Bài giảng Hóa học - Bài 18: Sự lai hóa các obitan nguyên tử. sự hình thành liên kết đơn liên kết đôi

Kính Chào Quý Thầy CôKIỂM TRA BÀI CŨCâu 1: Liên kết cộng hóa trị là liên kết :Trong đó cặp electron chung bị lệch về một nguyên tửGiữa các phi kim với phi kimĐược hình thành giữa hai nguyên tử bằng một hay nhiều cặp electron chungĐược hình thành do sự dùng chung electron của hai nguyên tử khác nhauCâu 2: Giải thích sự hình thành liên kết cộng hóa trị bằng sự xen phủ các obitan trong phân tử H2O.Lớp ngoài cùng của O có cấu hình 2s22p4, trên 2 obitan p có 2 electron độc thân. Hai obitan này xen phủ với 2 obitan 1s có electron độc thân của 2 H tạo nên 2 liên kết O-H, trên O còn 2 cặp electron chưa liên kết nên phân tử H2O có dạng góc BÀI 18: SỰ LAI HÓA CÁC OBITAN NGUYÊN TỬ. SỰ HÌNH THÀNH LIÊN KẾT ĐƠN LIÊN KẾT ĐÔI	III. NHẬN XÉT CHUNG VỀ THUYẾT LAI HÓAKHÁI NIỆM VỀ SỰ LAI HÓAII. CÁC KIỂU LAI HÓA THƯỜNG GẶPKHÁI NIỆM VỀ SỰ LAI HÓACâu hỏi thảo luậnTrong phân tử CH4C*1s11s11s11s12s12p3Vấn đềTrong CH4 có 4 liên kết C-H hình thành,như vậy có 1 liên kết s-s,3 liên kết s-p.Tuy nhiên thực ngghiệm cho biết 4 liên kết C-H giống hệt nhau,có góc HCH =109028’.Vấn đề này giải thích như thế nào?HHCHHHCH4Các nhà bác học Mĩ , Slaytơ và Paulinh đề ra thuyết lai hóa:Theo thuyết này: Trong C thì obitan 2s đã tổ hợp “trộn lẫn ” với ba obitan 2p tạo thành 4 obitan mới giống hệt nhau, gọi là 4 obitan lai hóa sp3.Bốn obitan sp3 xen phủ với 4 obitan 1s của 4 nguyên tử H tạo thàmh 4 liên kết C-H giống hệt nhau.?Vậy sự lai hóa obitan nguyên tử là gì?Hoặc: Hiện tượng tổ hợp các obitan của cùng một nguyên tử , có năng lượng gần nhau để hình thành các obitan có năng lượng như nhau, gọi là hiện tượng lai hóa.Sự lai hóa obitan nguyên tử là sự tổ hợp “trộn lẫn ”một số obitan trong một nguyên tử để được từng ấy obitan lai hóa giống nhau nhưng định hướng khác nhau trong không gian.Đặc điểm:-Các obitan lai hóa có kích thước , hình dạng hoàn tòan giống nhau.Chỉ khác nhau sự định hướng trong không gian.-Có bao nhiêu obitan tham gia tổ hợp tạo nên bấy nhiêu obitan lai hóa.II. CÁC KIỂU LAI HÓA THƯỜNG GẶP1) Lai hóa spThế nào là lai hóa sp? Lai hóa sp có đặc điểm gì?Câu hỏi thảo luận1 Obitan s +1 Obitan p 2 Obitan lai hóa sp ĐẶC ĐIỂM:Hai obitan lai hóa sp nằm thẳng hàng nhau (góc 1800), nhưng hướng về hai phía đối xứng nhauVí dụ: Phân tử BeH2,, C2H2 , BeCl2..có lai hóa sp Lai hóa sp là sự tổ hợp của:C2H2II. CÁC KIỂU LAI HÓA THƯỜNG GẶP2)Lai hóa sp2Câu hỏi thảo luậnThế nào là lai hóa sp2 ? Lai hóa sp2 có đặc điểm gì?1 Obitan s + 2 Obitan p 3 Obitan lai hóa sp2ĐẶC ĐIỂM:Ba obitan lai hóa sp2 giống hệt nhau định hướng từ tâm đến đỉnh một tam giác đều(góc 1200)Ví dụ :Phân tử BF3, C2H4,AlCl3có lai hóa sp2Lai hóa sp2 là sự tổ hợp của:C2H4II. CÁC KIỂU LAI HÓA THƯỜNG GẶP3)Lai hóa sp3Câu hỏi thảo luậnThế nào là lai hóa sp3? Lai hóa sp3 có đặc điểm gì?ĐẶC ĐIỂM: Bốn obitan lai hóa sp3 định hướng từ tâm đến 4 đỉnh của hình tứ diện đều các trục đối xứng của chúng tạo với nhau một góc 109028’.Ví dụ: Phân tử CH4, H2O, NH3 có lai hóa sp31 Obitan s + 3 Obitan p 3 Obitan lai hóa sp3Lai hóa sp3 là sự tổ hợp của:NH3Số liên kết(liên kết đơi =1)+ số cặp electron chưa liên kếtKiểu lai hĩa Ví dụ 2 sp 3 sp2 4 sp3....OHHH-Be-HCCHHHHIII. NHẬN XÉT CHUNG VỀ THUYẾT LAI HÓAVai trò của thuyết lai hóa là gì ?Giải thích dạng hình học của phân tử khi biết phân tử có dạng hình học gì ,có những góc liên kết xác định được bằng thực nghiệm là bao nhiêu?Ví dụ: Phân tử BeH2 và H2O cùng có ba nguyên tử trong phân tử trong khi phân tử BeH2 có dạng đường thẳng, phân tử H2O có dạng góc. Hãy giải thích tại sao?*Phân tử BeH2: H-Be-H , Be ở trạng thái lai hóa sp dẫn đến có cấu trúc thẳng hàng*Phân tử H2O : O ở trạng thái lai hóa sp3 trong đó còn hai cặp obitan hoá trị không liên kết nên có dạng góc....OHHCỦNG CỐCâu 1: Hình dạng của phân tử CH4 ; BF3 ; H2O; BeH2 tương ứng:Gấp khúc, tam giác, tứ diện , thẳng hàngTam giác , tứ diện đều, gấp khúc , thẳng hàngThẳng hàng, tam giác, tứ diện, gấp khúcTứ diện đều, tam giác, gấp khúc , thẳng hàngCâu 2: Phân tử NH3 có góc liên kết bằng 1070 do nguyên tử N ở trạng thái lai hóa :A. Sp	 B. sp2	 C. sp3	 D. không xác định đượcCHÂN THÀNH CÁM ƠN QUÍ THẦY CÔCCHHHHCCHHHH