Bài giảng Ngữ văn 10 - Khái quát văn học Việt Nam thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX - Trường THPT Võ Trường Toản

 Trường THPT Võ Trường Toản Chào mừng Quý Thầy Cô đến dự giờ Khái quát văn học Việt Nam thế kỉ X đến hết thế kỉ XIXNgữ văn 10Giáo viên: Huỳnh Thị Hồng HạnhNội dung bài học 	I. Các thành phần của văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX.	II. Các giai đoạn phát triển.	III. Những đặc điểm lớn về nội dung.	IV. Những đặc điểm lớn về nghệ thuật.I- Các thành phần của văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX.Văn học chữ HánVăn học chữ Nôm - Các sáng tác bằng chữ Hán của người Việt. -Xuất hiện sớm tồn tại trong suốt quá trình hình thành và phát triển của VHTĐ.- Các sáng tác bằng chữ Nôm- Ra đời khoảng cuối thế kỉ XIII. - Bao gồm thơ và văn xuôi. - Tiếp thu các thể loại từ văn học Trung Quốc: Chiếu, biểu, hịch, cáo,- Chủ yếu là thơ, ít tác phẩm văn xuôi.- Phần lớn là thể loại văn học dân tộc : Khúc ngâm, truyện thơ, hát nói,...II. Các giai đoạn phát triển. Bốn giai đoạn :- Giai đoạn 1: Từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIV.- Giai đoạn 2: Từ thế kỉ XV đến hết thế kỉ XVII.- Giai đoạn 3: Thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX.- Giai đoạn 4: Nửa cuối thế kỷ XIX.Ở moãi giai ñoaïn caàn chuù yù : - Bối cảnh xaõ hoäi - Noäi dung, ngheä thuaät - Söï kieän vaên hoïc, taùc giaû, taùc phaåmII. Các giai đoạn phát triển của văn học từ thế kỉ thứ X đến hết thế kỉ XIX.GĐ 1Bối cảnh xã hộiNội dung-nghệ thuậtTác giả-Tác phẩmX-XIV- Dân tộc giành được độc lập tự chủ.- Xây dựng quốc gia thống nhất.XH phong kiến phát triển. Khôi phục nền văn hiến. Đặt nền móng cho văn học trung đại.Tinh thần yêu nước, hào khí thời đại (Hào khí Đông A).VH chữ Hán đóng vai trò chủ đạo. VH chữ Nôm bắt đầu phát triển.Lý Thường Kiệt -Sông núi nước NamLý Công Uẩn-Chiếu dời đô Trần Quốc Tuấn- Hịch tướng sĩ Trần Quang Khải -Phò giá về kinh,Chiếu dời đô – Lý Công Uẩn “Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa. Chỉ căm tức rằng chưa xả thịt lột da, nuốt gan, uống máu quân thù, dẫu trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng cam lòng” (Hịch tướng sĩ – Trần Quốc Tuấn) II. Các giai đoạn phát triển của văn học từ thế kỉ thứ X đến hết thế kỉ XIX.XV-XVIIGĐ 2Bối cảnh xã hộiNội dung-nghệ thuậtTác giả-Tác phẩmTriều Lê thiết lập sau chiến thắng giặc Minh. XHPK thịnh trị, khoảng cuối TK XVI có những biểu hiện khủng hoảng. Yêu nước mang âm hưởng ca ngợi, phê phán XHPK.VH chữ Hán phát triển nhiều thể loại (văn xuôi chính luận, văn tự sự)VH chữ Nôm Việt hóa các thể loại tiếp thu từ VH Trung Quốc, sáng tạo những thể loại VH dân tộcXuất hiện các tác giả lớn:Nguyễn Trãi (Đại cáo Bình Ngô, Quốc âm thi tập).Nguyễn Bỉnh Khiêm (Bạch vân Quốc ngữ thi)Nguyễn Dữ (Truyền kì mạn lục),Đại cáo Bình Ngô Nguyễn Trãi (1380-1442)“ Thu ăn măng trúc, đông ăn giá,Xuân tắm hồ, sen hạ tắm ao.Rượu đến cội cây ta sẽ uống,Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao.” (Nhàn - Nguyễn Bỉnh Khiêm)II. Các giai đoạn phát triển của văn học từ thế kỉ thứ X đến hết thế kỉ XIX.XVIII- đến nửa đầu XIXChế độ phong kiến di từ khủng hoảng đến suy thoái.Phong trào đấu tranh của nhân dân nổ ra khắp nơi khởi nghĩa Tây Sơn.Xuất hiện trào lưu nhân đạo chủ nghĩaVH chữ Hán đạt được những thành tựu nghệ thuật lớn (Văn xuôi tự sự, kí, tùy bút,)VH chữ Nôm đạt tới đỉnh cao (Thơ Nôm Đường luật, khúc ngâm song thất lục bát, truyện thơ lục bát,..)Nguyễn Du –Truyện KiềuThơ Nôm của Hồ Xuân Hương Đăng Trần Côn- Chinh Phụ NgâmLê Hữu Trác- Thương Kinh kí sự,GĐ 3Bối cảnh xã hộiNội dung-nghệ thuậtTác giả-Tác phẩmTruyện Kiều – Nguyễn Du“Hồ Xuân Hương – Bà chúa thơ Nôm” II. Các giai đoạn phát triển của văn học từ thế kỉ thứ X đến hết thế kỉ XIX.GĐ 4Bối cảnh xã hộiNội dung-nghệ thuậtTác giả-Tác phẩmNửa cuối XIXThực dân Pháp xâm lược. Xã hội Việt Nam chuyển dần sang XH thực dân nửa PK Ảnh hưởng văn hóa phương Tây.VH yêu nước mang âm hưởng bi tráng.-Thơ trữ tình – trào phúng đạt được những thành tựu xuất sắc.- Văn học chữ quốc ngữ ra đời bên cạnh VH Hán, Nôm. VH đổi mới theo hướng hiện đại hóa. Nguyễn Đình Chiểu- Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Luc Vân Tiên.Thơ trữ tình, trào phúng của Nguyễn Khuyến, Tú Xương,Nguyễn Đình Chiểu Nguyễn Khuyến Trần Tế XươngHai nhà thơ trữ tình, trào phúng xuất sắcCác thành phần văn họcVăn học chữ Hán Văn học chữ Nôm-Xuất hiện sớm-Tiếp thu các thể loại của văn học Trung Quốc -Ra đời khoảng cuối thế kỉ XIII-Phần lớn là các thể loại văn học dân tộcCác giai đoạn phát triển của văn học từ TK X đến hết TKXIX.Giai đoạn 1Giai đoạn 2Giai đoạn 3Giai đoạn 41Đất nước giành được độc lập tự chủ XH phong kiến phát triển.Triều Lê thiết lập sau chiến thắng giặc Minh.-XHPK thịnh trị có biểu hiện khủng hoảngChế độ phong kiến di từ khủng hoảng đến suy thoái  khởi nghĩa Tây SơnThực dân Pháp xâm lược  XH thực dân nửa PK2-Hào khí Đông AVH chữ Hán đóng vai trò chủ đạo.-Yêu nước mang âm hưởng ca ngợi, phê phán XHPK - VH chữ Hán phát triển -Trào lưu nhân đạo chủ nghĩa-VH chữ Hán, Nôm đạt những thành tựu nghệ thuật lớn-VH yêu nước (văn học chữ quốc ngữ Hán, Nôm)VH đổi mới theo hướng hiện đại hóa.3Lý Thường Kiệt Sông núi nước Nam, Lý Công Uẩn Chiếu dời đô,Nguyễn Trãi (Đại cáo Bình Ngô, Quốc âm thi tập). Nguyễn Bỉnh Khiêm Bạch vân Quốc ngữ thi,Nguyễn Du Truyện KiềuThơ Nôm Hồ Xuân Hương, Nguyễn Đình Chiểu.Thơ trữ tình, trào phúng- N.Khuyến, Tú xương,Trả lời trắc nghiệm1. Văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX (văn học trung đại) gồm những thành phần văn học:	a. Văn học chữ Hán.	b. Văn học chữ Nôm.	c. Văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm.	d. Văn học chữ quốc ngữ.2. “Hào khí Đông A” là nội dung cơ bản của văn học trung đại giai đoạn:a. Giai đoạn 1 (TK X đến TK XIV).	b. Giai đoạn 2 (TK XV đến TK XVII).	c. Giai đoạn 3 (TK XVIII đến nửa đầu TK XIX)	d. Giai đoạn 4 (nửa cuối TK XIX)3. Văn học Hán, Nôm đạt được những thành tựu nghệ thuật rực rỡ vào giai đoạn nào?a. Giai đoạn 1 (TK X đến TK XIV).	b. Giai đoạn 2 (TK XV đến TK XVII). 	c. Giai đoạn 3 (TK XVIII đến nửa đầu TK XIX) 	d. Giai đoạn 4 (nửa cuối TK XIX)4. Tác giả văn học yêu nước xuất sắc nhất giai đoạn 4 (nửa cuối TK XIX) là:	a. Nguyễn Khuyến	b. Nguễn Đình Chiểu.	c. Trần Tế Xương.	d. Trần Quốc TuấnCám ơn quí Thầy Cô đến tham dự giờ thao giảng