Bài giảng Môn Ngữ Văn lớp 6 - Tiết 110 - Câu trần thuật đơn (tiết 1)

 1 KIỂM TRA BÀI CŨ 1. Thế nào là thành phần chớnh của cõu? 2. Cho cõu văn: Mặt trời nhỳ lờn dần dần, rồi lờn cho kỡ hết. - Cõu trờn cú mấy vị ngữ? A. 1 vị ngữ	C. 3 vị ngữ 	 B. 2 vị ngữ	D. 4 vị ngữ - Vị ngữ của cõu trờn trả lời cho cõu hỏi nào? 	 A. Làm gỡ	?	C. Là gỡ? 	 B. Làm sao?	D. Như thế nào? Tiết 110 Chưa nghe hết cõu, tụi đó hếch răng lờn, xỡ một hơi rừ dài. Rồi với điệu bộ khinh khỉnh, tụi mắng: Hức! Thụng nghỏch sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chỳ mày hụi như cỳ mốo thế này, ta nào chịu được. Thụi, im cỏi điệu hỏt mưa dầm sựi sụt ấy đi. Đào tổ nụng thỡ cho chết! Tụi về khụng một chỳt bận tõm. (Tụ Hoài) (1) (2) (4) (7) (5) (9) (8) (6) (3) Đọc đoạn trớch sau: Đoạn trớch trờn gồm mấy cõu? Kể Bộc lộ cảm xỳc Tả, kể Hỏi Bộc lộ cảm xỳc Nờu ý kiến Yờu cầu, ra lệnh Bộc lộ cảm xỳc Kể và nờu ý kiến Dựa theo mục đích nói, các câu trong đoạn trích được dùng làm gì ? Kể Bộc lộ cảm xỳc Tả, kể Hỏi Bộc lộ cảm xỳc Nờu ý kiến Yờu cầu, ra lệnh Bộc lộ cảm xỳc Kể và nờu ý kiến Dựa vào kiến thức đó học ở tiểu học, em hóy phõn loại cõu theo mục đớch núi? Mục đớch núi - Cõu trần thuật(cõu kể) : cõu 1,2,6,9 - Cõu nghi vấn (cõu hỏi) :4 - Cõu cảm thỏn : cõu 3,5,8 - Cõu cầu khiến :cõu 7 Cõu trần thuật Cõu trần thuật Cõu trần thuật Cõu trần thuật Cõu nghi vấn Cõu cảm thỏn Cõu cảm thỏn Cõu cảm thỏn Cõu cầu khiến (1) Chưa nghe hết cõu, tụi đó hếch răng xỡ lờn, một hơi rừ dài. (2) Rồi, với điệu bộ khinh khỉnh, tôi mắng. (6) Chỳ mày hụi như cỳ mốo thế này, ta nào chịu được. (9) Tụi về, khụng một chỳt bận tõm. ? Xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu trần thuật vừa tìm được. CN VN CN VN CN2 VN2 VN1 CN1 CN VN ? Xếp các câu trần thuật vừa tìm được thành hai loại: Cõu do 2 hoặc nhiều cụm C - V súng đụi (C-V, C-V) tạo thành? Cõu do 1 cụm C - V tạo thành? => Cõu cú 2 cụm C-V => Cõu cú 1 cụm C-V => Cõu cú 1 cụm C-V => Cõu cú 1 cụm C-V Câu trần thuật đơn Câu 1, 2, 9 Xột về cấu tạo: Là cõu đơn (chỉ cú một cụm C-V) Xột về mục đớch núi : (dựng để giới thiệu, kể, tả, nờu ý kiến) Chưa nghe hết cõu, tụi đó hếch răng lờn, xỡ một hơi rừ dài. (2) Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh tụi mắng. (6) Chỳ mày hụi như cỳ mốo thế này, ta nào chịu được. (9) Tụi về, khụng một chỳt bận tõm. CN VN CN VN CN1 VN1 CN2 VN2 CN2 CN VN Em hiểu thế nào là cõu trần thuật đơn? Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay để nêu một ý kiến. Dựa vào bức hỡnh, đặt cõu trần thuật đơn? Dựa vào bức hỡnh, đặt cõu trần thuật đơn? Bài tập 1(101) Tỡm cõu trần thuật đơn trong đoạn trớch dưới đõy? Cho biết những cõu trần thuật đơn ấy được dựng làm gỡ? Ngày thứ 5 trờn đảo Cụ Tụ là một ngày trong trẻo, sỏng sủa. Từ khi cú vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cụ Tụ mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thỡ, sau mỗi lần giụng bóo, bao giờ bầu trời Cụ Tụ cũng trong sỏng như vậy. Cõy trờn nỳi đảo lại thờm xanh mượt, nước biển lại lam biếc đậm đà hơn hết cả mọi khi, và cỏt lại vàng giũn hơn nữa. Và nếu cỏ cú vắng tăm biệt tớch trong một ngày động bóo, thỡ nay lưới càng thờm nặng mẽ cỏ gió đụi. 	 (Nguyễn Tuõn) (1) (2) (3) (4) Trả lời: Cỏc cõu trần thuật đơn (1) Ngày thứ năm trờn đảo Cụ Tụ là một ngày trong trẻo sỏng sủa. Từ khi cú vịnh bắc bộ và từ khi cú quần đảo Cụ Tụ mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thỡ sau mỗi lần dụng bóo, bao giờ bầu trời Cụ Tụ cũng trong sỏng như vậy. - > Giới thiệu vẻ đẹp của Cụ Tụ -> Nêu ý kiến nhận xét về vẻ đẹp trong sáng của Cô Tô sau trận bão. 1. Bài tập 1: 2.Bài tập 2: Dưới đõy là một số cõu mở đầu cỏc truyện em đó học. Chỳng thuộc loại cõu nào và cú tỏc dụng gỡ? a) Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bõy giờ là Bắc Bộ nước ta, cú một vị thần thuộc nũi rồng, con trai thần Long nữ, tờn là Lạc Long Quõn (Con Rồng, chỏu Tiờn) b) Cú một con ếch sống lõu ngày trong một giếng nọ. 	 ( Ếch ngồi đỏy giếng) 	c) Bà đỡ Trần là người huyện Đụng Triều. (Vũ Trinh). Cõu trần thuật đơn - giới thiệu nhõn vật chính : Lạc Long Quõn Cõu trần thuật đơn - giới thiệu nhõn vật chính : con ếch Cõu trần thuật đơn - giới thiệu nhõn vật chính :bà đỡ Trần 3.Bài tập 3 : (SGK/102) So sánh cách giới thiệu nhân vật chính ở bài tập 3 với cách giới thiệu nhân vật chính ở các câu trong bài tập 2 (T102). Giới thiệu ngay nhõn vật chớnh Giới thiệu nhõn vật phụ trước rồi từ những việc làm của nhõn vật phụ mới giới thiệu nhõn vật chớnh So sánh cách giới thiệu nhân vật chính ở 2 bài tập b. Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thương nàng hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng. Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn ( Sơn Tinh, Thủy Tinh ) 4. Bài tập 4 (SGK/105) Ngoài tỏc dụng giới thiệu nhõn vật, những cõu mở đầu cũn cú tỏc dụng gỡ? Xứa cú một người thợ mộc dốc hết vốn trong nhà ra mua gỗ để làm nghề đẽo cày. (Đẽo cày giữa đường) b) Người kiếm củi tên mỗ ở huyện Lạng Giang, đang bổ củi ở sườn núi, thấy dưới thung lũng phía xa, cây cỏ lay động không ngớt mới vác búa đến xem, thấy con hổ trán trắng, cúi đầu cào bới đất, nhảy lên, vật xuống, thỉnh thoảng lấy tay móc họng, mở miệng nhe cỏi răng, máu me, nhớt dãi trào ra. ( Vũ Trinh ) => Cõu mở đầu ngoài giới thiệu nhõn vật cũn miêu tả hoạt động của các nhân vật Cõu 1: Cõu trần thuật đơn : A.Là loại cõu do một cụm C-V tạo thành. B. Là loại cõu do nhiều cụm C-V tạo thành, dựng để tả, kể, giới thiệu, nờu ý kiến. C. Là loại cõu do một cụm C-V tạo thành, dựng để kể, tả, giới thiệu, nờu ý kiến. D.Là loại cõu do một cụm C-V tạo thành dựng để hỏi. Bài tập trắc nghiệm Cõu 2:Cõu “Trường em là trường THCS Minh Trớ” là kiểu cõu gỡ? Cõu trần thuật đơn Cõu nghi vấn Cõu cảm thỏn Cõu cầu khiến -Học thuộc ghi nhớ, xem lại bài tập -Vận dụng kiến thức, đặt cõu trần thuật đơn Soạn bài “ Lũng yờu nước” + Đọc kĩ tỏc phẩm + Trả lời cỏc cõu hỏi trong sỏch