Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Bài: Tỏ lòng

(Thuaät hoaøi)TOÛ LOØNGPHAÏM NGUÕ LAÕOI/ Giới thiệu chung.1/ Tác giả: Phaïm Nguõ Laõo(1255 – 1320)- Ngöôøi laøng Phuø Ung, huyeän Ñöôøng Haøo, Höng Yeân- Con reå cuûa Traàn Quoác Tuaán- Laø voõ töôùng cuûa thôøi Traàn vaø coù nhieàu coâng lao trong cuoäc khaùng chieán choáng quaân Nguyeân Moâng, ñöôïc lieät vaøo haïng “vaên voõ toaøn taøi”.- Tác phẩm: Tỏ loøng (Thuaät Hoaøi); Vieáng thöôïng töôùng quoác coâng Höng Ñaïo Ñaïi Vöông.2/ Tác phẩm.a/ Hoaøn caûnh ra ñôøi: Baøi thô ra ñôøi trong khoâng khí quyeát chieán,quyeát thaéng cuûa töôùng lónh ñôøi Traàn khi giaëcNguyeân Moâng xaâm löôïc ñaát nöôùc (1285)b/ Theå loaïi:c. Bè côc:2 phÇn2 c©u ®Çu:2 c©u cuèi:Vẻ đẹp con người thêi TrÇnNçi lßng cña t¸c gi¶Thất ngôn tứ tuyệt II. ÑOÏC – HIEÅU VAÊN BAÛN.1.Ñoïc – hieåu chuù thích.述 懷橫 槊 江 山 恰 幾 秋三 軍 貔 虎 氣 吞 牛男 兒 未 了 功 名 債羞 聽 人 間 說 武 侯Phieân aâm :Dòch thô :“ Hoaønh soùc giang sôn khaùp kæ thu ,Tam quaân tì hoå khí thoân ngöu .Nam nhi vò lieãu coâng danh traùi ,Tu thính nhaân gian thuyeát Vuõ Haàu . ”“ Muùa giaùo non soâng traûi maáy thu ,Ba quaân khí maïnh nuoát troâi traâu .Coâng danh nam töû coøn vöông nôï ,Luoáng theïn tai nghe chuyeän Vuõ Haàu . ”2/ Tìm hieåu vaên baûn.a/ Caâu 1-2:Veû ñeïp con ngöôøi thôøi Traàn. * Caâu 1: hình töôïng trang nam nhi thôøi Traàn. míi chØ thÓ hiÖn sù ®iªu luyÖn, nh­ng thiÕu ®i ®é cøng r¾n, m¹nh mÏHoaønh soùc giang sôn khaùp kæ thu,(Muùa giaùo non soâng traûi maáy thu ,)So s¸nh Phiªn ©m: Hoµnh sãcDÞch th¬: Móa gi¸o: lµ cÇm ngang ngän gi¸o. Kh¾c ho¹ ®­îc t­ thÕ hiªn ngang, lÉm liÖt, v÷ng ch·i- Con người: với tư thế cầm ngang ngọn giáo để giữ non sông- Thời gian: dài “mấy thu”- Không gian: chiều dài của non sông đất nước, chiều cao của vũ trụ => Hình aûnh moät duõng töôùng oai phong, kì vó, laãm lieät.* Câu 2: Hình tượng quân đội thời Trần. Tam quaân tì hoå khí thoân ngöu (Ba quaân khí maïnh nuoát troâi traâu ) - Tam qu©n lµ 3 ®¹o qu©n trung qu©n tiÒn qu©nhËu qu©n - KhÝ th«n ng­u = aùt sao ngöu, nuốt trôi trâu - Hình aûnh töôïng tröng, so saùnh, thuû phaùp gôïi, gioïng ñieäu hoaønh traùng=> Söùc maïnh cuûa ñội quaân ñang suïc soâi khí theá quyeát chieán thaéng. Hai câu đầu dựng lên vẻ ñẹp của trang nam nhi loàng trong veû ñeïp “ba quaân” theå hieän söùc maïnh thôøi ñaïi “Haøo khí Ñoâng A” – khí phaùch anh anh huøng, töï cöôøng daân toäc Hµo khÝ §«ng AHµo khÝ nhµ TrÇn Nhµ TrÇn A§«ngChữ “Đông” + bộ A = chữ “Trần” b/ Caâu 3-4: Noãi loøng cuûa taùc giaû * Caâu 3: Moùn nôï coâng danh cuûa chí laøm trai.“ Nam nhi vò lieãu coâng danh traùi”( Coâng danh nam töû coøn vöông nôï) - Coâng danh traùi: + Nôï coâng danh+ Nôï nöôùc maø keû laøm trai phaûi traû.=> Nieàm traên trôû, baên khoaên vaø khaùt voïng laäp coâng danh ñeå thoûa “chí nam nhi” cuõng laø khaùt voïng ñöôïc ñem taøi trí “taän trung baùo quoác”.VUÕ HAÀU (GIA CAÙT LÖÔÏNG)*Caâu 4: Noãi hoå theïn cuûa taùc giaû. “Tu thính nhaân gian thyeát Vuõ Haàu”( Luoáng theïn tai nghe chuyeän Vuõ Haàu)KHỔNG MINH – GIA CÁT LƯỢNG- ThÊy m×nh ch­a cã tµi m­u l­îc lín nh­ Gia C¸t L­îng.“ThÑn”Sù khiªm tènvì chöa theå khoâi phuïc ñöôïc giang sôn ñaát nöôùc => Caùi theïn cao caû, caùi theïn laøm neân moät nhaân caùch lôùn vôùi caùi taâm saùng ngôøi.Ñoù laø lí töôûng, hoaøi baõo cao ñeïp, laäp neân söï nghieäp löu danh haäu theá cuûa chí laøm trai.3. TOÅNG KEÁT : - Hình aûnh thô hoaønh traùng- Ngoân ngöõ coâ ñoïng, haøm suùc, coù söïï doàn neùn cao veà caûm xuùc theo höôùng “Quyù hoà tinh baát quyù hoà ña” Theå hieän lí töôûng cao caû cuûa vò danh töôùng Phaïm Nguõ Laõo, khaéc ghi daáu aán ñaùng töï haøo veà moät thôøi kì oanh lieät, haøo huøng cuûa lòch söû daân toäc.=> Ghi nhôù: SGKa/ Ngheä thuaät :b/ Yù nghóa vaên baûn:Choïn ñaùp aùn maø em cho laø ñuùng nhaát cho töøng caâu hoûi döôùi ñaây :Caâu 1: Nhöõng taùc phaåm cuûa taùc giaû Phaïm Nguõ Laõo laø A. “Toû loøng” vaø “Caùo beänh baûo moïi ngöôøi”.B. “Toû loøng” vaø “Caûnh ngaøy heø”.C. “Toû loøng” vaø “Vieáng Thöôïng töôùng quoác coâng  Höng Ñaïo Ñaïi Vöông”.D. “Toû loøng” vaø “Phoø giaù veà kinh”.CBaøi taäp traéc nghieäm :Caâu 2: Chuû theå tröõ tình cuûa “Toû loøng” laø : A. Moät nhaø nho.B. Moät nhaø sö.C. Moät nhaø vua.D. Moät vò töôùng.DCaâu 3: Hình aûnh “Hoaønh soùc” theå hieän ñieàu gì? A. Khí theá suïc soâi.B. Tö theá hieân ngang.C. Loøng can ñaûm.D. YÙù chí maïnh meõ.BCaâu 4: Baøi “Toû loøng” gôïi cho em caûm nhaän ñöôïc: A. Lyù töôûng cuûa ngöôøi trai treû thôøi Traàn.B. YÙ chí saét ñaù cuûa con ngöôøi thôøi Traàn.C. Öôùc mô coâng haàu, khanh töôùng cuûa con ngöôøi  thôøi Traàn. D. YÙ nguyeän veà söï hy sinh cuûa con ngöôøi thôøi TraànA