Tập huấn về công tác giáo viên chủ nhiệm trong trường THCS, THPT

Së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o th¸i b×nhTẬP HUẤN VỀ CÔNG TÁC GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM TRONG TRƯỜNG THCS, THPTThái Bình, tháng 8 năm 2011 NỘI DUNG1.KĨ NĂNG TÌM HIỂU ĐẶC ĐIỂM TÂM LÍ HỌC SINH TRUNG HỌC.2.KĨ NĂNG XÂY DỰNG KẾ HOẠCH CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP.3.KĨ NĂNG TỔ CHỨC GIỜ SINH HOẠT LỚP.4.TỔ CHỨC GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH.5.KĨ NĂNG ỨNG PHÓ VỚI CĂNG THẲNG VÀ QUẢN LÍ CẢM XÚC BẢN THÂN.6.KĨ NĂNG GIẢI QUYẾT MÂU THUẪN XUNG ĐỘT TRONG TẬP THỂ LỚP.7.KĨ NĂNG GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG GIÁO DỤC.MODULE: KĨ NĂNG XÂY DỰNG KẾ HOẠCH CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚPSë GI¸O DôC Vµ ®µo t¹o th¸i BÌNH MỤC TIÊU-Hiểu được thực chất của kế hoạch CN và trình bày được quy trình xây dựng kế hoạch CN-Vận dụng được các kĩ thuật phân tích SWOT,SMART,5W+1H+2C+5M-Tự giác, tích cực rèn luyện được kĩ nănglập kế hoạch CN*NỘI DUNG1.Nội dung cơ bản của Module:- Một số khái niệm cơ bản: Kế hoạch chủ nhiệm, lập kế hoạch chủ nhiệm.- Cấu trúc nội dung bản Kế hoạch chủ nhiệm.- Cách xây dựng Kế hoạch chủ nhiệm (dựa trên SWOT, 5W, 1H, 5M, 2C) theo loại Kế hoạch công tác năm, tháng, tuần, hoạt động.2.Phương pháp học tập Module:HỌC HỎI – GIAO LƯU – CHIA SẺ KINH NGHIỆM*Gi¶i thÝch mét sè côm tõ:- SWOT: S(Strengths –Các điểm mạnh); W(Weaknesses – Các điểm yếu); O(Opportunites – thuận lợi); T(Threats –Khó khăn).- SMART: S(Specific - Cụ thể); M(Mesureable - đo lường được)A(Attainable - vừa sức); R(Result -Oriented - định hướng kết quả);T(Time – bound - giới hạn thời gian).- 5W: Who?(Ai làm?); What?(Làm gì?); Why?(T¹i sao?); When?(Khi nào?); Where?(Ở đâu?). - 1H: How? (Nh­ thÕ nµo?). - 2C: Control (KiÓm so¸t); Check(KiÓm tra). - 5M: Men(Con ng­êi); Method(Ph­¬ng ph¸p); Machine(m¸y mãc,); Money(Kinh phÝ,); Material(VËt liÖu,). Hoạt động 1 – Xác định khái niệm kế hoạch, lập KH, phân loại kế hoạch Câu hỏi 1: Trong thực tiễn làm công tác chủ nhiệm lớp, các đồng chí đã lập những loại kế hoạch nào?Câu hỏi 2: Theo đồng chí thực chất của việc lập Kế hoạch chủ nhiệm là gì?Phiếu học tập số 1(5 phút)KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 1Kế hoạch chủ nhiệm là (1) hành động trong (2) của lớp chủ nhiệm, nhằm xác định một cách (3) Lớp học của chúng ta muốn đi đến đâu và cần phải làm gì, làm như thế nào để đạt được điều đó. KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 1Kế hoạch chủ nhiệm là chương trình hành động trong tương lai của lớp chủ nhiệm, nhằm xác định một cách chính xác lớp học của chúng ta muốn đi đến đâu và cần phải làm gì, làm như thế nào để đạt được điều đó. KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 1	Kế hoạch chủ nhiệm được xây dựng -Cho 3 năm học gọi là kế hoạch (4)-Cho 1 năm học gọi là kế hoạch (5)  Trong kế hoạch năm học có :Kế hoạch tháng, Kế hoạch tuần. Kế hoạch mục tiêu hoặc Kế hoạch chuyên đề của lớp chủ nhiệm. KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 1	Kế hoạch chủ nhiệm được xây dựng -Cho 3 năm học gọi là kế hoạch chiến lược-Cho 1 năm học gọi là kế hoạch năm học. *Trong kế hoạch năm học có :Kế hoạch tháng, Kế hoạch tuần Kế hoạch mục tiêu hoặc Kế hoạch chuyên đề của lớp chủ nhiệm. KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 1 Lập kế hoạch chủ nhiệm là lựa chọn một trong những phương án hành động trong tương lai cho toàn bộ hoặc từng bộ phận trong bộ máy quản lí để đạt được mục tiêu mong đợi trên cơ sở khả năng hiện tại. Kế hoạch chủ nhiệm lớp ở trường THCS, THPT thường được lập cho khoảng thời gian từ 1 đến 3 (hoặc 4) năm học.Hoạt động 2– Xây dựng cấu trúc bản Kế hoạch công tác chủ nhiệmCâu hỏi 3: Từ thực tế công tác giáo viên chủ nhiệm, các đồng chí hãy cho biết cấu trúc bản Kế hoạch chủ nhiệm gồm mấy phần? Nội dung của từng phần? KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2Bao gồm 9 nội dung cơ bản (Mẫu tham khảo)1. Đặc điểm tình hình/môi trường lớp học (từ việc phân tích SWOT) 2. Phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu, chỉ tiêu và các danh hiệu phấn đấu (từ việc phân tích 5W + 5M + 2C)3. Các biện pháp chính (từ việc phân tích mối quan hệ của 1H với 5M)4.Những chuyên đề đi sâu để rút kinh nghiệm 5.Điều chỉnh kế hoạch KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 26.Kế hoạch từng th¸ng (từ th¸ng 8 năm trước đến th¸ng 5 năm sau)- (Dự kiến: Nội dung – Ph©n c«ng – Thời gian)7. Kế hoạch Sơ kết học k× (học k× I từ th¸ng 8 năm trước đến th¸ng1 năm sau; học k× II từ th¸ng 2 đến th¸ng 5)- (Dự kiến: Nội dung – Ph©n c«ng – Thời gian)8. Kế hoạch Tổng kết năm học (Dự kiến: Nội dung – Ph©n c«ng – Thời gian)9. Kế hoạch hoạt động hÌ (Dự kiến: Nội dung – Ph©n c«ng – Thời gian)KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2Cách xây dựng KHCN:Bước 1. Phân tích môi trường lớp học (SWOT).Bước 2. Xây dựng định hướng chiến lược phát triển lớp học.Bước 3. Xác định mục tiêu cần đạt của lớp học.Bước 4. Xác định các giải pháp cần tiến hành để đạt mục tiêu.Bước 5. Xác định các đề xuất tổ chức thực hiện kế hoạch.Bước 6. Viết văn bản và phê chuẩn văn bản kế hoạch của lớp trước khi thực hiện.S(Strengths –Các điểm mạnh-Để duy trì, xây dựng và làm đòn bẩy)W(Weaknesses – Các điểm yếu- Để “bốc thuốc” sửa chữa hoặc tìm cách thoát khỏi điểm yếu) O(Opportunites – thuận lợi- Để đánh giá một cách lạc quan, nắm bắt cơ hội )T(Threats –Khó khăn- Để có kế hoạch ngăn các trở ngại từ bên ngoài )Thầy, cô hãy sắp xếp các câu hỏi phù hợp vào từng Khu vực của SWOT( 15 phút)Hoạt động 3 – Thực hành phân tích môi trường (SWOT)KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 3- Strengths - Các điểm mạnh, để duy trì, xây dựng và làm đòn bẩy Khi phân tích các điểm mạnh thường phải trả lời những câu hỏi sau:+ Lớp của chúng ta có những điểm mạnh nào?+ Những thành công của lớp trong năm học vừa qua là gì?+ Chúng ta đã làm những công việc nào có kết quả mĩ mãn nhất ?+ .KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 3- Weaknesses - Các điểm yếu, để “bốc thuốc” sửa chữa hoặc tìm cách thoát khỏi điểm yếu Khi phân tích các điểm yếu thường phải trả lời những câu hỏi sau: + Lớp của chúng ta có những điểm yếu nào? + Những yếu tố nào dẫn đến thất bại của lớp trong năm học vừa qua? + Chúng ta đã làm những công việc nào có kết quả kém nhất ?+ .KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 3- Opportunites - Các cơ hội, để đánh giá một cách lạc quan, nắm bắt cơ hội Khi phân tích các cơ hội thường phải trả lời những câu hỏi sau: + Chủ trương sắp tới của Nhà nước, Chỉ thị năm học của Bộ; Kế hoạch năm học (Sở, Phòng), ... sẽ đem lại những lợi thế gì cho Trường, cho lớp chúng ta? + Sự quan tâm của lãnh đạo địa phương có giúp gì cho nhà trường hay không? + .KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 3- Threats - Các đe dọa, mối nguy hại, để có kế hoạch ngăn các trở ngại từ bên ngoài Khi phân tích các mối nguy hại thường phải trả lời những câu hỏi sau: + Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới, tình trạng lạm phát hiện nay có ảnh hưởng gì lớn đến lớp học của mình không? (ảnh hưởng của kinh tế toàn cầu => địa phương nơi trường đóng => gia đình học sinh => lớp học)+ . C¸c ®ång chÝ h·y x¸c ®Þnh môc tiªu cña kÕ ho¹ch CN líp ®¶m b¶o nguyªn t¾c SMART?Hoạt động 4 – Xác định mục tiêu của kế hoạch thông qua việc thực hành phân tích nguyên tắc SMART) SSpecific(Cụ thể)MMesureable(đo lường được)AAttainable(vừa sức)RResult -Oriented (định hướng kết quả)TTime – bound(giới hạn thời gian)KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 4SSpecificMMesureableAAttainableRResult -Oriented TTime – boundCụ thể, dễ hiểu. Chỉ tiêu phải cụ thể, dễ hiểu vì nó định hướng cho các hoạt động trong tương lai.Đo lường được. Chỉ tiêu này mà không đo lường được thì không biết trong quá trình thực hiện có đạt được hay không?Vừa sức để có thể đạt được. Chỉ tiêu phải có tính thách thức để cố gắng, nhưng cũng đừng đặt chỉ tiêu cao quá mà không thể đạt nổi. Định hướng kết quả. Đây là tiêu chí đo lường sự cân bằng giữa khả năng thực hiện so vối nguồn lực của lớp (thời gian, nhân sự, quỹ hoạt động và các điều kiện khác,...)Giới hạn thời gian. Mọi công việc phải có thời hạn hoàn thành, nếu không nó sẽ bị trì hoãn. Thời gian hợp lý giúp HĐ của lớp vừa đạt được MT cơ bản lại vừa dưỡng sức cho các MT khác.KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 4Ví dụ: Cuối năm ,lớp đạt 85% hạnh kiểm khá, tốt, không có học sinh hạnh kiểm yếu, học lực đạt 90% từ trung bình trở lên,không có học sinh lưu ban thẳng. Xếp loại các đợt thi đua đạt từ thứ 3 toàn trường trở lên KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 5 * Công thức xác định mục tiêu, nội dungcông việc = 5 W How ? (như thế nào?) có thể bao gồm các câu hỏi sau: - Cách thức thực hiện từng công việc như thế nào? - Tài liệu hướng dẫn thực hiện là tài liệu nào?- Tiêu chuẩn cần đạt của công việc là gì?- Nếu cần máy móc, phương tiện thực hiện nhiệm vụ thì cách thức vận hành như thế nào? KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 5 * Xác định phương pháp (cách thức)làm việc =1H KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 5 * Xác định nguồn lực công việc = 5 M KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 5 * Xác định phương pháp Kiểm tra, Kiểm soát 2CHoạt động 6 – Xác định nội dung công việc trong tháng hoặc tuần (5W + 1H + 2C + 5M )- Các nhóm hãy thiết kế Kịch bản – Đóng vai – Xây dựng Kế hoạch công việc theo gợi ý cho mỗi nhóm (ở phiếu HT 5).- Trình bày kế hoạch hoạt động trong mỗi tình huống của nhóm.Kế hoạch thăm hỏi gia đình bạn D vào ngày mai, Kế hoạch ngày “Hội trại thanh niên với nghề nghiệp” Kế hoạch truyền thông về “Phòng chống bạo lực học đường với trẻ em”Kế hoạch chăm sóc nghĩa trang Liệt sỹ  Hoạt động 7 – Tổng kết Module*? Câu hỏi 6: Khi đã tham gia tích cực 6 hoạt động của Module này, thầy, cô hãy cho biết những tiện ích và những hạn chế của việc xây dựng kế hoạch theo trải nghiệm và theo cách làm mới?Câu hỏi 7: Khi về tập huấn ở đơn vị thầy, cô cho rằng cần phải điều chỉnh những vấn đề gì? (Tài liệu, Phiếu học tập, Phương pháp tập huấn, Cách thức tổ chức,...)Hoạt động 7 – Tổng kết Module- Để đạt được hiệu quả cao trong công tác chủ nhiệm, GVCN cần phải xây dựng Kế hoạch công tác chủ nhiệm theo kĩ thuật mới.- Có thể bổ sung tài liệu phù hợp và áp dụng tổ chức học tích cực để khóa tập huấn tiếp theo ở địa phương, ở từng cơ sở giáo dục đạt hiệu quả cao.KẾT LUẬN CHUNG- Để đạt được hiệu quả cao trong công tác , GVCN phải xây dựng KHCN Theo quy trình 6 bước , trong đó đặc biệt quan tâm đến kĩ thuật phân tích SWOT. - Cấu trúc KHCN gồm có 9 nội dung cơ bản có thể coi như Mẫu KHCN bao gồm: KH năm, KH tháng, KH tuần, KHCT mục tiêu, KH công việc,- KHCN được GVCN xây dựng xong trước ngày 5 tháng 9 hàng năm và trình Hiệu trưởng duyệt trước khi thực thi.	Gieo ho¹t ®éng gÆt thãi quen	Gieo thãi quen gÆt tÝnh c¸ch	Gieo tÝnh c¸ch gÆt sè phËnNhìn thì nhớNghe thì quênLµm míi hiÓuXIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN VÀ KÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ THÀNH CÔNG!