Bài giảng Ngữ văn khối 10 - Tiết dạy: Bình ngô đại cáo

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCMKHOA NGỮ VĂNBÀI GIẢNG NGỮ VĂN 10: BÌNH NGÔ ĐẠI CÁOPHẦN I: ĐỌC HIỂU VĂN BẢN TÁC GIẢ (1 tiết) NGƯỜI THỰC HIỆN: sv LÊ VĂN TỐT – LỚP 3A GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN: cô TRẦN THỊ KIM OANHNGUYỄN TRÃI1KIỂM TRA BÀI CŨ1.Em thử đọc một đoạn mà em thích trong bài Phú sông Bạch Đằng.22.Khách thích dạo chơi bốn phương với mục đích: A. Thưởng thức những thắng cảnh nổi tiếng. B. Thưởng thức thắng cảnh nổi tiếng và tưởng nhớ các anh hùng. C. Thưởng thức thắng cảnh và bồi bổ kiến thức. D. Thưởng thức thắng cảnh để tìm cảm hứng sáng tác. KIỂM TRA BÀI CŨ33.Khách nêu nguyên nhân quan trọng tạo nên chiến thắng trên sông Bạch Đằng là : A. nhờ đất hiểm B. nhờ thời cơ. C. nhờ nhân tài. D. nhờ trời đất.KIỂM TRA BÀI CŨ44.Qua việc đề cao con người, tác phẩm Phú sông Bạch Đằng có giá trị: A. nhân văn. B. nhân nghĩa C. nhân đạo D. nhân đứcKIỂM TRA BÀI CŨ56NGUYỄN TRÃIBÀI MỚI:7Em nào đọc phần I và thử nêu dàn ý của phần này?(Chú ý thân thế Nguyễn Trãi và các mốc thời gian )8I. CUỘC ĐỜI9Thân thế: + Năm sinh- Năm mất + Hiệu: Ức Trai + Quê hương + Gia đìnhÔng sinh ra trong gia đình có truyền thống yêu nước và văn hóa, văn học10QUÊ HƯƠNG NGUYỄN TRÃI 112. Những mốc thời gian cần nhớ trong cuộc đời Nguyễn Trãi a. Thuở thơ ấu và thời kì quân Minh xâm lược: + Năm 1400. + Năm 1407. CUỘC ĐỜI NGUYỄN TRÃI CÓ NHỮNG MỐC THỜI GIAN NÀO CẦN NHỚ?12b. Thời kì xây dựng nhà Lê: + Năm 1427. + Năm 1439. + Năm 1442. + Năm 1464.1314- Nguyễn Trãi là bậc anh hùng dân tộc, một nhân vật toàn tài hiếm có, danh nhân văn hóa thế giới.- Một con người phải chịu những oan khiên thảm khốc nhất trong lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam.Qua việc tìm hiểu cuộc đời Nguyễn Trãi, ta có thể kết luận gì về ông?15ĐỀN THỜ NGUYỄN TRÃI16II. Sự nghiệp thơ văn171. Những tác phẩm chính18 Nêu những tác phẩm chính của Nguyễn Trãi?19 Tác phẩm chữ HánTác phẩm chữ NômQuân trung từ mệnh tập Bình Ngô đại cáo Ức Trai thi tập Chí Linh sơn phú Băng Hồ di lục Lam sơn thực lục Văn bia Vĩnh Lăng Văn loạiQuốc âm thi tập Dư địa chí202. Nguyễn Trãi - nhà văn chính luận kiệt xuất21Vì sao nói Nguyễn Trãi là nhà văn chính luận kiệt xuất? 22+ Tư tưởng chủ đạo: tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước, thương dân.+ Tác phẩm chính: Quân trung từ mệnh tập và Bình Ngô đại cáo  nội dung khái quát: kết hợp tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước thương dân.+ Nghệ thuật: trình độ mẫu mực từ việc xác định đối tượng, mục đích đến kết cấu chặt chẽ, lập luận sắc bén.23243. Nguyễn Trãi - nhà thơ trữ tình sâu sắc25Thơ trữ tình của Nguyễn Trãi có những cảm xúc gì? Em thử đọc vài câu thơ trữ tình của Nguyễn Trãi mà em biết.26 Thơ trữ tình Nguyễn Trãi tập trung ở hai tập: Ức Trai thi tập và Quốc âm thi tập. Hai tập thơ ghi lại hình ảnh Nguyễn Trãi vừa là người anh hùng vĩ đại vừa là con người trần thế.27Nội dung 1: Hình ảnh con người anh hùng và con người trần thế+ Lí tưởng anh hùng là sự hòa quyện giữa tư tưởng nhân nghĩa và lòng yêu nước thương dân.+ Phẩm chất tốt đẹp của người quân tửHình ảnh con người anh hùngHình ảnh con người trần thế+ Đau nỗi đau của con người, yêu tình yêu của con người.Đau đớn khi chứng kiến những éo le của xã hội lúc ấy. + Mong ước con người hoàn thiện và xã hội thái bình28Nội dung 2: Tình yêu thiên nhiên, đất nước, con người và cuộc sống.Tình yêu thiên nhiênBức tranh thiên nhiên hoành trángBức tranh thiên nhiên phảng phất phong vị thơ ĐườngBức tranh thiên nhiên bình dịTình yêu quê hươngTình yêu con ngườiNghĩa vua tôi, tình cha conTình bạnNỗi nhớ quê29+ Bình dị, gần gũi.+ Thể thơ: Việt hóa thơ Đường luật bằng thể thơ thất ngôn xen lục ngôn.+ Ngôn từ: chữ Nôm trở thành ngôn ngữ văn học, vận dụng ca dao tục ngữ một cách nhuần nhuyễn. Nguyễn Trãi là bông hoa đầu mùa tuyệt đẹp của thơ Nôm Việt NamNghệ thuật thơ trữ tìnhEm nào có thể đọc 1 câu, 1 đoạn hay 1 bài thơ Đường luật của Nguyễn Trãi đã được Việt hoá ( xen lục ngôn)?30THEO EM, VỀ NGUYỄN TRÃI CHÚNG TA CẦN TÌM HIỂU NHỮNG KHÍA CẠNH NÀO?31Cuộc đời: bậc anh hùng dân tộc, con người toàn tài hiếm có, danh nhân văn hóa thế giới, người chịu ngững oan khiên thảm khốc hiếm có trong lịch sử Việt Nam.Thơ văn: thành tựu lớn trong sáng tác chữ Hán và chữ Nôm, chính luận và trữ tình, phản ánh vẻ đẹp, tâm hồn người anh hùng vĩ đại và con người đời thường, bình dị. Nguyễn Trãi là nhà văn chình luận kiệt xuất, nhà trữ tình sâu sắc, người mở đường cho sự phát triển của thơ tiếng ViệtIII. KẾT LUẬN32 CỦNG CỐ- Giải thích vì sao có thể nói Nguyễn Trãi là một nhân vật lịch sử vĩ đại?- Nội dung những tác phẩm chính của Nguyễn Trãi ở cả 2 thể loại và trữ tình?DẶN DÒ- Học bài Nguyễn Trãi, sưu tầm và đọc các tác phẩm tiêu biểu của ông- Tìm hiểu về thể cáo- Đọc văn bản Bình Ngô đại cáo, gạch chân những câu mà em ấn tượng, đọc phần chú thích- Chia bố cục và nêu nội dung chính của tác phẩm.33