Bài giảng Ngữ văn khối 12 - Sóng, Xuân Quỳnh

XuânQuỳnhsóng I. Taùc giaû :1 . Cuộc Đời Quê hương : La Khê – Hà Đông Gia đình: Công chức Bản Thân: Năm 1955 vào đoàn văn công nhân dân Trung Ương, 1963 rời sân khấu sang văn học, mất trong tai nạn giao thông : 29/8/1988 + Tác phẩm : Thơ: SGK. Truyện thơ: Lưu Nguyễn. Tập truyện: Bao giờ con lớn; Chú gấu trong vòng đu quay; Bến tàu trong thành phố; Vẫn có ông trăng khác+Vị trí : Là gương mặt tiêu biểu thơ ca thời chống Mỹ - Năm 2001 - Được tặng giải thưởng nhà nước về Văn Học Nghệ Thuật Cuộc Đời : Đắng Cay - Hạnh Phúc - Cống hiến tất cả cho nghệ thuật 2 . Sự Nghiệp :ĐĂC ĐiỂM NGHỆ THUẬTTHƠ XUÂN QUỲNHThơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên, tươi tắn, vừa chân thành, đằm thắm và luôn da diết trong khát vọng về hạnh phúc bình dị đời thường 2 . Cảm nhận chung Sóng-Em Tách ra độc lậpSóng đôiSoi chiếu vào nhauHòa nhập là mộtSóng biển- Tình yêu II . Bài thơ 1 . Hoàn cảnh ra đời : 29/12/1967 tại biển Diêm Điền. Năm1968. được In trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào”D÷ déi vµ dÞu ªmån µo vµ lÆng lÏS«ng kh«ng hiÓu næi m×nhSãng t×m ra tËn bÓ¤i con sãng ngµy x­aVµ ngµy sau vÉn thÕNçi kh¸t väng t×nh yªuBåi håi trong ngùc trÎTr­íc mu«n trïng sãng bÓEm nghÜ vÒ anh, emEm nghÜ vÒ biÓn línTõ n¬i nµo sãng lªn?Sãng b¾t ®Çu tõ giãGiã b¾t ®Çu tõ ®©u?Em còng kh«ng biÕt n÷aKhi nµo ta yªu nhauCon sãng d­íi lßng s©uCon sãng trªn mÆt n­íc¤i con sãng nhí bêNgµy ®ªm kh«ng ngñ ®­îcLßng em nhí ®Õn anhC¶ trong m¬ cßn thøcDÉu xu«i vÒ ph­¬ng b¾cDÉu ng­îc vÒ ph­¬ng namN¬i nµo em còng nghÜH­íng vÒ anh – mét ph­¬ngë ngoµi kia ®¹i d­¬ngTr¨m ngµn con sãng ®ãCon nµo ch¼ng tíi bêDï mu«n vêi c¸ch trëCuéc ®êi tuy dµi thÕN¨m th¸ng vÉn ®i quaNh­ biÓn kia dÉu réngM©y vÉn bay vÒ xaLµm sao ®­îc tan raThµnh tr¨m con sãng nháGi÷a biÓn lín t×nh yªu§Ó ngµn n¨m cßn vç. 3 . Đọc hiểu nội dung văn bản : a .Hai khổ thơ đầu thi sỹ Xuân Quỳnh đã diễn tả những trạng thái nào của sóng ? Dữ dội và dịu êm Ồn ào và lặng lẽ sông không hiểu nổi mình sóng tìm ra tận bể Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ Hµnh tr×nh sãng h­íng ra bÓ réng Biến động bất th­ờng Nhu cÇu tù kh¸m ph¸- Sãng:NÐt riªng cña Xu©n Quúnh lµ t¹o ra con sãng m·nh liÖt mµ dÞu dµng, ®»m th¾m, ®Çy n÷ tÝnh, giµu tr¹ng th¸i. Hai tr¹ng th¸i ®èi cùc TÝnh vÜnh h»ng, bất tử - T×nh yªu: Kh¸t väng t×nh yªu lµ vÜnh h»ng b . Khổ 3-4: Trước muôn trùng sóng bể Xuân Quỳnh nghĩ về điều gì ?Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên ?Sóng bắt đầu từ gióGió bắt đầu từ đâu ?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhauLý gi¶iCéi nguån cña sãng Ngän nguån cña t×nh yªu Lêi thó nhËn thµnh thùc, hån nhiªn mµ ý nhÞ, t×nh yªu trong s¸ngNguån gèc cña t×nh yªu còng nh­ sãng, ®ã lµ mét bÝ Èn kh«ng thÓ gi¶i thÝch. c . Khổ 5: Bản chất tình yêu. Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được Lòng em nhớ đên anh Cả trong mơ còn thứcNỗi nhớ được diễn tả như thế nào ?Em có nhận xét gì về bút pháp nghệ thuật diễn tả nội tâm nhân vật trữ tình ?Nỗi nhớ SóngEmNhiều tầng bậc không gianKéo dài theo thời gianẨn sâu vào tiềm thứcTình yêu mãnh liệtKhổ 6-7:Dẫu xuôi về phương Bắc Dẫu ngược về phương NamNơi nào em cũng nghĩHướng về anh một phươngỞ ngoài kia đại dươngTrăm ngàn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vàn cách trởSóngEmSãng lu«n vç bê.Em lu«n h­íng vÒ ph­¬ng AnhT×nh yªu thñy chung son s¾tKhổ 8-9:Cuộc đời tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu độngMây vẫn bay về xaLàm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể ngàn năm còn vỗSóngEmSau bao bão giông biển trở lại hiền hòaTình yêu được thử thách thời gian và mưa nắng cuộc đờiKhát khao dâng hiến cho hạnh phúc trọn đời. Tình yêu Dự cảm, lo âu và niềm khát khao dâng hiến =>vẻ đẹp tâm hồn Xuân QuỳnhNghệ thuậtThể thơ năm chữ, âm điệu nhịp nhàngĐiệp cấu trúc cú pháp, liên tưởng độc đáo Gieo vần, ngắt nhịp, hài thanh sáng tạoNội dungSóng được miêu tả cụ thể sinh động , phong phú: Có tính cách tâm trạng,biết bộc bạch dãi bày.Các cung bậc tâm trạng của “em” tinh tế: Sôi nổi, dịu dàng, vừa đắm say, tỉnh táo.Tình yêu: Trong sáng, chân thành, mãnh liệt, thủy chung nhưng cũng rất kín đáo đầy nữ tính.KẾT LUẬNQua hình tượng sóng, trên cơ sở khám phá sự tương đồng, hoà hợp giữa sóng và em, bài thơ diễn tả tình yêu của người phụ nữ thiết tha nồng nàn, chung thuỷ, muốn vượt lên thử thách của thời gian và sự hạn hữu của đời người. Từ đó, cho thấy được tình yêu là một tình cảm cao đẹp, một hạnh phúc lớn lao của con người.Qua bµi th¬, em c¶m nhËn vÒ t×nh yªu vµ vÎ ®Ñp t©m hån cña n÷ thi sü Xu©n Quúnh TruyÒn thèng: Thuû chung rÊt mùc trong t×nh yªu.Cñng cèMét hån th¬ m·nh liÖt, ch©n thµnh vµ tinh tÕ, nh¹y c¶m.VÎ ®Ñp võa truyÒn thèng võa hiÖn ®¹iHiÖn ®¹i: M¹nh d¹n bµy tá t×nh yªu cña m×nh, kh¸t khao cña lßng m×nh.NhËn xÐt vÒ sù ph¸t triÓn cña tø th¬?Më ®Çu, sãng cßn kho¶ng c¸ch víi ng­êi; gi÷a bµi, sãng lµ cí ®Ó suy t­, song song víi ng­êi; cuèi bµi, ng­êi tan vµo sãng , ®Èy sãng tíi cao trµo.