Bài giảng môn Ngữ Văn 7 - Tiết 8: Mạch lạc trong văn bản

M¹ch l¹c trong v¨n b¶nMẠCH LẠC TRONG VĂN BẢNTIẾT 8Ghi nhớ: Mạch lạc là sự tiếp nối các câu, các ý theo một trình tự hợp lý. Có ý kiến cho rằng mạch lạc là sự tiếp nối của các câu, các ý theo một trình tự hợp lí? Ý kiến của em?Dựa vào hiểu biết về hai chữ mạch lạc trong Đông y, em hãy xác định mạch lạc trong văn bản có những tính chất gì trong số những tính chất dưới đây?I. MẠCH LẠC VÀ NHỮNG YÊU CẦU VỀ MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN1. MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN - Nhiều nhân vật -> Nhân vật chính: Thành và Thuỷ.Hai anh em Thành và Thủy có vai trò gì trong truyện?Hãy cho biết toàn bộ sự việc trong văn bản xoay quanh sự việc chính nào? Văn bản "Cuộc chia tay của những con búp bê":- Nhiều sự việc -> sự việc chính: Cuộc chia tay.+ Nói về cuộc chia tay: Chia tay, chia đồ chơi, chia ra, chia đi, chia rẽ, xa nhau.+ Nói về tình cảm không xa rời: Cho em tất, chẳng muốn chia, không bao giờ để chúng xa nhau.Sự liên kết của văn bản trên có thể xem là mạch lạc được không? Vì sao?=> Sự liên kết tạo nên tính mạch lạc trong văn bản. 2. CÁC ĐIỀU KIỆN ĐỂ CÓ MỘT VĂN BẢN MẠCH LẠC - Các đoạn nối với nhau theo nhiều mối liên hệ:+ Liên hệ thời gian.+ Liên hệ không gian.+ Liên hệ tâm lí (nhớ lại)+ Liên hệ ý nghĩa (tương đồng, tương phản) Hãy cho biết các đoạn ấy được nối với nhau theo mối liên hệ nào trong mối liên hệ dưới đây?Ghi nhớ: Ghi nhớ 2 (SGK trang 32)II. LUYỆN TẬPa) Văn bản: "Mẹ tôi".- Ý 1: Thiếu lễ độ với mẹ là sự hỗn láo.- Ý 2: Công lao to lớn của người mẹ.- Ý 3: Con phải thấy cái sai, phải sửa đổi.(Ý 2 có tác dụng giải thích ý 1 đồng thời dẫn dắt ý đến ý 3)-> hợp lí và có sức thuyết phục.1. Bài tập 1:Tìm hiểu tính mạch lạc (một trong ba văn bản)II. LuyÖn tËp 1. Bài tập 1: Tìm hiểu tính mạch lạc (một trong ba văn bản)b1) Văn bản : Lão nông và các con: 3 phần- Từ đầu..... nhất đời: Nêu vấn đề.- Tiếp.... bội thu: Chứng minh vấn đề- Còn lại: Lời kết khẳng định lại vấn đề.Ý chủ đạo của câu chuyện: Cuộc chia tay của 2 đứa trẻ và 2 con búp bê.- Nếu tác giả thuật lại tỉ mỉ cuộc chia tay của 2 người lớn -> ý chủ đạo của truyện bị phân tán, mất đi sự mạch lạc của câu chuyện.Bài tập 2: HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC BÀI Làm bài tập còn lại Nêu được những kiến thức cơ bản đã học Chuẩn bị bài: Ca dao, dân ca – Những câu hát về tình cảm gia đình