Bài giảng Giáo dục công dân Lớp 7 - Bài 15: Bảo vệ di sản văn hóa (Tiếp theo) - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Phong Phú

Câu 1: Thế nào là di sản văn hóa ?

Câu 2: Các di sản văn hoá sau đây di sản nào là di sản văn hóa phi vật thể, di sản nào là di sản văn hóa vật thể?

 a. Nhã nhạc cung đình Huế

 b. Hoàng thành Thăng Long

 c. Cố đô Huế

 d. Dân ca quan họ Bắc Ninh

 

ppt81 trang | Chia sẻ: Anh Thúy | Ngày: 15/11/2023 | Lượt xem: 111 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Giáo dục công dân Lớp 7 - Bài 15: Bảo vệ di sản văn hóa (Tiếp theo) - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Phong Phú, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn hãy click vào nút TẢi VỀ
TRƯỜNG THCS PHONG PHÚ 
CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH 
NĂM HỌC : 2019-2020 
Câu 1 : Thế nào là di sản văn hóa ? 
Câu 2 : Các di sản văn hoá sau đây di sản nào là di sản văn hóa phi vật thể , di sản nào là di sản văn hóa vật thể? 
	 a. Nhã nhạc cung đình Huế 
	b. Hoàng thành Thăng Long 
	c. Cố đô Huế 
	d. Dân ca quan họ Bắc Ninh 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 QUAN SÁT ẢNH: 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
 3 . Những qui định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa: 
 BÀI TẬP 
III. 
 QUAN SÁT ẢNH: 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
a. Đối với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam : 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
b. Đối với thế giới: 
Phong Nha- Kẻ Bàng (Quảng Bình) 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
Thánh địa Mỹ Sơn ( Quảng Nam) 
Vịnh Hạ Long ( Quảng Ninh) 
Di s ả n văn h ó a l à t à i s ả n c ủ a ai? 
 QUAN SÁT ẢNH: 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
a. Đối với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam : 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
 Di sản văn hóa là tài sản của dân tộc 
 
Lễ hội cồng chiêng (Tây Nguyên) 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
Lễ hội vua Hùng ( Phú Thọ) 
Việc nhân dân ta tổ ch ứ c c á c lễ h ộ i n ó i lên điều gì? 
Lễ hội làm chay ( Tầm Vu- Châu Thành- Long An) 
 QUAN SÁT ẢNH: 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
a. Đối với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam : 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
 Di sản văn hóa là tài sản của dân tộc 
 
+ Nói lên truyền thống dân tộc 
Khu di tích Vàm Nhật Tảo ( Tân Trụ) 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
Bến Nhà Rồng ( TP HCM) 
 Nh ữ ng di tích lịch sử g ợi cho ta nh ớ điều gì ? 
 QUAN SÁT ẢNH: 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
a. Đối với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam : 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
 Di sản văn hóa là tài sản của dân tộc 
 
+ Nói lên truyền thống dân tộc 
+ Thể hiện công đức của tổ tiên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
 Câu tục ngữ “ Tr ời nắng tốt dưa, tr ời mưa tốt l úa ” thể hiện điều gì? 
 QUAN SÁT ẢNH: 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
a. Đối với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam : 
I. 
II. 
 QUAN SÁT ẢNH: 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
a. Đối với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam : 
Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
 Di sản văn hóa là tài sản của dân tộc 
 
+ Nói lên truyền thống dân tộc 
+ Thể hiện công đức của tổ tiên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc 
+ Thể hiện kinh nghiệm của dân tộc trong các lĩnh vực . 
 + Các thế hệ sau có thể tiếp thu, kế thừa truyền thống, kinh nghiệm đó để phát triển nền văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc 
Đối v ới những di sản văn hóa c ủa dân t ộc , thế h ệ sau ch ú ng ta cần ph ải l à m g ì ? 
	 Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng cộng sản Việt Nam đã vạch ra phương hướng cho ngành Văn hoá : "Bảo vệ tốt các di tích lịch sử " , đặc biệt Nghị quyết trung ương V khoá VIII và Thông báo kết luận Hội nghị 10 khoá IX của Ban chấp hành trung ương xác định nhiệm vụ chiến lược : "....xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc ...." . Đó là nhiệm vụ trọng tâm của ngành Văn hoá, đồng thời đó cũng là mục tiêu chiến lược quốc gia . 
I. QUAN SÁT ẢNH: 
II. NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
a. Đối với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam: 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( Tiết 2) 
Bài 15 
b. Đối với thế giới: 
 H ã y kể nh ữ ng di s ả n văn h ó a c ủ a thế gi ới m à em biết? 
Một số di sản văn hóa của các nước trên thế giới 
Vạn lí trường thành (Trung Quốc) 
Đền thờ Ăngkorwat ( Cam-pu-chia) 
Đấu trường La Mã ( I-ta-li-a) 
Đền Taj Mahal ( Ấn Độ) 
Thành phố cổ ở Pêru 
/////// 
Nhà hát opera Sydney (Australia) 
Tháp Eiffel ( Pháp ) 
Vạn Lý Trường Thành ( Trung Quốc) 
Kim Tự Tháp Giza (Ai Cậ p ) 
GDCD7 
Tượng chúa Jesus ở Brazil 
Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
 Những di sản văn hóa của Việt Nam có ý nghĩa như thế nào đối với thế giới ? 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
a. Đối với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam : 
II. 
b. Đối với thế giới : 
 - Di sản văn hóa của Việt Nam đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa thế giới . 
 
Kể tên những di sản văn hóa Việt Nam được UNESCO công nhận là di sản văn hoá của thế giới? 
 - Một số di sản văn hóa của Việt Nam được công nhận là di sản văn hóa thế giới để được tôn vinh, giữ gìn như những tài sản quý giá của nhân loại . 
Những di sản văn hóa của Việt Nam được công nhận là di sản văn hóa thế giới nhằm để làm gì ? 
“Di sản văn hóa Việt Nam là tài sản quý giá của cộng đồng các dân tộc Việt Nam và là một bộ phận của di sản văn hóa nhân loại, có vai trò to lớn trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của nhân dân ta .” 
Trích đoạn mở đầu luật Di sản văn hóa (29/6/2001): 
 QUAN SÁT ẢNH: 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
BÀI 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
- Là cảnh đẹp của đất nước, là tài sản của dân tộc; 
- Thể hiện công đức của tổ tiên và kinh nghiệm của dân tộc. 
- Đóng góp vào sự nghiệp xây dựng phát triển văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. 
- Đóng góp vào kho tàng di sản văn hoá thế giới. 
Em có biết ở Việt Nam những di sản nào đã vinh dự được UNESCO công nhận là di sản văn hóa vật thể và phi vật thể thế giới ? 
N hững di sản đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa vật thể 
1 . Cố đô Huế được công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 1993 
2. Vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới năm 1994 và 2000 
3 . Thánh Địa Mĩ Sơn được công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 1999. 
4. Phố cổ Hội An năm 1999 
5 . Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình) năm 2003 
6 . Mộc bản triều Nguyễn năm 2009 
7 . Công viên địa chất ( Cao nguyên đá Đồng Văn -Hà Giang ) 
(Năm 2010) 
8 . B ia Tiến sĩ Văn Miếu – Quốc Tử Giám ( 82 bia) ở Hà Nội (năm 2010) 
9 . Khu di tích trung tâm Hoàng thành Thăng Long năm 
 2010 
10 . Thành Nhà Hồ năm 201 1 
1 1 . Mộc bản kinh phật chùa Vĩnh Nghiêm ( Bắc Giang) năm 2012 
1 2 . Châu bản triều Nguyễn năm 20 14 
13 . Quần thể danh thắng Tràng An năm 201 4 
N hững di sản đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể 
1 . Nhã nhạc cung đình Huế được công nhận là kiệt tác di sản văn hóa phi vật thể năm 2003 
2 . Không gian văn hóa cồng chiêng Tây nguyên năm 2005 
3 . Quan họ Bắc Ninh 
(năm 2009) 
4 . Ca Trù 
(năm 2009) 
 5 . Hội Gióng -Sóc Sơn 
(năm 2010) 
6 . Hát xoan - Phú Thọ năm 201 1 
7 . Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương (Phú Thọ) năm 2012. 
8. Đờn ca tài tử (Nam bộ) năm 2013.   
9 . Dân ca ví dặm Nghệ Tĩnh năm 201 4 .   
10 . Nghi lễ kéo co năm 201 5 .   
11 . Tín ngưỡng thờ mẫu Việt Nam năm 201 6 .   
12 . Nghệ thuật bài chòi ở Trung Bộ năm 201 7 .   
13 . Nghi lễ then của người Tày, Nùng, Thái năm 201 9 .   
 QUAN SÁT ẢNH 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa : 
a. Đối với sự phát triển nền văn hóa Việt Nam : 
b. Đối với thế giới : 
 3. Những qui định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa: 
Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
HS hội ý theo nhóm (2 phút ) 
Tình huống : Vợ chồng ông Thành là chủ sở hữu căn nhà cổ đã được công nhận là di sản văn hóa cấp quốc gia. Do kinh doanh thành công, kiếm được nhiều tiền nên vợ ông muốn tháo dở căn nhà cổ để xây biệt thự. Ông Thành không đồng ý vì theo ông đây là căn nhà cổ có giá trị văn hóa nên cần phải được bảo tồn .Theo em, ai đúng, ai sai trong tình huống trên? Vì sao? 
HS hội ý theo nhóm (2 phút ) 
Tình huống : Vợ chồng ông Thành là chủ sở hữu căn nhà cổ đã được công nhận là di sản văn hóa cấp quốc gia. Do kinh doanh thành công, kiếm được nhiều tiền nên vợ ông muốn tháo dở căn nhà cổ để xây biệt thự. Ông Thành không đồng ý vì theo ông đây là căn nhà cổ có giá trị văn hóa nên cần phải được bảo tồn .Theo em, ai đúng, ai sai trong tình huống trên? Vì sao? 
Một số qui định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa : 
Trích Điều 9 – Luật Di sản văn hóa (năm 2001) : 
	1.  
	2. Nhà nước bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu di sản văn hóa. Chủ sở hữu di sản văn hóa có trách nhiệm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa. 
 .. 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
 3. Những qui định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa: 
 - Nhà nước bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu di sản văn hóa. Chủ sở hữu di sản văn hóa có trách nhiệm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa . 
 
 QUAN SÁT ẢNH 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
Ông sư tử được cúng bằng cả bó hương và tiền lẻ... vào miệng 
Vẫn còn dịch vụ đổi tiền lẻ giá cao tại chùa Thiên Trù. 
Tiền vác đầy tượng phật Di Lạc tại chùa Bái Đính 
MỘT SỐ HÌNH ẢNH PHẢN CẢM TẠI LỄ HỘI 
Dùng tiền 'đánh bóng' chùa Đồng trên đỉnh Yên Tử 
MỘT SỐ HÌNH ẢNH XÂM PHẠM DI SẢN VĂN HÓA 
 Tháp chuông nhà thờ Tam Tòa 
Tháp Hòa Phong (Hà Nội ) 
Khu vực bảo tháp chùa Giác Viên (quận 11, TP.HCM) 
Phía sau bước chân những người hành hương về đất tổ là gì? 
Lực lượng Công an tỉnh Quảng Nam khám xét, thu giữ cổ vật tàng trữ trái phép tại nơi ở của Nguyễn Mười.Ngày 13/2, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Minh Ánh đã ký quyết định tịch thu, sung công 1.517 cổ vật do Nguyễn Mười, còn gọi Mười Thương (53 tuổi), trú tại nhà số 153, Hùng Vương, TP Đà Nẵng, đã mua gom trái phép trước ngày 1/7/2000, nhưng chưa đăng ký theo quy định của pháp luật . 
Để bảo vệ ̣ di sản văn h óa pháp luật nhà nước ta nghiêm cấm những hành vi nào ? 
Một số qui định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa : 
 Điều 13 – Luật Di sản văn hóa (năm 2001): 
 Nghiêm cấm các hành vi sau đây : 
	1. Chiếm đoạt, làm sai lệch di sản văn hóa ; 
	2. Hủy hoại hoặc gây nguy cơ hủy hoại di sản văn hóa ; 
	3. Đào bới trái phép địa điểm khảo cổ; xây dựng trái phép; lấn chiếm đất đai thuộc di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh ; 
	4. Mua bán, trao đổi và vận chuyển trái phép di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia thuộc di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh; đưa trái phép di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia ra nước ngoài . 
	5. Lợi dụng việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa để thực hiện những hành vi trái pháp luật . 
 3. Quy định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hoá: 
 - Nhà nước: 
+Có chính sách bảo vệ, phát huy giá trị của di sản văn hoá. 
+Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ di sản văn hoá. 
 - Nghiêm cấm: 
+Chiếm đoạt, làm sai lệch di sản văn hoá. 
+Hủy hoại di sản văn hoá. 
+Đào bới, lấn chiếm khu di tích, danh lam thắng cảnh. 
+Mua bán, vận chuyển trái phép các di vật, cổ vật, bảo vật. 
+Lợi dụng việc bảo vệ di sản để làm điều trái pháp luật. 
 
Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
1. Khái niệm: 
2. Ý nghĩa của di sản văn hóa: 
 3. Những qui định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa: 
 BÀI TẬP: 
 QUAN SÁT ẢNH 
 NỘI DUNG BÀI HỌC: 
 Bài 15 
BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA ( tiếp theo) 
I. 
II. 
III. 
 Bài tập b/Sách giáo khoa trang 50 
	 Trong một lần đi tham quan thắng cảnh Vịnh Hạ Long, thấy trên vách các hang động có những chữ khắc hoặc viết chằng chịt tên, ngày tháng của những người đến thăm, bạn Dung bày tỏ thái độ phê phán, không hài lòng về những việc làm đó. Ngược lại, có một số bạn lại đồng tình, vì theo họ thì việc khắc chữ trên vách đá là một kỉ niệm của du khách để cho hậu thế biết: nơi này đã có người đến thăm vào thời gian nào . 
 Em đồng tình với quan điểm nào? Vì sao ? 
Đ ồng tình với ý kiến của bạn Dung vì: hằng ngày có biết bao khách du lịch đến tham quan, nếu người nào cũng khắc, cũng kí tên lên vách đá, làm mất đi vẻ đẹp tự nhiên, thì việc khắc tên, kí tên lên vách đá không còn có ý nghĩa. 
Việc kí tên, khắc tên lên trên vách đá gây nguy cơ huỷ hoại danh lam thắng cảnh Vịnh Hạ Long. 
Hãy tìm hiểu một vài việc làm của những người xung quanh mà em cho đó là những hành vi bảo vệ hoặc xâm hại đến di sản văn hoá. 
* Hành vi bảo vệ di sản văn hóa: 
- Không đập phá di sản văn hóa. 
- Giữ gìn vệ sinh sạch sẽ khu di sản văn hóa. 
- Có ý thức bảo vệ các di sản văn hóa vật thể, phi vật thể. 
* Hành vi phá hoại di sản văn hóa: 
- Đập phá di sản văn hóa không có ý thức bảo vệ. 
- Vứt rác bữa bãi tại các khu di sản văn hóa lịch sử. 
Một số qui định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa : 
Điều 69 – Luật Di sản văn hóa (năm 2001) : 
	 Tổ chức, cá nhân có thành tích trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa được khen thưởng theo quy định của pháp luật . 
Điều 71 – Luật Di sản văn hóa (năm 2001) : 
	Người nào vi phạm các quy định của pháp luật về di sản văn hóa thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật . 
Cất giấu cổ vật cho bọn buôn lậu. 
Phát hiện cổ vật không nộp cho nhà nước 
C 
D 
Hành vi nào sau đây là góp phần giữ gìn, bảo vệ di sản văn hóa? 
B 
Buôn bán cổ vật trái phép 
Giúp cơ quan chuyên môn sưu tầm cổ vật. 
A 
CỦNG CỐ 
Để được tôn vinh, giữ gìn như những tài sản quý 
giá của nhân loại. 
Để được bảo vệ 
Để được tôn vinh như là những tài sản quý giá 
của nhân loại. 
A 
B 
C 
Những di sản văn hóa của Việt Nam được công nhận là di sản văn hóa của thế giới nhằm mục đích gì? 
TRÒ CHƠI Ô SỐ MAY MẮN 
                                                                              
                                                                             
                                                                              
Luật chơi: 
- Chia l ớ p thành 2 đ ộ i ( A và B). Gồm có 6 ô số. Lần l ượ t mỗi đội chọn một ô số để tr ả l ờ i câu h ỏ i, trong đ ó c ó ́ ô may mắn thì đội đ ó không cần tr ả l ời và được c ộ ng 10 điểm. Nếu đội nào trả lời sai thì đội khác trả lời thay và đội đó sẽ được cộng 10 điểm. Đội nào đạt điểm nhiều hơn thì đội đó chiến thắng. 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
Đội A 
Đội B 
10 
20 
30 
40 
50 
60 
10 
20 
30 
40 
50 
60 
TRÒ CHƠI Ô SỐ MAY MẮN 
                                                                              
                                                                              
                                                                              
Luật n à o quy định công dân ph ả i c ó tr á ch 
nhiệm b ả o vệ v à gi ữ gìn c á c di s ả n văn h óa ? 
                                                                              
                                                                           
Luật Di sản văn hóa (năm 2001) 
Ng à nh kinh tế công nghiệp không kh ó i l à ng à nh n à o? 
Ng à nh du lịch 
Cất giấu cổ vật cho bọn buôn lậu. 
Phát hiện cổ vật không nộp cho nhà nước 
C 
D 
Hành vi nào sau đây là góp phần giữ gìn, bảo vệ di sản văn hóa? 
B 
Buôn bán cổ vật trái phép 
Giúp cơ quan chuyên môn sưu tầm cổ vật. 
A 
Lăng Nguyễn Huỳnh Đức 
Khu di tích Miếu Bà Cố - Phú Ngãi Trị 
Lễ hội làm chay 
Tất cả đều đúng 
A 
B 
C 
D 
Trong những di sản văn hóa sau đây di sản nào là di sản văn hóa của Long An ? 
Để được tôn vinh, giữ gìn như những tài sản quý 
giá của nhân loại. 
Để được bảo vệ 
Để được tôn vinh như là những tài sản quý giá 
của nhân loại. 
A 
B 
C 
Những di sản văn hóa của Việt Nam được công nhận là di sản văn hóa của thế giới nhằm mục đích gì? 
Ô MAY MẮN 
 Hướng dẫn học sinh tự học ở nha ̀ 
- Học bài 15 
- Chuẩn bị bài 17. 
- Đọc phần thông tin, sự kiện . 
- Trả lời câu hỏi gợi ý. 
- Làm bài tập. 	 
KẾT THÚC BÀI HỌC 
Xin trân trọng quý thầy cô và các em học sinh! 

File đính kèm:

  • pptbai_giang_giao_duc_cong_dan_lop_7_bai_15_bao_ve_di_san_van_h.ppt
Bài giảng liên quan