Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết: Tổng quan về văn học Việt Nam

 Tiết 1- 2Tổng quan về văn học việt nam1MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi 1.Em hiểu thế nào là tổng quan Văn học Việt Nam?Là cách nhìn nhận , đánh giá tổng quát những nét lớn của Văn học Việt Nam.2MASTER NGUYEN HONG.i. các bộ phận hợp thành của văn học việt namCâu hỏi 2. Văn học Việt Nam được cấu thành bởi mấy bộ phận lớn? Đó là những bộ phận nào?3MASTER NGUYEN HONG.Trả lời:Văn học dân gian được cấu thành bởi 2 bộ phận lớn, bao gồm: Văn học dân gian và văn học viết.4MASTER NGUYEN HONG.1. Văn học dân gian:Câu hỏi 3:Khái niệm văn học dân gian?Trả lời:Là những sáng tác tập thể của nhân dân lao động,được truyền miệng từ đời này sang đời khác.5MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi 4:Những trí thức có thể sáng tác văn học dân gian không?Trả lời:Những trí thức vẫn có thể sáng tác văn học dân gian,nhưng những tác phẩm đó vẫn phải tuân thủ những đặc trưng của văn học dân gian.6MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi5: Liệt kê một số thể lọai VHDG mà em đã được học hoặc biết?Văn học dân gian có sự phong phú về thể loại.-Truyện cổ dân gian:Thần thoại , sử thi, truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn, truyện cười.-Thơ ca dân gian; tục ngữ, câu đố, ca dao ,vè, truyện thơ...-Sân khấu dân gian: Tuồng.7MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi 6:Văn học dân gian có những đặc trưng gì?Có 3 đặc trưng:-Tính truyền miệng.-Tính tập thể.-Tính thực hành.8MASTER NGUYEN HONG.2. Văn học viết:Câu hỏi:Khái niệm văn học viết?Là sáng tác của trí thức, được ghi lại bằng chữ viết, là sáng tạo của cá nhân. Văn học viết mang dấu ấn tác giả.9MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi:Các hình thức văn tự của văn học viết? (Giải thích nguồn gốc,đặc điểm của từng hình thức văn tự ).Chữ viết :-Chữ Hán.-Chữ Nôm.-Chữ quốc ngữ & một bộ phận sáng tác bằng tiếng Pháp.10MASTER NGUYEN HONG.ii. tiến trình lịch sử của văn học việt namCâu hỏi:Văn học viết Việt Nam được hệ thống theo cơ chế nào?Hệ thống VHVN được hình thành theo sự phát triển của từng thời kỳ11MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi:Nhìn tổng quát, VHVN có mấy thời kỳ phát triển?Văn học Việt Nam có 2 thời kỳ phát triển.-Từ thế kỷ X đến thế kỷ XIX. (Văn học trung đại)-Từ thế kỷ XX đến nay.(Văn học hiện đại)12MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi:Điểm chung về nội dung VHVN ở hai thời kỳ?Nội dung VHVN thể hiện ở hai nét lớn, tạo nên vẻ đẹp truyền thống trong văn học.- Chủ nghĩa yêu nước.- Tinh thần nhân đạo.13MASTER NGUYEN HONG.1. Thời kỳ văn học trung đại (X – XIX)Câu hỏi:Từ thế kỷ X đến thế kỷ XIX, VHVN có điểm gì đáng chú ý ?Đây là nền văn học bằng chữ Hán và chữ Nôm, chịu ảnh hưởng bởi VH trung đại Trung Quốc. 14MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi:Tại sao văn học X _ XIX chịu ảnh hưởng bởi VH trung đại Trung Quốc?Lịch sử dân tộc ta là lịch sử đấu tranh. Từ X – XIX , chúng ta luôn phải đối mặt với kẻ thù là các triều đại phong kiến Trung Quốc..Đây cũng là lý do VHVN ảnh hưởng bởi VHTĐ Trung Quốc.15MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi:Liệt kê một số tác giả, tác phẩm tiêu biểu của VHTĐ ?Gợi ý:Liệt kê theo thể loại:Thơ (Chữ Hán, chữ Nôm).- Văn xuôi.16MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi:Em có suy nghĩ gì về sự phát triển của thơ Nôm thời kỳ trung đại ?Sự phát triển của thơ Nôm gắn liền với sự trưởng thành & phát triển, kế thừa những nét truyền thống VHTĐ; phản ánh ý thức dân tộc, tinh thần yêu nước, tư tưởng nhân đạo, kết tinh những giá trị tinh thần và vẻ đẹp tâm hồn người Việt.17MASTER NGUYEN HONG.2. Thời kỳ Văn học hiện đại ( Từ thế kỷ XX đến nay).Câu hỏi:Tại sao gọi Văn học từ đầu tk XX đến nay là VH hiện đại?VH tk XX đến nay tồn tại và phát triển trong thời đại mà quan hệ sản xuất chủ yếu dựa vào hiện đại hóa; ngoài ra nó còn chịu ảnh hưởng bởi văn hóa phương Tây hiện đại, làm thay đổi nhận thức, cách nghĩ, cách cảm, cách thể hiện...so với VHTĐ.18MASTER NGUYEN HONG.Câu hỏi:Văn học thời kỳ này được chia làm mấy giai đoạn?VH từ XX đến nay được chia thành 4 giai đoạn.- Từ X đến 1930.- Từ 1930 đến 1945.- Từ 1945 đến 1975.- Từ 1975 đến nay.19MASTER NGUYEN HONG.Thảo luận:Nêu đặc điểm (những nét lớn) của từng giai đoạn văn học.Tổ 1: Giai đoạn từ tk XX đến 1930.Tổ 2: Giai đoạn 1930 đến 1945.Tổ 3: Giai đoạn từ 1945 đến 1975.Tổ 4: Giai đoạn từ 1975 đến nay.20MASTER NGUYEN HONG.Giai đoạn XX – 1930:Là giai đoạn giao thời, tuy hình thức cũ nhưng nội dung, tư tưởng ... đã có những nét mới ( do bước đầu tiếp xúc với văn hóa phương Tây). Văn học được viết bằng chữ quốc ngữ.Một số tác giả, tác phẩm tiêu biểu: Tản Đà, Hoàng Ngọc Phách, Hồ Biểu Chánh, Phạm Duy Tốn...21MASTER NGUYEN HONG.Từ 1930 – 1945: Là chặng đường cuối của quá trình HĐH; Văn học đã thực sự có những thành tựu với sự xuất hiện nhiều khuynh hướnh , nhiều thể loại : Có nhiều tên tuổi lớn: Thạch Lam, Nguyễn Tuân, Xuân Diệu, Huy Cận, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Bính, Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng, Nguyên Hồng, Nam Cao...22MASTER NGUYEN HONG.Từ 1945 – 1975: Là nền Văn học Cách mạng (Tồn tại trong 30 năm đấu tranh chống Pháp và chống Mỹ). Văn học phát triển dưới đường lối lãnh đạo của Đảng, trở thành một bộ phận của cuộc kháng chiến, với nhiệm vụ đấu tranh giải phóng dân tộc. Nội dung: Phản ánh tinh thần chiến đấu, ca ngợi chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tinh thần tự tôn, tự cường dân tộc... Tác giả lớn: Tố Hữu, Hồ Chí Minh, Chính Hữu, Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Trung Thành, Nguyễn Minh Châu, Phạm Tiến Duật, Trần Đăng Khoa...23MASTER NGUYEN HONG.Từ 1975 đến nay: Hòa bình lặp lại, thống nhất đất nước, xây dựng CNXH, mở rộng mối quan hệ giao lưu, hội nhập quốc tế...& công cuộc CNH, HĐH... được phản ánh trong Văn học. Nhiều tác giả, tác phẩm tiêu biểu: 24MASTER NGUYEN HONG. * Văn học Việt Nam không ngừng phát triển và đạt được nhiều thành tựu đặc sắc cả về nội dung và nghệ thuật. Sự phát triển đó để lại nhiều tên tuổi tác giả, tác phẩm tiêu biểu, làm cho Văn học Việt Nam trở nên bề thế, tiến kịp và hội nhập với VH khu vực, VH thế giới.25MASTER NGUYEN HONG.