Bài giảng Xenlulozơ (tiếp theo)

Bài 6Phần IIIXENLULOZƠ1- Các ứng dụng quan trọng của xenlulozơ2 - Trạng thái thiên nhiênTính chất vật lý3 - Cấu tạo phân tử xenlulozơ4 - Tính chất hoá họcPhần thêm - Sản xuất tơI– Các ứng dụng quan trọng của xenlulozơ1/ Dùng trực tiếp nguyên liệu có xenlulozơCây gai dầuCây bông gònCây bông vảiGỗTre, nứaNhững ứng dụng thường gặp trong đời sốngĐặc biệt chế biến giấy 2/ Ngoài ra còn dùng xenlulozơ sản xuất rượu, sản xuất tơ nhân tạoTơ sợi-Tơ nhân tạo:Chế biến hóa học từ các Polyme thiên nhiên Thí dụ: tơ Visco, tơ Axetat,... Tơ hóa học thường có ưu điểm là bền, đẹp, phơi mau khô II – Trạng thái thiên nhiên - Tính chất vật lýXenlulozơ là thành phần chính tạo nên lớp màng tế bào thực vật, giúp cho mô thực vật có độ bền cơ học và tính đàn hồi.Xenlulozơ có nhiều trong bông ( khoảng 98%)Đay, gai, tre, nứa  gỗ có khoảng 40% - 50% xenlulozơ1/ Trạng thái thiên nhiên 2- Tính chất vật lýXenlulozơ là chất rắn, có dạng sợi màu trắng, không mùiXenlulozơ không tan trong nước và các chất hữu cơ như ete, rượu, benzenNhưng tan được trong nước Svayde. (dd NH3 chứa đồng (II) hydroxit)Biết thêm : (dung dịch phức chất [Cu(NH3)4 ]2+ có màu xanh biếc, xanh dương đậm, do dung dịch NH3 hòa tan Cu(OH)2 ) tạo dung dịch nhớt)III - Cấu tạo phân tử xenlulozơ Công thức dạng công thức phân tử của Xenlulozơ là (C6H10O5)n. Do mỗi mắt xích của Xenlulozơ có chứa 3 nhóm –OH nên Xenlulozơ còn được viết là [C6H7O2(OH)3]n. Khối lượng phân tử Xenlulozơ rất lớn, khoảng 1 700 000 – 2 400 000 đvC.	 OH(C6H7O2) OH	 OH n[C6H7O2(OH)3]nIV – Tính chất hoá họcXenlulozơ không cho phản ứng tráng gương 1/ Phản ứng thuỷ phân:Giải thích thêm:Xenlulozơ bị thủy phân đến cùng tạo Glucoz với sự hiện diện các men (enzym) thích hợp hay axit vô cơ (H+) làm xúc tác. Trong cơ thể con người không có men thủy phân được Xenlulozơ, nhưng trong loài động vật nhai lại (trâu, bò,...) có men cellulosase nên thủy phân Xenlulozơ tạo Glucoz. Do đó con người không tiêu hóa được Xenlulozơ, nhưng các loài động vật ăn cỏ tiêu hóa được Xenlulozơ 2/ Phản ứng với axit nitric ( phản ứng este hoá)  [C6H7O2(OH)3]n   +   3nHNO3 [C6H7O2(ONO2)3]n  +   3nH2O Xenlulozơ trinitratXenlulozơ trinitrat dễ cháy và nổ rất mạnh, không có khói, dùng làm thuốc súng không khói (pyrocellulose, guncotton), lựu đạn, mìn.Củng cố Câu 1: Chọn câu đúng: A. Xenlulozơ không tan trong bất cứ loại nước nào.B. Xenlulozơ chỉ tan trong dung môi hữu cơ đặc biệt.C. Xenlulozơ có trong cam, quýt, mảng cầu, v.v...D. Xenlulozơ chỉ tan trong nước Svayde.E. Chỉ có B, D đúngCâu 2: Chọn những câu đúng khi nói về cấu trúc phân tử Xenlulozơ:A.Xenlulozơ do nhiều gốc  Glucozơ liên kết với nhau.B.Xenlulozơ chỉ có cấu tạo mạch không phân nhánhC.Khối lượng Xenlulozơ lớn hơn nhiều so với tinh bột D.Mỗi gốc Xenlulozơ có chứa 3 nhóm -OH tự doE. A, B đúngF. C, D đúng G. E, F đúngCâu 3:Chọn câu sai khi nói về Xenlulozơ:A. Xenlulozơ là một Polisacarit.B. Xenlulozơ thủy phân tạo thành GlucozơC. Xenlulozơ bị hòa tan trong nước SvaydeD. Xenlulozơ phản ứng với HNO2/H2SO4 đặc tạo Este.