Giáo án Vật lý Lớp 9 - Tiết 1: Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn - Năm học 2019-2020 - Trần Thị Thu Hà

Ngày soạn: 04/09/2019
Tiết 1
SỰ PHỤ THUỘC CỦA CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN 
VÀO HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI ĐẦU DÂY DẪN
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:	
- Nêu được mối quan hệ giữa CĐDĐ chạy qua một dây dẫn và HĐT đặt vào hai đầu dây đó.
- Biết được dạng đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của CĐDĐ vào HĐT giữa hai đầu dây dẫn.
2. Kỹ năng:
- Mắc được mạch điện theo sơ đồ mạch điện H 1.1 (SGK)	
- Biết sử dụng vôn kế và ampe kế một chiGều.
- Tiến hành được thí nghiệm và thu thập số liệu.	
- Vẽ được đồ thị biểu diễn mối quan hệ I, U từ số đo thí nghiệm. 
3. Thái độ:
- Cẩn thận, tỉ mỉ, trung thực qua việc ghi kết quả đo và vẽ đồ thị.
II. CHUẨN BỊ
- Mỗi nhóm HS: một dây điện trở bằng constantan, một ampe kế (GHĐ 1,5A), một vôn kế (GHĐ 6V), một công tắc, nguồn điện, 7 đoạn đây nối. 
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp: GV kiểm tra sĩ số lớp
2. Bài cũ: GV Nêu Y/c đối với môn học về sách, vở, đồ dùng học tập. Giới thiệu chương trình vật lí lớp 9. Thống nhất cách chia nhóm và làm việc theo nhóm trong lớp
3. Bài mới: 
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
Hoạt động 1: Ôn lại kiến thức lớp 7
? Để đo cường độ dòng điện chạy qua bóng đèn và hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn, cần dùng dụng cụ gì?
? Cách mắc các dụng cụ đó?
? Cường độ dòng điện chạy qua một bóng đèn có quan hệ như thế nào với HĐT đặt vào hai đầu bóng đèn đó?
ĐVĐ: Liệu CĐDĐ chạy qua dây dẫn có tỉ lệ với HĐT đặt vào hai đầu dây hay không.
- Muốn tìm hiểu sự phụ thuộc của I vào U chúng ta cùng học bài 1. 
Hoạt động 2: Tìm hiểu sự phụ thuộc của CĐDĐ vào HĐT giữa hai đầu dây dẫn
GV: Chiếu sơ đồ mạch điện 
? Hãy kể tên các bộ phận có trong sơ đồ hình 1.1
? Nêu tác dụng của các bộ phận đó
? Nêu cách mắc các bộ phận đó trong sơ đó.
? Chốt dương của Vôn kế V và ampe kế A được mắc về phía điểm A hay điểm B
GV: Nhận xét và chốt lại các câu trả lời đúng
GV: Y/c HS đọc mục 2 và nêu các bước tiến hành TN
HS: Làm theo Y/c của GV
GV: Y/c các nhóm trưởng nhận dụng cụ TN, các nhóm mắc theo sơ đồ 1.1, tiến hành đo I và U qua số chỉ của ampe kế và vôn kế.
Ghi kết quả đo được vào bảng 1.
HS: Nhận dụng cụ TN, tiến hành TN và ghi kết quả TN vào bảng 1
GV: Sau khi cả lớp làm xong nhóm trưởng báo cáo kết quả. Lớp thảo luận trả lời C1
HS: Thảo luận và rút ra nhận xét
GV:Chốt lại nhận xét đúng và ghi bảng
Chuyển ý: Đồ thị mô tả mối quan hệ giữa CĐDĐ và HĐT ở hai đầu dây dẫn có dạng như thế nào? Chúng ta cùng nghiên cứu mục II
Hoạt động 3: Vẽ và sử dụng đồ thị để rút ra kết luận
GV: Y/c HS 
- Vẽ một hệ trục tọa độ, trục hoành biểu diễn cho HĐT U, trục tung biểu diễn CĐDĐ I, gốc tọa độ O tại vị trí có U=0, I=0.
- Dựa vào bảng số liệu ở bảng 1 (hoặc số liệu tương tự do em đo được qua TN), thể hiện số liệu này thành các điểm trên hệ trục tọa độ, mỗi điểm ứng với một cặp giá trị U,I
HS: Vẽ theo Y/c của GV
GV: HD HS cách vẽ trên máy chiếu
? Nhận xét xem đường biểu diễn mối quan hệ giữa I và U có phải là đường thẳng đi qua gốc tọa độ hay không?
? Nêu kết luận về mối quan hệ giữa I và U
HS: Nêu kết luận
GV: Chốt lại kết luận và ghi bảng
Lưu ý: Nhấn mạnh I phụ thuộc U chứ không phải U phụ thuộc I.
Chuyển ý: Dựa trên đặc điểm biến đổi của CĐDĐ theo HĐT giữa hai đầu dây dẫn, em hãy trả lời một số câu hỏi vận dụng sau:
Hoạt động 4: Vận dụng
GV: Mối quan hệ giữa I và U là mối quan hệ tỉ lệ thuận.
- Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U là một đường thẳng đi qua gốc toạ độ.
GV: Yêu cầu HS trả lời C3, C4, C5.
HS: Suy nghĩ trả lời
GV: Nhận xét và chốt lại câu trả lời đúng
HS: Lắng nghe
GV: Hướng dẫn HS vẽ bản đồ tư duy của bài học để tổng hợp kiến thức bài.
- Dùng vôn kế và ampe kế.
Nêu cách mắc.
- HĐT càng lớn CĐDĐ chạy qua càng lớn Đèn càng sáng.
Thí nghiệm
Sơ đồ mạch điện:
Các bộ phận trong sơ đồ:
Nguồn, dây nối, khoá K, ampe kế, vôn kế, dây điện trở.
* Tác dụng của các bộ phận:
* Cách mắc: Ampe kế mắc nt với dây dẫn, khoá K, nguồn; vôn kế mắc // dây dẫn.
b. Mắc ampe kế và vôn kế sao cho chốt dương nối với chốt dương của nguồn, chốt âm với chốt âm của nguồn.
2. Tiến hành thí nghiệm
Đo CĐDĐ tương ứng với mỗi HĐT đặt vào hai đầu dây dẫn
Bảng 1:
 KQ đo
Lần đo
Hiệu điện thế (V)
CĐDĐ (A)
1
0
0
2
1,5
0,3
3
3,0
0,6
4
4,5
0,9
5
6,0
1
Nhận xét: Khi tăng hoặc giảm U đặt vào hai đầu dây dẫn thì I chạy qua dây dẫn đó cũng tăng hoặc giảm.
Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế
Dạng đồ thị:
Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của CĐDĐ vào HĐTlà một đường thẳng đi qua gốc toạ độ. (I=0; U=0)
2. Kết luận: HĐT giữa hai đầu dây dẫn khi tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì CĐDĐ qua dây dẫn đó cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần
Vận dụng
C3: U=2,5V→I=0,5A
 U=3,5V→I=0,7A
Điểm M nằm trên đường OBCDE
C4: I2=0,125A; I5=0,3A; 
 U3=4V;U4=5V; 
C5: I chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với U đặt vào hai đầu dây dẫn.
4. Củng cố 
- CĐDĐ chạy qua một dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó
- Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của CĐDĐ vào HĐT giữa hai đầu dây dẫn là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ (U=0 và I=0)
5. Hướng dẫn về nhà
Câu 1: CĐDĐ chạy qua dây dẫn phụ thuộc NTN vào HĐT đặt vào hai đầu dây dẫn đó?
Câu 2: Sử dụng số liệu ở bảng 2 SGK để vẽ đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U.
Câu 3: Làm bài tập SBT.
- Nghiên cứu trước nội dung bài học tiếp theo: “ĐIỆN TRỞ CỦA DÂY DẪN – ĐỊNH LUẬT ÔM”
- Vẽ sẳn bảng thương số vào vở. 
Liên môn: Hướng dẫn HS sử dụng chương trình Microsoft Excell, vẽ đồ thị của I theo U từ số liệu ở bảng 1 để có kết quả như hình 1.2 SGK. Y/c HS chép đồ thị này và dán vào một tệp tin Microsoft Word, trình bày, trang trí theo ý thích rồi in ra giấy để quan sát kết quả