Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Tiết 56: Ô nhiễm môi trường

Môi trường là gì? Có mấy loại môi trường?
- Môi trường là nơi sinh sống của sinh vật 
bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng.
- Có 4 loại môi trường: Môi trường đất, môi 
trường nước, môi trường trên mặt đất - 
không khí, môi trường sinh vật.
 KIỂM TRA BÀI CŨ
TIẾT 56 Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
I/ Ô nhiễm môi trường là gì?
 Khi môi trường bị ô nhiễm sẽ có gì thay đổi so 
với ban đầu?
 Môi trường bị ô nhiễm gây ảnh hưởng gì đến đời 
sống con người và sinh vật?
Ô nhiễm môi trường do những hoạt đông chủ yếu nào?
Hoạt động chủ yếu là:
 + Do con người 
 + Do tự nhiên
 Động đất Lũ lụt
 Bão cát Sóng thần Cháy rừng
Núi lửa phun trào
• Ô nhiễm môi trường là gì?
- Ô nhiễm môi trường là hiện môi trường tự 
nhiê bị bẩn đồng thời các tính chất vật lý, 
hóa học , sinh học của môi trường bị thay 
đổi, gây tác hại tới đời sống con người và 
các sinh vật khác .
 Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường ?
- Ô nhiễm môi trường do :
 Hoạt động của con người .
 Hoạt động tự nhiên : núi lửa, sinh vật...
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra 
từ hoạt động công nghiệp và sinh 
hoạt
2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ 
thực vật và chất độc hóa học
4. Ô nhiễm do các chất thải rắn
5. Ô nhiễm do vi sinh vật gây bệnh
3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ
Các tác 
nhân gây ô 
nhiễm môi 
trường
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công 
nghiệp và sinh hoạt
 Kể tên các khí có trong thành phần không khí gây 
độc hại cho cơ thể sinh vật?
* Các khí độc hại: CO, CO2, SO2, NO2 , CFC ... và 
bụi
 Ô nhiễm 
không khí
Bảng 54.1: Các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí
Hoạt động Nhiên liệu bị đốt cháy
1.Giao thông vận tải:
 - Ô tô. 
2. Sản xuất công nghiệp:
3. Sinh hoạt:
- Xe máy
- Tàu hỏa
- Xăng, dầu, 
- Xăng, dầu, 
- Xăng, dầu, than đá
- Nhà máy nhiệt điện
- Nhà máy sản xuất thép - Xăng, dầu, than đá
- Xăng, dầu, than đá
- Đun nấu
- Chế biến thực phẩm - Than củi, khí đốt(ga), dầu. rơm rạ 
- Than củi, khí đốt(ga), dầu, rơm rạ 
Hiệu ứng nhà kính
2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc 
hóa học
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công 
nghiệp và sinh hoạt
Các chất thải ra từ nhà máy, phương tiện giao thông, đun nấu sinh hoạt 
là : CO , CO2 , SO2 , NO2  và bụi gây ô nhiễm không khí. 
Thuốc diệt nấm
Thuốc diệt cỏ
Thuốc trừ sâu
Con đường phát tán các hóa chất bảo vệ thực vật
Và chất độc hóa học trong tự nhiên
Hóa chất bảo vệ thực 
vật
Bị phân tán Nước vận 
chuyển
Chuyển thành hơi
Bốc hơiBốc hơi
Tích tụ trong đất Ô nhiễm nước ngầm
Tích tụ trong 
hồ,ao, sông
Tích tụ trong 
đại dương
H: Mô tả con đường phát tán các loại hoá chất đó?
H: Nêu tác hại của thuốc bảo vệ thực vật?
Con đường phát tán các hóa chất bảo vệ thực vật và chất 
độc hóa học.
Hóa chất bảo vệ 
thực vật
Bị phân tán Nước vận 
chuyển
Chuyển thành hơi
Bốc hơiBốc hơi
Tích tụ trong đất Ô nhiễm nước ngầm
2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc 
hóa học
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công 
nghiệp và sinh hoạt
3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ
- Tích tụ ở môi trường nước, đất, không khí..
- Chúng gây hại cho sức khoẻ con người và sinh vật, có thể 
gây đột biến.
Thảm họa Chernobyl 
Quan sát các hình ảnh sau để trả lời câu hỏi
NHÀ MÁY HẠT NHÂN
Cỗ "quan tài" bê tông che phủ lò phản ứng số 4 ở 
Chernobyl hiện nay (ảnh BBC). 
Những gì còn lại ở HIROXIMA sau ngày 6/8/1945 khoảng 
1/3 dân số trong thành phố bị thiệt mạng chỉ sau một tuần 
và rất nhiều người bị mắc bệnh do nhiễm chất phóng xạ
Nạn nhân của chất độc đioxin
Chất thải rắn
Tên chất thải Hoạt động thải ra chất thải
- Giấy vụn - Sinh hoạt, sản xuất công 
nghiệp
Bảng 54.2 . Các chất thải rắn gây ô nhiễm
......................... .........................
......................... .........................
- Túi nilon, hồ, vữa xây
 nhà
- Sinh hoạt xây dựng nhà, 
công sở.
- Bông băng bẩn, kim tiêm Chất thải bệnh viện, sinh 
hoạt
HS nghiên cứu thông tin SGK, quan sát tranh 54.5, 54.6 
thảo luận theo nhóm để trả lời các câu hỏi sau:
1. Nguyên nhân của bệnh giun sán?
2. Cách phòng tránh bệnh sốt rét?
3. Nguyên nhân dẫn đến mắc các bệnh tả, lị?
1. Nguyên nhân của bệnh giun sán?
* Do ăn thức ăn không nấu chín, 
không rửa sạch có mang mầm bệnh 
như trứng giun, ấu trùng sán ...
2. Cách phòng tránh bệnh sốt rét?
* Tiêu diệt muỗi mang ký sinh trùng sốt rét: diệt bọ gậy, giữ 
cho nơi ở thoáng đãng sạch sẽ, giữ vệ sinh nguồn nước để 
muỗi không sinh sản, ngủ phải mắc màn ...
3. Nguyên nhân dẫn đến mắc bệnh tả, lị?
* Do ăn thức ăn không vệ sinh, bị nhiễm 
các sinh vật gây bệnh như vi khuẩn 
E.coli ...
Gỏi cá
 Bản thân em cần phải làm gì để góp 
phần phòng chống ô nhiễm môi trường?
- Thu gom và bỏ rác thải đúng nơi quy định, 
không vức rác bừa bãi ở khắp nơi.
-Vệ sinh nhà ở, trường lớp, đường thôn xóm 
...sạch sẽ
- Trồng và chăm sóc cây xanh...
- Tuyên truyền với mọi người về tác hại 
 của ô nhiễm môi trường
Câu 1:
Ô nhiễm môi trường dẫn đến hậu quả nào 
sau đây:
A. a. Sự tổn thất nguồn tài nguyên dự trữ.
B.
C.
D.
b. Sự suy giảm sức khoẻ và mức sống của con 
người .
c. Ảnh hưởng xấu đến quá trình sản xuất.
d. Cả A ; B ; C đều đúng .
ĐúngSai
Củng cố
Câu 2:
Các loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, diệt nấm 
dùng không đúng cách và dùng quá liều lượng 
sẽ :
Có tác động bất lợi tới toàn bộ hệ sinh thái. 
 Có tác động bất lợi tới toàn bộ hệ sinh thái và 
ảnh hưởng tới sức khỏe con người .
Ảnh hưởng tới sự phát triển của thực vật . 
Ảnh hưởng tới sự phát triển của động vật .
ĐúngSai
Các loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, diệt nấm 
dùng không đúng cách và dùng quá liều lượng 
sẽ:
A. Có tác động bất lợi tới toàn bộ hệ sinh thái. 
B.
C.
D.
 Có tác động bất lợi tới toàn bộ hệ sinh thái và 
ảnh hưởng tới sức khỏe con người .
Ảnh hưởng tới sự phát triển của thực vật . 
Ảnh hưởng tới sự phát triển của động vật .
úngSai
Củng cố