Bài 12 Cơ chế xác định giới tính

2n Noãn nguyên bào Nguyên phân Tinh nguyên bào Sự tạo noãn Sự tạo tinh 2n 2n 2n 2n 2n Noãn bào bậc 1 2n Tinh bào bậc 1 2n Noãn bào bậc 2 Thể cực thứ nhất Giảm phân 1 n n n n Thể cực thứ hai Trứng Giảm phân 2 n n n n n n n Trứng n n Hợp tử Thụ tinh 2n Sơ đồ quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh ở động vật n Dựa vào hình sau hãy nêu sự giống và khác nhau trong quá trình phát sinh giao tử đực và cái? Tinh bào bậc 2 Boá Mẹ Con trai Con gái Vaäy cô cheá naøo ñaõ xaùc ñònh giôùi tính cho con trai vaø con gaùi chuùng ta seõ tìm hieåu trong baøi hoïc hoâm nay. Baøi 12 Các em nêu sự khác nhau về NST giới tính của Ruồi giấm đực và Ruồi giấm cái ? I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH + Giống nhau: - Số lượng: có 8 NST - Hình dạng: 1 cặp hình hạt 2 cặp hình V + Khaùc nhau veà caëp NST giôùi tính: - Con ñöïc: 1 chieác hình que, 1 chieác hình moùc. - Con caùi: 1 caëp hình que. I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH Bài 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Quan sát bộ NST của người cặp nào là NST giới tính ? Hình 12.1 Bộ NST ở người I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH 44A+XX 44A+XY 2n = 46 NST GIỚI TÍNH THƯỜNG CÓ Ở TẾ BÀO NÀO ? Trong cơ thể, NST giới tính có mặt ở cả TB sinhdục lẫn TB sinh dưỡng. I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở tế bào lưỡng bội (2n) - Có các cặp NST thường tồn tại thành từng cặp tương đồng (ký hiệu chung là A). - 1 cặp NST giới tính : Tương đồng : XX Không tương đồng : XY I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH * 1. Nhiễm sắc thể giới tính: * 1. Nhiễm sắc thể giới tính: - NST giới tính mang gen qui định : + Giới tính (đực, cái). + Ngoài ra còn có các gen quy định tính trạng thường  di truyền liên liên kết với giới tính. I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH * DI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH Gen trên nhiễm sắc thể Y - Chỉ những cá thể mang NST Y mới biểu hiện ra kiểu hình. - Có hiện tượng di truyền thẳng. chỉ có 1 cặp Tồn tại thành từng cặp tương đồng giống nhau ở con đực và con cái. Tồn tại thành cặp tương đồng (XX) hoặc không tương đồng (XY) khác nhau giữa con đực và con cái. Mang gen qui định tính trạng thường của cơ thể. Mang gen qui định tính trạng liên quan hoặc không liên quan đến giới tính. So sánh NST thường và NST giới tính? có nhiều cặp I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH * - Kiểu giới đực (XY), giới cái (XX): Ở người, thú, ruồi giấm, dâu tây… I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH * - Kiểu giới đực (XX), giới cái (XY): Ở cá, bướm, lưỡng cư, bò sát, chim, cây me chua… I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH * - Kiểu giới đực có 1 NST X (XO), giới cái có 2 NST X (XX): Ở châu chấu, rệp, bọ xít… I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH * 32 NST 16 NST Ở ong: con đực có bộ NST đơn bội (n = 16) con cái có bộ NST lưỡng bội (2n = 32) I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH - Ở người, ĐV có vú, ruồi giấm, cây gai.. Cặp NST giới tính của giống cái là: XX, giống đực là XY. 	- Ở chim, ếch nhái, bò sát, bướm, dâu tây thì ngược lại. 	- Ở bọ xít, châu chấu, rệp… con cái cặp NST giới tính là XX, con đực là XO II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH : BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Vậy NST xác định giới tính theo cơ chế như thế nào? * 1 gái : 1 trai Cơ chế xác định giới tính là sự phân li và tổ hợp của cặp NST giới tính. Cơ chế xác định giới tính ở người Cơ chế xác định giới tính ở người là gì? Tỉ lệ giới tính ở đa số các loài là xấp xỉ 1 : 1 II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH : Sinh con trai hay gái là do người mẹ có đúng không ? Không, vì người bố mới có hai loại tinh trùng khác nhau về giới tính. BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH 44A + XY 44A+XX 22A +X 22A +Y 22A +X 44A+XY 44A + XX Bố Mẹ 1 em hãy lên bảng và viết cơ chế xác định giới tính ở người dưới dạng sơ đồ lai 2n 2n n n n 2n 2n con trai con gái X II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH : BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Sơ đồ cơ chế NST xác định giới tính ở người: (SGK) - Cơ chế xác định giới tính là sự phân li của cặp NST giới tính trong quá trình phát sinh giao tử và được tổ hợp lại trong quá trình thụ tinh. II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH : BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Hãy đọc các thông tin sau đây: Duøng Metyl testosteron (hoocmôn sinh duïc) taùc ñoäng vaøo caù vaøng caùi coù theå laøm caù caùi bieán thaønh caù ñöïc. Tröùng ruøa uû ôû nhieät ñoä döôùi 280 C seõ nôû thaønh con ñöïc, treân 320C thì nôû thaønh con caùi. Thầu dầu trồng trong aùnh saùng cường ñoä yeáu thì soá hoa ñöïc giaûm. III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HÓA GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH III. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hoá giới tính : Nêu những yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hoá giới tính ? Kết luận : Sự phân hoá giới tính còn chịu ảnh hưởng của các yếu tố môi trường : + Môi trường trong : hooc môn + Môi trường ngoài : nhiệt độ, ánh sáng , nồng độ CO2 … BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Tại sao người ta điều chỉnh tỷ lệ đực cái ở vật nuôi ? Cho ví dụ ? Chủ động điều chỉnh tỷ lệ đực, cái phù hợp với mục đích sản xuất. III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HÓA GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Sử dụng hooc môn sinh dục kết hợp với giải phẫu, một người nam đã chuyển đổi giới tính thành nữ và đoạt vương miện hoa hậu chuyển đổi giới tính Thái Lan 2002. Nam diễn viên Hàn Quốc đã chuyển đổi thành một cô gái và đã lấy chồng vào năm 2008. III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HÓA GIỚI TÍNH BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Câu 1 : Tìm các chữ cái phù hợp điền vào chỗ trống thay cho các số 1,2,3 …để hoàn chỉnh hình : Cơ chế NST xác định giới tính ở người. 1 2 3 4 5 44A + XY 22A + X 44A + XX 22A + X 22A + Y 44A + XX 44A + XY HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: - Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK. trang 41. - Đọc mục “Em có biết”. - Ôn lại các bài .