Tài liệu hướng dẫn bồi dưỡng giáo viên phổ thông cốt cán - Mô đun 2: Sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực học sinh trung học cơ sở môn Tin học

ôn học bắt buộc. Ở cấp THPT, môn Tin học có vị trí như các 
73 
môn học: Vật lí, Hoá học, Sinh học, Lịch sử, Địa lí, Công nghệ, và Nghệ thuật, đó là môn 
lựa chọn. Theo quy định của CT tổng thể đối với môn lựa chọn, HS cấp THPT cần chọn 
ít nhất một môn trong nhóm 3 môn học: Tin học, Công nghệ và Nghệ thuật để học. 
2.1.2. Mục tiêu, yêu cầu cần đạt của môn Tin học 
2.1.2.1. Mục tiêu của môn Tin học 
❖ Mục tiêu chung 
CT môn Tin học được xây dựng với mục tiêu chính là góp phần hình thành, phát 
triển năm (5) PC chủ yếu, ba (3) NL chung, bảy (7) NL đặc thù, đặc biệt là NL Tin học; 
trang bị cho HS hệ thống kiến thức tin học phổ thông gồm: 
- Học vấn số hoá phổ thông (DL) nhằm giúp HS có khả năng hoà nhập và thích 
ứng với xã hội hiện đại, sử dụng được các thiết bị số và phần mềm cơ bản thông dụng 
một cách có đạo đức, văn hoá và tôn trọng pháp luật. 
- Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) nhằm giúp HS có khả năng sử dụng 
và áp dụng hệ thống máy tính giải quyết vấn đề thực tế một cách hiệu quả và sáng tạo. 
- Khoa học máy tính (CS) nhằm giúp HS bước đầu hiểu biết các nguyên tắc cơ bản 
và thực tiễn của tư duy máy tính; tạo cơ sở cho việc thiết kế và phát triển các hệ thống 
máy tính. 
❖ Mục tiêu cụ thể 
Mục tiêu của CT môn Tin học ở mỗi cấp học là sự cụ thể hoá mục tiêu chung theo 
các mạch kiến thức DL, ICT và DL đối với từng cấp. 
Ở tiểu học 
CT môn Tin học giúp HS bước đầu làm quen với thế giới công nghệ số, bắt đầu hình 
thành NL tin học và chuẩn bị cho HS tiếp tục học môn Tin học ở THCS. Cụ thể nhằm: 
- Bước đầu hình thành cho HS tư duy giải quyết vấn đề với sự trợ giúp của máy 
tính: Hình thành nhu cầu thu thập, sử dụng thông tin, ý tưởng điều khiển máy tính thông 
qua việc tạo chương trình đơn giản bằng ngôn ngữ lập trình trực quan. 
- Giúp HS sử dụng phần mềm tạo ra được những sản phẩm số đơn giản. 
74 
- Giúp HS bước đầu quen với công nghệ số thông qua việc sử dụng máy tính để vui 
chơi, học tập, xem và tìm kiếm thông tin trên Internet; rèn luyện cho HS một số kĩ năng cơ 
bản trong sử dụng máy tính; biết bảo vệ sức khoẻ khi sử dụng máy tính và Internet. 
Ở THCS 
CT môn Tin học ở THCS giúp HS tiếp tục phát triển NL tin học đã hình thành ở 
tiểu học và hoàn thiện NL đó ở mức cơ bản. Cụ thể nhằm: 
- Giúp HS phát triển tư duy và khả năng giải quyết vấn đề; biết chọn thông tin và 
dữ liệu phù hợp, hữu ích; biết chia một vấn đề lớn thành những nhiệm vụ nhỏ hơn; biết 
nhìn một vấn đề ở mức trừu tượng qua việc hiểu và sử dụng khái niệm thuật toán và lập 
trình trực quan; biết sử dụng mẫu trong quá trình thiết kế và tạo ra các sản phẩm số; biết 
đánh giá kết quả sản phẩm số và biết điều chỉnh, sửa lỗi. 
- Giúp HS có khả năng sử dụng các phương tiện, thiết bị và phần mềm; biết tổ chức 
lưu trữ, khai thác nguồn tài nguyên đa phương tiện; tạo ra và chia sẻ sản phẩm số đơn 
giản phục vụ học tập, cuộc sống; có ý thức và khả năng ứng dụng ICT phục vụ cá nhân 
và cộng đồng. 
- Giúp HS quen thuộc với dịch vụ và phần mềm thông dụng để phục vụ cuộc sống, 
học và tự học, giao tiếp và hợp tác được trong cộng đồng; có hiểu biết cơ bản về pháp 
luật, đạo đức và văn hoá liên quan đến sử dụng tài nguyên thông tin và giao tiếp trên 
mạng; bước đầu nhận biết được một số ngành nghề chính thuộc lĩnh vực tin học. 
Ở THPT 
 CT môn Tin học ở THPT giúp HS củng cố và nâng cao NL tin học đã được hình 
thành, phát triển ở giai đoạn giáo dục cơ bản, đồng thời cung cấp cho HS tri thức mang tính 
định hướng nghề nghiệp thuộc lĩnh vực tin học hoặc ứng dụng tin học. Cụ thể nhằm: 
- Giúp HS có những hiểu biết cơ bản về hệ thống máy tính, một số kĩ thuật thiết kế 
thuật toán, tổ chức dữ liệu và lập trình; củng cố và phát triển hơn nữa cho HS tư duy giải 
quyết vấn đề, khả năng đưa ra ý tưởng và chuyển giao nhiệm vụ cho máy tính thực hiện. 
- Giúp HS có khả năng ứng dụng tin học, tạo ra sản phẩm lựa chọn, sử dụng, kết 
nối các thiết bị số, dịch vụ mạng và truyền thông tin số, phần mềm. 
75 
- Giúp HS có khả năng hoà nhập và thích ứng được với sự phát triển của xã hội số 
hoá, chủ động sử dụng công nghệ số trong học và tự học; tìm kiếm và trao đổi thông tin 
theo cách phù hợp, tuân thủ pháp luật, có đạo đức, ứng xử văn hoá và có trách nhiệm; có 
hiểu biết thêm một số ngành nghề thuộc lĩnh vực tin học, chủ động và tự tin trong việc 
định hướng nghề nghiệp tương lai của bản thân. (H.S.Đàm và cộng sự, 2019) 
2.1.2.2. Yêu cầu cần đạt của môn Tin học 
❖ YCCĐ về PC chủ yếu và NL chung 
Như các môn học và HĐGD khác, môn Tin học góp phần phát triển các PC chủ 
yếu, bao gồm: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, và trách nhiệm. CT môn Tin học 
căn cứ vào YCCĐ về PC trong CT tổng thể, tìm kiếm các cơ hội để lồng ghép, tích hợp 
giáo dục PC cho HS trong các chủ đề học tập, HĐGD của môn học. 
Với đặc thù môn học, GD Tin học có lợi thế giúp HS phát triển các PC như: chăm 
chỉ, trung thực, và trách nhiệm qua nội dung dạy học liên quan tới môi trường công 
nghệ máy tính – kĩ thuật số mà con người đang sống và những tác động của nó; qua các 
hoạt động thực hành, lao động và trải nghiệm nghề nghiệp; qua các nội dung đánh giá 
và dự báo phát triển của lĩnh vực CNTT&TT. 
Môn Tin học cũng góp phần phát triển các NL chung, bao gồm: tự chủ và tự học; 
giao tiếp và hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo, cụ thể như sau: 
❖ NL tự chủ và tự học 
Trong GD Tin học, NL tự chủ của HS được biểu hiện thông qua sự tự tin và sử 
dụng hiệu quả các thiết bị kĩ thuật số, sản phẩm tin học trong gia đình và cộng đồng, hoặc 
trong học tập và công việc cá nhân; bình tĩnh, xử lí có hiệu quả những sự cố kĩ thuật, 
công nghệ máy tính; ý thức và tránh được những tác hại (nếu có) do máy tính, Internet 
mang lại. NL tự chủ được hình thành và phát triển ở HS thông qua các hoạt động thực 
hành, thực hiện dự án, thiết kế và chế tạo các sản phẩm tin học/phần mềm đơn giản, sử 
dụng và đánh giá các sản phẩm Tin học, bảo đảm tính an toàn trong thế giới công nghệ 
máy tính – kĩ thuật số (an toàn dữ liệu, bảo mật thông tin) đối với bản thân, gia đình và 
cộng đồng. 
76 
NL tự học được thể hiện qua việc “Ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông 
trong học và tự học”, một thành phần cốt lõi của NL Tin học. Để hình thành, phát triển 
NL tự học, GV coi trọng việc phát huy tính tích cực, tự lực, chủ động của HS, đồng thời 
quan tâm tới nguồn học liệu hỗ trợ tự học (đặc biệt là học liệu số), phương pháp, tiến 
trình tự học và đánh giá kết quả học tập của HS. 
❖ NL giao tiếp và hợp tác 
NL giao tiếp và hợp tác được lồng ghép thể hiện qua các NL thành phần của Tin 
học như: “Ứng xử phù hợp trong môi trường số”, “Hợp tác trong môi trường số”. Việc 
hình thành và phát triển NL này ở HS được thực hiện thông qua hoạt động học tập cộng 
tác trong nhóm nhỏ, khuyến khích HS trao đổi, trình bày, chia sẻ ý tưởng trong nhóm, 
hoặc học tập với cộng đồng trong/ngoài lớp, trên công cụ máy tính và Internet, hoặc qua 
các dự án học tập, nghiên cứu khoa học. 
❖ NL giải quyết vấn đề và sáng tạo 
GD Tin học có nhiều ưu thế trong việc hình thành và phát triển ở HS NL phát 
hiện, giải quyết vấn đề và sáng tạo thông qua các hoạt động tìm tòi, nghiên cứu, thực 
hành, tạo ra sản phẩm mới; giải quyết các vấn đề về công nghệ máy tính – kĩ thuật số 
trong thực tiễn. Trong CT môn Tin học, NL giải quyết vấn đề thể hiện thông qua NL 
thành phần đó là, “Giải quyết vấn đề với sự hỗ trợ của Công nghệ thông tin và Truyền 
thông” được nhấn mạnh và xuyên suốt từ cấp tiểu học đến cấp THCS (trong giai đoạn 
giáo dục cơ bản). Tính sáng tạo có thể lồng ghép trong quá trình dạy học các nội dung cụ 
thể (chủ đề con) với các hoạt động học tập cá nhân/nhóm của HS, và tư tưởng này được 
thực hiện thông qua các mạch nội dung, thực hành, trải nghiệm từ đơn giản đến phức tạp 
là điều kiện để hình thành, phát triển NL giải quyết vấn đề và sáng tạo. 
❖ NL Tin học và YCCĐ về 5 thành phần NL 
NL Tin học được tách ra thành năm (5) thành phần NL cụ thể sau đây: 
- NLa: Sử dụng và quản lí các phương tiện công nghệ thông tin và truyền thông; 
- NLb: Ứng xử phù hợp trong môi trường số; 
- NLc: Giải quyết vấn đề với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin và truyền thông; 
- NLd: Ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong học và tự học; 
- NLe: Hợp tác trong môi trường số. 
YCCĐ cụ thể của 5 thành phần NL xem trong CT GDPT 2018 môn Tin học. 
77 
2.1.2.3. Mối quan hệ giữa phẩm chất, năng lực của môn Tin học với các khối lớp học 
trong chương trình 
Hình 2.1. Sơ đồ mối quan hệ giữa phẩm chất, năng lực cần đạt với các cấp học 
NL đặc thù Tin học với 5 thành phần NL (đã nêu ở trên), cùng 3 NL chung và 5 
PC chủ yếu được hình thành trong suốt quá trình GD cho HS thông qua các tiêu chí, chỉ 
báo trong phần mô tả YCCĐ đối với mỗi cấp học (tiểu học, THCS, THPT), và phần yêu 
cầu về nội dung cụ thể đối với mỗi khối lớp học. Cần nhắc lại rằng, môn Tin học ở giai 
đoạn cơ bản - từ lớp 3 đến lớp 9 – là môn học bắt buộc, và là môn học tự chọn ở giai 
đoạn định hướng nghề nghiệp – từ lớp 10 đến lớp 12. Xem Hình 2.1. 
78 
2.1.3. Định hướng về phương pháp, kĩ thuật dạy học phát triển phẩm chất, năng lực 
học sinh trong môn Tin học 
2.1.3.1. Hệ thống hoá các phương pháp, kĩ thuật dạy học đối với môn Tin học 
Theo H.V.Sơn và cộng sự (2018), các PPDH phát triển NL HS phổ thông được hệ 
thống hoá thành 5 nhóm phương pháp tiêu biểu, cụ thể là: 
(M1) Nhóm PPDH thông báo – thu nhận; 
(M2) Nhóm PPDH làm mẫu – tái tạo; 
(M3) Nhóm PPDH khuyến khích – tham gia; 
(M4) Nhóm PPDH kiến tạo – tìm tòi; và 
(M5) Nhóm phương pháp tình huống – nghiên cứu. 
Với mỗi nhóm PPDH nêu trên có thể có nhiều PPDH cụ thể khác nhau, và các 
PPDH này đều có thể sử dụng và khai thác một cách hiệu quả trong các hoạt động dạy 
học cho môn Tin học nói riêng (và cả các môn học/HĐGD khác nói chung). Một số PPDH 
đã và đang được áp dụng phổ biến trong dạy học môn Tin học gần đây như: 
1. Thông báo, trình diễn, trực quan; 
2. Đàm thoại gợi mở; 
3. Dạy học giải quyết vấn đề; 
4. Dạy học thực hành; 
5. Dạy học chương trình hoá; 
6. Dạy học hợp tác theo nhóm nhỏ; 
7. Dạy học thông qua trò chơi; 
8. Đóng vai, diễn kịch và mô phỏng; 
9. Tham quan thực địa, trải nghiệm – khám phá; 
10. Dạy học dựa trên dự án; 
11. Dạy học định hướng STEM trong môn Tin học. 
Các KTDH tích cực là những KTDH có ý nghĩa đặc biệt trong việc phát huy sự 
tham gia tích cực của HS vào quá trình dạy học, kích thích tư duy, sự sáng tạo và sự cộng 
tác làm việc của HS. Một số các KTDH tích cực có thể được áp dụng trong làm việc 
nhóm, hoặc trong các hình thức dạy học tương tác toàn lớp khi thiết kế những hoạt động 
dạy học môn Tin học, bao gồm: 
79 
1. Động não; 
2. Nói cách khác; 
3. Bể cá; 
4. Ổ bi; 
5. Tranh luận ủng hộ – phản đối; 
6. Tia chớp; 
7. 3 lần 3; 
8. Phòng tranh; 
9. Đọc tích cực, viết tích cực; 
10. Sơ đồ tư duy (Mind mapping); 
11. Khăn trải bàn; 
12. Mảnh ghép; 
13. KWL và KWLH; 
14. Chia sẻ nhóm đôi (Think-Pair-Share); 
15. Hoàn tất một nhiệm vụ; 
16. Công đoạn. 
Trong phạm vi của chương trình bồi dưỡng, phần tiếp theo của tài liệu này chỉ tập 
trung giới thiệu một số PP, KTDH có ưu thế trong dạy học phát triển NL HS trong môn 
Tin học, cùng với các ví dụ minh hoạ cho việc lựa chọn, sử dụng PP, KTDH của một chủ 
đề học tập cụ thể. 
2.1.3.2. Định hướng chung về phương pháp, kĩ thuật dạy học phát triển phẩm chất, năng 
lực học sinh trong môn Tin học 
a) Phát huy khả năng phát hiện và giải quyết vấn đề thực tiễn; bồi dưỡng sự tự tin 
và khả năng tự học, tự rèn luyện kĩ năng sử dụng các công cụ kĩ thuật số giúp HS có thể 
liên tục phát triển NL Tin học, thích ứng được với những thay đổi nhanh chóng của công 
nghệ kĩ thuật số. 
b) Tổ chức và hướng dẫn hoạt động để HS tích cực, chủ động và sáng tạo trong 
khám phá kiến thức, trong vận dụng tri thức giải quyết vấn đề. Khuyến khích HS làm ra 
sản phẩm số. 
c) Vận dụng các phương pháp giáo dục và các hình thức tổ chức dạy học một cách 
linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với mục tiêu, nội dung giáo dục, đối tượng HS và điều kiện 
cụ thể. Chủ động phối hợp với những môn học khác để đạt hiệu quả trong dạy học liên 
môn và dạy học theo định hướng STEM. (Trích Tài liệu Chương trình môn Tin học - 
Thông tư 32/BGD&ĐT, 12/2018). 
80 
2.1.3.3. Định hướng về phương pháp, hình thức tổ chức dạy học đặc thù trong giáo dục 
tin học 
Trong quá trình tổ chức dạy học môn Tin học, GV cần: 1 
(i) Áp dụng và phối hợp các PPDH tích cực, coi trọng dạy học trực quan và thực 
hành. Khuyến khích sử dụng dạy học dựa trên dự án, dạy học định hướng STEM để phát 
huy NL giao tiếp và hợp tác, NL tự chủ và tự học, cũng như phát triển PC, NL khác của HS 
một cách rõ rệt và đo được mức độ đáp ứng YCCĐ của chủ đề quy định trong CT. 
(ii) Gắn nội dung kiến thức với các vấn đề thực tế, yêu cầu HS không chỉ đề xuất 
giải pháp cho vấn đề mà còn phải biết kiểm chứng hiệu quả của giải pháp thông qua sản 
phẩm số. 
(iii) Chú ý thực hiện dạy học phân hoá 
- Ở cấp tiểu học, cần tổ chức các hoạt động đa dạng để phát huy, khuyến khích được các 
khả năng và sở thích khác nhau của HS khi sử dụng máy tính. 
- Ở cấp THCS, giúp HS lựa chọn những chủ đề tuỳ chọn thích hợp, khơi gợi niềm 
đam mê và giúp HS phát hiện khả năng của mình đối với môn Tin học. 
- Ở cấp THPT, cần lưu ý tới PPDH phù hợp với đặc trưng riêng của mỗi định hướng. 
Dạy học thực hành rất quan trọng trong nhiều chủ đề của định hướng Tin học ứng dụng. 
Dạy học giải quyết vấn đề phù hợp với nhiều chủ đề của định hướng Khoa học máy tính. 
(iv) Vận dụng phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phù hợp với những chủ 
đề/bài học khác nhau 
- Các nội dung cần thực hành, chẳng hạn như một số nội dung thuộc chủ đề B 
“Mạng máy tính và Internet” hoặc chủ đề E “Ứng dụng tin học” nên được tổ chức tại 
phòng máy tính để HS có điều kiện thao tác trên phần mềm hay quan sát các thiết bị phần 
cứng. Rõ ràng là dạy học thực hành phù hợp cho những nội dung này. 
- Các nội dung chứa đựng nhiều kiến thức lí thuyết, chẳng hạn một số nội dung 
thuộc chủ đề F “Giải quyết vấn đề với sự trợ giúp của máy tính” phù hợp với tổ chức tiết 
dạy ở phòng học lí thuyết để GV có điều kiện tổ chức các hoạt động cho HS thực hiện 
các thao tác tư duy, kiến tạo nên tri thức. GV có thể giảng giải những kiến thức khó về 
thuật toán. Tuy nhiên, phải tránh lối truyền thụ một chiều, GV nên chuẩn bị những hình 
ảnh, đoạn video hay số liệu minh hoạ hấp dẫn và có tính thuyết phục để bài giảng thêm 
sinh động. 
1 Tài liệu Tìm hiểu Chương trình môn Tin học 2018 - H.S.Đàm và cộng sự, 2019 
81 
- Nhìn chung, nhiều nội dung cụ thể thuộc các chủ đề D “Đạo đức, pháp luật và văn 
hoá trong môi trường số”, chủ đề E “Ứng dụng tin học” hay chủ đề C “Tổ chức lưu trữ, 
tìm kiếm và trao đổi thông tin” có thể đạt hiệu quả hơn với dạy học dựa trên dự án. 
Để lựa chọn, sử dụng PP, KTDH phù hợp với nội dung dạy học đảm bảo đáp ứng 
được các YCCĐ quy định trong chương trình môn Tin học, GV cần phải hiểu rõ mối liên 
kết giữa những biểu hiện (tiêu chí) của các thành phần NL Tin học với YCCĐ (chỉ báo) 
của các nội dung cốt lõi (tương ứng với 7 chủ đề chính trong 3 mạch kiến thức). 
Theo H.S.Đàm và cộng sự (2019), các mạch kiến thức và thành phần NL Tin học 
thể hiện mối liên kết như sau: 
Mạch kiến thức Năng lực Tin học 
 Hình thành và phát triển (chính) Phát triển (hỗ trợ) 
ICT NLa, NLd NLb, NLc, NLe 
CS NLc NLa, NLb, NLd, NLe 
DL NLa, NLb, NLe NLc, NLd 
Để thấy rõ hơn sự đóng góp của môn Tin học trong hình thành và phát triển 5 
thành phần của NL tin học, cần xem xét các nội dung dạy học cốt lõi cùng các YCCĐ 
tương ứng được quy định trong chương trình. Nội dung dạy học cốt lõi trong chương 
trình môn Tin học được bao gồm 7 chủ đề chính xuyên suốt từ khối lớp 3 đến lớp 12. 
Mối liên kết giữa 7 chủ đề chính này với các NL Tin học thể hiện như sau: 
Chủ đề Năng lực Tin học 
 Hình thành và phát triển (trực tiếp) Phát triển (hỗ trợ) 
A NLa, NLe NLb, NLc, NLd 
B NLa, NLb, NLe NLc, NLd 
C NLc, NLe NLa, NLb, NLd 
D NLb NLa, NLc, NLd, NLe 
E NLa, NLe, NLc NLb, NLd 
F NLc NLa, NLe, NLb, NLd 
G NLd, NLe, NLb NLa, NLc 
82 
Định hướng cho việc lựa chọn PP, KTDH để đáp ứng nội dung và mục tiêu học 
tập, cụ thể là sự kết nối giữa 3 mạch kiến thức và 5 nhóm PPDH, cụ thể đó là: 
- Mạch kiến thức DL phù hợp với ba (3) nhóm PPDH: M3, M4 và M5. 
- Mạch kiến thức CS phù hợp với cả năm (5) nhóm PPDH: M1, M2, M3, M4 và M5. 
- Mạch kiến thức ICT phù hợp với cả năm (5) nhóm PPDH: M1, M2, M3, M4 và M5. 
Hình 2.2 sơ đồ hoá việc định hướng lựa chọn PP, KTDH dựa trên nhóm các PPDH 
có khả năng đáp ứng ba mạch kiến thức và năm NL thành phần của Tin học. Lưu ý rằng, 
hình 2.2 chỉ thể hiện đường nối của thành phần đóng vai trò quan trọng (chính) trong việc 
phát triển NL tin học đối với một mạch kiến thức, và ngầm hiểu là mạch kiến thức này 
vẫn góp phần phát triển các thành phần NL còn lại khác của Tin học. 
Ở góc nhìn dạy học hiện đại cùng với quan điểm dạy học “lấy người học làm trung 
tâm” thì mỗi nhóm PPDH nêu trên đều có những đặc điểm riêng với điểm mạnh, điểm 
yếu đối với từng PPDH cụ thể. Mỗi PPDH đều có thể góp phần giáo dục HS phát triển 
PC, NL nếu người GV biết khai thác và sử dụng đúng điểm mạnh của PPDH đó, cũng 
như kết hợp thêm các PP, KTDH khác để tổ chức hoạt động học tập hấp dẫn và gắn kết 
HS với chủ đề học tập. Chẳng hạn, dạy học diễn giảng – thông báo vẫn là PPDH thông 
dụng trong việc truyền đạt các nội dung dạy học như khái niệm, kiến thức cơ bản ở lớp 
học truyền thống có số lượng HS lớn. Thực tế cho thấy, nhiều GV đã triển khai dạy học 
một cách hiệu quả ở tình huống này thông qua việc cải tiến PPDH, phối hợp các KTDH 
tích cực, cũng như ứng dụng CNTT&TT trong dạy học. 
Cần nhấn mạnh thêm rằng, việc lựa chọn PP, KTDH phù hợp còn phụ thuộc vào 
nhiều yếu tố chủ quan, khách quan khác của hệ thống, môi trường giáo dục; điều kiện địa 
lí, văn hoá địa phương và khả năng người học. Cũng như không có một PPDH hay KTDH 
nào là tốt nhất, phù hợp hoàn toàn, hoặc có thể sử dụng xuyên suốt cho một chủ đề học 
tập nào đó, mà cần phải phối hợp linh hoạt nhiều PP, KTDH để khai thác chúng một cách 
hiệu quả nhất trong điều kiện dạy học cụ thể. 
83 
Hình 2.2. Sơ đồ hoá việc lựa chọn phương pháp, kĩ thuật dạy học tương ứng với 3 mạch kiến thức 
2.1.4. Quan hệ giữa yêu cầu cần đạt với nội dung dạy học, phương pháp, kĩ thuật dạy 
học trong môn Tin học 
2.1.4.1. Quan hệ giữa yêu cầu cần đạt với các nội dung cốt lõi (chủ đề chính) 
Để hình thành và phát triển được 5 thành phần NL đặc thù của môn Tin học như 
đã trình bày, CT môn Tin học xác định các nội dung cốt lõi với 3 mạch kiến thức DL, 
ICT và CS hoà quyện với nhau. Phần nội dung cụ thể (chủ đề con) và YCCĐ tương ứng 
được trình bày theo từng mạch nội dung cốt lõi (chủ đề chính) đối với mỗi lớp học sao 
cho phù hợp với định hướng quy định trong CT môn Tin học. 
84 
Hình 2.3 sơ đồ hoá mối quan hệ biện chứng, tương hỗ giữa 5 thành phần của NL 
tin học, 7 chủ đề chính và 3 mạch kiến thức, cụ thể là: 
DL, ICT, CS có phần hoà quyện được thể hiện bằng hình tròn ở tâm. Mũi tên một 
chiều thể hiện phần này được tạo ra từ cả 3 mạch kiến thức. 
Mỗi mạch kiến thức thể hiện ở các hình vành khăn. Mỗi một chủ đề trong bảy chủ 
đề (A, B, C, D, E, F, G) đều góp phần phát triển 3 mạch kiến thức, tuy mức độ khác nhau. 
Tên các chủ đề ghi ở mỗi một trong ba vành khăn thể hiện ảnh hưởng đối với mạch kiến 
thức đó ở mức độ cao hơn. 
Năm thành phần (vành ngoài cùng), 3 mạch kiến thức, 7 chủ đề nội dung có mối 
quan hệ tương hỗ trực tiếp hoặc gián tiếp (thể hiện bằng mũi tên hai chiều) và kênh truyền 
liên kết. (H.S.Đàm và cộng sự, 2019) 
Hình 2.3. Mối quan hệ giữa 5 thành phần năng lực và 3 mạch kiến thức, 7 ch