Bài giảng Hóa học - Bài 20: Tinh thể nguyên tử.tinh thể phân tử

TRƯỜNG ĐHSP ĐÀ NẴNG KHOA HOÁ GVHD: Cô giáo Giang Kim Liên  SVTH: Lê Thị Minh Diễn Chào các em học sinh thân mếnThắc mắcNguyên tử có kích thước vô cùng nhỏ bé. Nhưng Chúng ta có thể nhìn thấy một viên kim cương, một hạt muối ăn, một cục nước đá.Bởi vì chúng kết tinh dạng tinh thể gồm vô vàn nguyên tử, phân tử hay ion.Vậy em đã biết gì về tinh thể?BÀI 20 TINH THỂ NGUYÊN TỬ.TINH THỂ PHÂN TỬNỘI DUNGTinh thể nguyên tửTinh thể phân tửSo sánh tinh thể nguyên tử và tinh thể phân tửI.TINH THỂ NGUYÊN TỬ1. Kim cương2. Định nghĩa tinh thể nguyên tử3. Tính chất của tinh thể nguyên tử1. Kim cươngCacbon là một nguyên tố có nhiều dạng thù hình: kim cương, than chì, cacbon vô định hình và fulleren. Trong đó kim cương được biết đến nhiều nhấtDo có nhiều tính chất đáng quí nên kim cương rất hữu dụng trong công nghiệp và thiết kế đồ trang sức. Những tính chất đó được giải thích dựa trên cấu tạo mạng tinh thể nguyên tử của nó.Cấu trúc của tinh thể kim cươngKhoảng cách giữa các nguyên tử C cạnh nhau là 0,154 nm, góc liên kết giữa một nguyên tử cacbon và hai nguyên tử cacbon khác gần nó nhất là 109028’Viết cấu hình của C? Nó có mấy electron ở lớp ngoài cùng?Mỗi nguyên tử C có thể liên kết với mấy nguyên tử C khác? Liên kết đó là liên kết gì?Dựa vào các dữ kiện về độ dài và góc liên kết, giải thích liên kết trong mạng lưới tinh thể kim cương PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Trả lời1. Cấu hình của C: 1s22s22p2. C có 4 electron lớp ngoài cùng2. Mỗi nguyên tử C có thể liên kết với 4 nguyên tử C khác bằng 4 liên kết cộng hóa trị3. Mỗi nguyên tử C trong tinh thể kim cương ở trạng thái lai hóa sp3 liên kết cộng hóa trị với 4 nguyên tử C ở gần nhất nằm ở 4 đỉnh của một tứ diện đều bằng 4 cặp electron chung2. Định nghĩa về tinh thể nguyên tử Tinh thể nguyên tử cấu tạo từ những nguyên tử được sắp xếp một cách đều đặn theo một trật tự nhất định trong không gian tạo thành một mạng tinh thể, ở các điểm nút của mạng tinh thể là những nguyên tử liên kết với nhau bằng liên kết cộng hóa trịTính chất và ứng dụng của kim cươngLiên kết cộng hóa trị là liên kết bền Cấu trúc tinh thể được sắp xếp vô cùng trật tựTất cả các electron đều được sử dụng để tạo liên kết bềnNhận xétTính chấtỨng dụngCứng nhất trong các khoáng vật tự nhiên Bền nhiệtLà chất cách điện tốt Dẫn nhiệt tốtChế tạo các dụng cụ khoan, cắt, màiDùng trong những thiết bị bán dẫn để giúp cho silic và các vật liệu bán dẫn khác không bị quá nóng Làm đồ trang sức do có khả năng tán sắc tốt và không bị xước3. Tính chất chung của tinh thể nguyên tửVì liên kết cộng hóa trị là liên kết bền nên tinh thể nguyên tử có nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy cao và độ cứng lớnII.TINH THỂ PHÂN TỬTinh thể iot, tinh thể nước đáĐịnh nghĩa tinh thể phân tửTính chất chung của tinh thể phân tử1. Mạng tinh thể phân tử iôt và nước đá a. Tinh thể iôtPhân tử iot là phân tử 2 nguyên tử I2Tinh thể iot là các tinh thể lập phương tâm diện, các phân tử iốt nằm ở các đỉnh và tâm các mặt của một hình lập phươngb. Tinh thể phân tử nướcTinh thể phân tử nước đá thuộc cấu trúc tứ diện. Mỗi phân tử nước liên kết với bốn phân tử gần nó nhất nằm trên 4 đỉnh của một hình tứ diện đều 2. Định nghĩa tinh thể phân tử Tinh thể phân tử cấu tạo từ những phân tử được sắp xếp một cách đều đặn, theo một trật tự xác định trong không gian: ở các nút mạng là những phân tử liên kết với nhau bằng lực liên kết yếu giữa các phân tử3. Tính chất chung của tinh thể phân tử Iot là chất rắn ở nhiêt độ thường nhưng khi đun nóng dễ thăng hoa. Nước đá tan ở 00C. Băng phiến cũng dễ bị thăng hoa, khuyết tán trong không khí tạo mùi.Lực tương tác giữa các phân tử rất yếu nên các chất có cấu tạo tinh thể phân tử thường mềm, có nhiệt độ nóng chảy thấp, dễ bay hơi.Hiện tượng làm thăng hoa IotIII. SO SÁNH TINH THỂ PHÂN TỬ VÀ TINH THỂ NGUYÊN TỬ IonNguyên tửPhân tử- Ví dụ- Nút mạng- Lực liên kết- Tính chất chungĐiểm so sánhTinh thểKim cương, than chì, thiếc Muối ănIot, nước đá, băng phiến(long não)Các ion âm và ion dươngNguyên tửPhân tửLực hút tỉnh điện lớnLực liên kết cộng hoá trị lớnLực tương tác yếu giữa các phân tửKhá rắn; t0 nc , t0 sôi cao. Cứng; t0 nc , t0 sôi cao. Mềm; t0 nc , t0 sôi thấp. TỔNG KẾT Sự khác nhau căn bản về cấu tạo và liên kết trong mạng tinh thể nguyên tử và mạng tinh thể phân tử là gì?Sự khác nhauTinh thể nguyên tửTinh thể phân tửĐiểm nút của mạng.Liên kết trong tinh thểCác nguyên tửLiên kết cộng hoá trịCác phân tửLiên kết bằng lực tương tác yếu giữa các phân tửBài tập:Câu 1:Ở nhiệt độ thấp các khí hiếm tồn tại ở dạng tinh thể. Có phải là tinh thể nguyên tử không? Vì sao?Trả lời: Tinh thể khí hiếm không phải là tinh thể nguyên tử. Vì liên kết giữa các nguyên tử khí hiếm trong tinh thể không phải là liên kết cộng hoá trị do các nguyên tử khí hiếm đã có cấu hình electron lớp ngoài cùng bền vững.Mô hình tinh thể Neon3. Câu sai làKim cương là một dạng thù hình của cacbon, thuộc loại tinh thể nguyên tử. Trong tinh thể nguyên tử, các nguyên tử phân bố luân phiên đều đặn theo  một trật tự nhất định. Lực liên kết giữa các nguyên tử trong tinh thể nguyên tử là liên kết yếu.Tinh thể nguyên tử bền vững, rất cứng, nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi khá cao.A.B.C.D.Thoát2. Câu sai làNước đá thuộc loại tinh thể phân tử. Tinh thể iot là tinh thể phân tử.A.B.C.D. Trong tinh thể phân tử, lực liên kết giữa các phân tử là liên kết yếu.Trong tinh thể phân tử, lực liên kết giữa các phân tử là liên kết CHT1. Làm các bài 1, , 6 trang 85 sgk.2. Bài 23: Vẽ hình 3.15 trang 91, nghiên cứu cấu trúc các kiểu mạng tinh thể kim loại.1. Viên Ocean Dream (Giấc mơ Đại ương) 2. Viên  Steinmetz Pink. Nó được phát hiện ở miền nam châu Phi.  - Viên kim cương màu hồng rực rỡ, lớn nhất trên thế giới. 3. Viên Heart of Eternity (Trái tim bất diệt) 4. Viên Moussaieff Red - Kim cương màu đỏ là loại hiếm nhất. 5. Pumpkin Diamond (Kim cương bí đỏ)