Bài giảng Bài 15: Hóa trị và số oxi hóa - Huỳnh Tấn Đức

**Trường THPT. Dân Lập Thanh BìnhTổ Hóa*BÀI 15. HÓA TRỊ VÀ SỐ OXI HÓAKIỂM TRA BÀI CŨ	Xác định các chất sau đây chất nào là hợp chất cộng hoá trị, chất nào là hợp chất ion: NaCl, CH4, CaF2, H2O, NH3, CO2, K2SO4, MgCl2, HCl, NaOH.Hợp chất cộng hoá trị: CH4, H2O, NH3, CO2, HClHợp chất ion: NaCl, CaF2, K2SO4, NaOH, MgCl2**Bài 15* *SGK Hóa học - 10. Tr -72I. HOÁ TRỊ**ĐIỆN HOÁ TRỊHOÁ TRỊCỘNG HOÁ TRỊ1. Hoá trị trong hợp chất ion:Quan sát phân tử NaClTrong hợp chất NaCl:Na có điện hoá trị là 1+ và Cl có điện hoá trị 1-.Quan sát phân tử CaF2Trong hợp chất CaF2:Ca có điện hoá trị là 2+ và F có điện hoá trị 1-.**	Điện hoá trị của một nguyên tố bằng điện tích của ion đó 	Thí dụ: Xác định điện hóa trị của từng nguyên tố trong các hợp chất sau:	MgCl2, Al2O3, KBr, CaO**Điện hoá trịlà gì?Hiểu và viết được:Công thứcHóa trị dươngHóa trị âmMgCl2Al2O3KBrCaO Mg là Al là K là Ca là Cl là O là Br là O là**2+3+1+2+1-2-1-2-Nhận xét :+ Các nguyên tố kim loại thuộc nhóm IA, IIA, IIIA, có số electron lớp ngoài cùng là 1, 2, 3 có thể nhường đi 1, 2, 3 electron, nên có điện hóa trị là 1+, 2+, 3+.+ Các nguyên tố phi kim thuộc nhóm VIA, VIIA có 6, 7 electron lớp ngoài cùng có thể nhận thêm 2 hay 1 electron nên có thể có điện hóa trị là 2-, 1-.**2. Hoá trị trong hợp chất cộng hoá trịQuan sát phân tử NH3**NHHHTrong phân tử NH3: N có cộng hoá trị 3, H có cộng hoá trị 1.Quan sát phân tử H2O**OHHTrong phân tử H2O: O có cộng hoá trị 2, H có cộng hoá trị 1.	Cộng hóa trị bằng số liên kết của nguyên tử nguyên tố đó trong phân tử	Thí dụ: Trong phân tử CH4	C có cộng hoá trị 4, H có cộng hoá trị 1**Cộng hoá trịlà gì?II. SỐ OXI HOÁ**Biết được số oxi hoá để làm gì?Để nghiên cứu các phản ứng oxi hóa – khử II. SỐ OXI HOÁ1. Khái niệm:	Số ôxi hóa của nguyên tố trong phân tử là điện tích của nguyên tử nguyên tố trong phân tử, nếu giả định rằng liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử là liên kết ion.**Số oxi hoálà gì?	Cách viết số oxi hoá: Số oxi hoá được viết bằng chữ số thường, dấu đặt phía trước và được đặt ở trên kí hiệu nguyên tố.	Thí dụ: -3 +1 +1 +5 -2	 AlCl3 , HNO3**Cách viếtsố oxi hoá?2. Quy tắc xác định số oxi hoáQuy tắc 1: Số oxi hóa của nguyên tố trong các đơn chất bằng không.Quy tắc 2: Trong một phân tử, tổng số số oxi hóa của các nguyên tố bằng không.**Quy tắc 3: số oxi hóa trong ion - Ion đơn nguyên tử: Số oxi hóa = điện tích ion - Ion đa nguyên tử: ∑ số oxh các nguyên tố = điện tích của ion**Quy tắc 4: trong hầu hết các hợp chất, số oxi hóa của H bằng (+1), trừ hidrua kim loại (NaH, CaH2...). Số oxi hóa của O bằng (-2), trừ trường hợp OF2, H2O2...**Bài tập vận dụng1. Xác định số oxi hoá của các đơn chất sau:	 0 0 0 0 0 0 0	Cu N2 Zn Cl2 O2 S H22. Xác định số oxi hoá của các ion sau:	+1 +2 -1 -2 +3 -1 	Na+ Mg2+ F- S2- Al3+ Br-**	3. Tính số oxi hoá (x) của nitơ trong các 	trường hợp sau:	 NH3 , HNO2 , NH4+ , NO3- Giải: * NH3 : x + 3.(+1) = 0  x = -3 * HNO2: (+1) + x +2.(-2) = 0  x = +3 * NH4+ : x + 4.(+1) = +1  x = -3 * NO3- : x + 3.(-2) = -1  x = +5**BÀI TẬP CỦNG CỐCông thứcCộng hóa trị củaSố Oxi hóa củaN ≡ NCl – ClH – S – H N là Cl là S là H là N là Cl là S là H làCông thứcĐiện hóa trị củaSố Oxi hóa củaKBrCaCl2 K là Br là Ca là Cl là K là Br là Ca là Cl là**312100-2+11+1-2+1-+1-1+2-1HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ1. Làm các bài tập 1 → 7/ Tr-74. SGK.2. Xem lại các bài đã học và lập bảng so sánh:	- Liên kết ion và liên kết cộng hoá trị.	- Tinh thể ion, tinh thể nguyên tử, tinh thể phân tử.****Baøi hoïc ñaõ keát thuùc.Kính chúc quý thầy cô dồi dào sức khỏe.Các em học sinh học tập thật tốt.TRÂN TRỌNG CẢM ƠN SỰ CHÚ Ý VÀ LẮNG NGHE *Quy tắc 1: Số ôxi hóa của nguyên tố trong các đơn chất bằng không.**Quy tắc 3: số oxi hóa trong ion - Ion đơn nguyên tử: Số oxi hóa = điện tích ion - Ion đa nguyên tử: ∑ số oxh các nguyên tố = điện tích của ion**