm bảo vệ và PT những thành quảCT đạt được.Trong những hoàn cảnh đặc biệt có thể hi sinh nhu cầu Li KT nhất định để thực hiện mục tiêu CT>Về phương diện nhận thức thì việc khẳng định sự ưu tiên của CT so với KT là đúng, hợp lý, hợp QL bởi vì:Ưu tiên cho CT là ưu tiên cho những vấn đề căn bản quyết định cho sự PT của bản thân KTb, CS KT mới (NEP) - Bước chuyển quan trọng của Lênin trong tư duy về CT với KTTừ CSCS thời chiến (1918-1920) sang CSKT mới là sự thay đổi tư duy về CT vớiKT-ND CS CS thời chiến NN dùng sức mạnh của quyền lực can thiệp trực tiếp vào KT-CS KT mới tạo cho KT trở lại trạng thái tự nhiên của chính nó và CT tác động tới KT trên cơ sở tính tất yếu KTCS KT mới là sự thay đổi bố trí chiến lược đi lên CNXH, thay đổi phương thức tác động của CT với KT- TĐ gián tiếp trên CS tính tất yếu KTCS KT mới là sự thay đổi bố trí chiến lược đi lên CNXH, thay đổi phương thức tác động của CT với KT- TĐ gián tiếp trên CS tính tất yếu KTTđ của CT với KT trong NEP thực chất là tđ của CTVS với nền KT HH-TT, cơ cấu đa TP và MR QHKTQT đảm bảo bước quá độII, Quan hệ giữa CT và KT trong công cuộc đổi mới ở VN hiện nay* CT lãnh đạo KT là tổ chức và chỉ đạo nền KT theo quan điểm bảo vệ lợi ích gc- quan điểm gc + Lãnh đạo CT đối với KT là làn cho nền KT được tổ chức và vận hành theo hướng vì lợi ích của gc cầm quyền- Trong đk hiện nay qđ gc trong lãnh đạo CT đối với KT biểu hiện tập trung ở yêu cầu PTnền KT trên CS CCTT mà không chệch hướng XHCN -Lãnh đạo CT với KT hiện nay thể hiện lập trường và qđiểm gc trong giải quyết những mâu thuẫn và thách thức của thời đại+> Quan điểm: Kiên trì giữ vững trung thành với CS LL CN MLN TT HCM và mục tiêu XHCN+ CT lãnh đạo KT cần kiểm soát chặt chẽ những vấn đề cơ bản và then chốt của hoạt động KT+>CT không thể chỉ là công tác tư tưởng, luận bàn chung để bảo vệ duy trì đường lối hay làm công tác nhân đạo từ thiện+>CT lãnh đạo KT trước hết là đề ra đường lối PT KT đúng đắn, là phải quan tâm và kiểm soát được các hoạt động KT, nhưng CT không làm thay và không can thiệp trực tiếp vào hoạt động quyết định, ql và điều hành KT* CT là nhân tố tác động thực hiện công bằng XH, đảm bảo Li của nhân dân lao động trong Đk nền KTTT- CT giải quyết mục tiêu vì lợi ích gc thực hiện mục tiêu công bằng XH, hạn chế phân cực giầu nghèoTạo cho được một cơ chế và qh KT mà đa số những người lao động đều có cơ hội tham gia, bình đẳngXác lập và thực hiện mạnh mẽ công tác nhân đạo hoá XH* CT khơi dậy và động viên các nguồn lực cho sự PTKT-Huy động sức dân, động viên tất cả các nguồn lực của dân tộc cho sự PT KT-XH chính là tiêu chí tổng hợp biểu thị sức mạnh trực tiếp và tổng quát của lãnh đạo CTNêu cao ngọn cờ đại đoàn kết dân tộc, các tầng lớp, gc, các LL XHvì mục tiêu chung-Sự PT phồn vinh của qg dt*Tăng cường hiệu quả của lãnh đạo CT đối với nền KTTT ĐH XHCN-CT lãnh đạo KT phải tôn trọng “cốt lõi Tự nhiên” của sự vận động và PTKTCT cần chủ động XD mlh chặt chẽ giữa những nhà lãnh đạo CT và giới KDQL CT tối cao của qg dt cũng như ở mọi cấp lãnh đạo phải được tập trung thống nhấtc¶m ¬n c¸c ®ång chÝ ®· theo dâi