Bài giảng Hóa học - Bài 42: Ozon và hiđro peoxit

NHIEÄT LIEÄT CHAØO MÖØNG NGAØY QUOÁC TEÁ PHUÏ NÖÕ .Chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o Gi¸o viªn: V¨n Thuý HµLíp: 10A1KIỂM TRA BÀI CŨ Löïa choïn phöông aùn ñuùng cho caùc caâu sau ñaây:1. Oxi laø phi kim coù tính oxi hoùa maïnh vì:A. Phaân töû coù 2 lieân keát coäng hoaù trò.B. Naêng löôïng lieân keát phaân töû khoâng lôùn.C. Baùn kính nguyeân töû lôùn hôn so vôùi caùc nguyeân toá trong cuøng chu kyø.D. Coù ñoä aâm ñieän lôùn, coù 6 e ôû lôùp ngoaøi cuøng. Löïa choïn phöông aùn ñuùng cho caùc caâu sau ñaây: 2. Nhöõng phaûn öùng coù oxi tham gia:A. Ñeàu laø phaûn öùng oxi hoaù – khöû, trong ñoù oxi 	laø chaát khöû.B. Ñeàu laø phaûn öùng oxi hoaù – khöû, trong ñoù oxi laø chaát oxi hoaù. C. 	Ñeàu laø phaûn öùng oxi hoaù – khöû, trong ñoù oxi vöøa laø chaát khöû, vöøa laø chaát oxi hoaù.D. Ñeàu laø phaûn öùng oxi hoaù – khöû, trong ñoù oxi khoâng laø chaát khöû, khoâng laø chaát oxi hoaù. KIỂM TRA BÀI CŨBài 42: OZON VÀ HIĐRO PEOXITBài 42: OZON VÀ HIĐRO PEOXIT I. Cấu tạo phân tử - Coâng thöùc phaân töû: O3O2 vµ O3 lµ 2 d¹ng thï h×nh cña nguyªn tè oxi- Coâng thöùc electron – coâng thöùc caáu taïo :OOOOOOA. OZONOOOOOOLK cho-nhËn LK céng ho¸ trÞ *Lieân keát ®¬n cho - nhËn kÐm bÒn h¬n lieân keát ®«i =>ph©n tö ozon kÐm bÒn h¬n ph©n tö oxiMô hình phân tử ozonI. Cấu tạo phân tửII. TÝnh chÊt cña ozon1.TÝnh chÊt vËt lý - Trạng thái tập hợp: Chất khí - Màu: xanh nhạt- Mùi:muøi ñaëc tröng (Như cỏ mới cắt)Ozon hóa lỏng ở -1120C và khi hóa lỏng sẽ có màu xanh đậmOzon tan trong nước gần gấp 16 lần so với Oxi2. Söï taïo thaønh ozonOZONO2UV- tia cực tím -Trên mặt đất: do sấm sét và sự oxi hoá một số hợp chất hữu cơ (nhựa thông, rong biển) nên thường có một lượng O3 rõ rệt trong không khí ở rừng thông và bờ biển.Ở tầng cao của khí quyển ( 25- 30 km) : O3 được tạo thành từ O2 do ảnh hưởng của tia cực tím hoặc sự phóng điện trong cơn giông.3 O2UV2 O3O3 hấp thụ tia tử ngoại maët trôøi, tạo thành O2 . Tầng ozon bảo vệ con ngöôøi,sinh vật trên trái đất.2. Sù t¹o thµnh O3 O3UVO2+ O 3.TÝnh chÊt ho¸ häc.* Nhaän xeùt : trong phaân töû O3 coù lieân keát cho nhaän keám beàn h¬n lieân keát ®«i => O3 kÐm bÒn, dÔ ph©n huûO3 O2 O + UV Do phaûn öùng sinh ra Oxi nguyeân töû coù tính oxihoaù raát maïnh : OZon coù tính oxi hoaù raát maïnh vaø maïnh hôn O2. a/Taùc duïng vôùi kim loaïi (tröø Au vaø Pt) - ñ /k thöôøng. Ag + O3 Ag2O + O2 to th­êng 2 +1 -2 0 0 Ag + O2  khoâng phaûn öùng. b/Taùc duïng vôùi dung dòch KI:dd KIO3 Hoà tinh boätDd KIO2Dd KI khoâng coù hieän töôïng gì ancol bèc ch¸y khi tiÕp xóc víi O3O2+KI+O2O3H2OI2 KOH+++22-1-200-2b/Taùc duïng vôùi dung dòch KI:Phaûn öùng ñeå nhaän bieát O3 vaø phaân bieät O2 vaø O3,(duøng thêm dd hoà tinh boät hoaëc quyø tím: đổi màu xanh). O3 oxi ho¸ ion I- thµnh I2 trong dung dÞch ;cßn O2 th× kh«ng. Ptpư :c/Vôùi hôïp chaát khaùc như :CO,H2S+60-2PbSPbSO4+O32b/Taùc duïng vôùi dung dòch KI: 3.TÝnh chÊt ho¸ häc. a/Taùc duïng vôùi kim loaïi (tröø Au vaø Pt)c/Vôùi hôïp chaát khaùc nhưKết luận: O3 hoạt động mạnh , coù tính oxi hoaù raát maïnh vaø maïnh hôn O2. Tẩy trắng tinh bộtTẩy trắng dầu ăn Tạo không khí trong lành Khöû muøi4. Ứng dụng của ozon.Ozon b¶o qu¶n thùc phÈmChữa sâu răngSát trùng nước4. Ứng dụng của ozon.O3DiÖt khuÈn y tÕDiÖt trïng n­íckhö trïng kh«ng khÝB¶o qu¶n rau qu¶ thøc ¨nNg¨n tia tö ngo¹iTÈy tr¾ngMột số máy tạo Ozon hiện đạiHiện tượng thủng tầng OzonThế nào là tầng ozon?Thủng tầng ozon?Hậu quả?Nguyên nhân Khắc phục?Caùc vaán ñeà treân ñöôïc ñeà caäp trong caùc baøi tö lieäu thuoäc trang 166 vaø 167 SGK – 10 NAÂNG CAObình löu ñoái löuB. HIĐRO PEOXITI .Cấu tạo phân tửHiđro peoxit (nước oxi già) Công thức phân tử : H2O2HOOHCTCTCông thức caáu taïo:- Lieân keát O – O laø lieân keát coäng hoaù trò khoâng phaân cöïc - Lieân keát O-H lµ liªn kÕt céng ho¸ trÞ cã cùc I. CÊu t¹o ph©n tö H2O2Moâ hình phaân töû H2O21. TÝnh chÊt vËt lý Láng, kh«ng mµu, nÆng h¬n n­íc (D=1,45g/cm3) Tan trong n­íc theo mäi tØ lÖ tohoùa raén = -0,48oC2. TÝnh chÊt ho¸ häc:II. Tính chất cuûa H2O2 2. TÝnh chÊt ho¸ häc:Nhaän xeùt : - Phaân töû coù lieân keát ñôn O – O coù naêng löôïng lieân keát khoâng lôùn => H2O2 keùm beàn - Số oxi hóa của nguyên tố oxi trong H2O2 là -1,là möùc oxi hóa trung gian giữa các số oxi hóa -2 và 0 của nguyên tố Oxi=> H2O2 vừa có tính oxi hóa vừa có tính hhử 	II. Tính chất cuûa H2O2 1. TÝnh chÊt vËt lý2. TÝnh chÊt ho¸ häca). TÝnh bÒn: kÐm bÒn, dÔ bÞ nhiÖt ph©n huûH2O2H2OO2 HKeát luaän: H2O2* Hôïp chaát kÐm bÒn(trong phaân töû coù l keát O—O)* Coù tính oxihoa vaø coù tính khöû (vì soá OXH cuûa oxi trong H2O2 ôû möùc trung gian(-1)Chuù yù: Phaûn öùng cuûa H2O2 vôùi dd KI ( duøng theâm quyø tím hoaëc hoà tinh boät ) ;dd KMnO4 : coù daáu hieäu ñaëc tröng =>duøng nhaän bieát H2O2H2O2 + Ag2OAg + H2O + O2200-1+1Hàng năm, trên thế giới sản xuất được 720000 tấn H2O23. Ứng dụng:3. Ứng dụng:H2O2Tẩy trắng bột giấy, sợi tơ, lông, vải.Nguyên liệu tẩy trắng trong bột gặtChất bảo vệ mt khai thác mỏ.Dùng trong công nghiệp hoá chất.Khử trùng hạt giống trong NNChất sát trùngBaøi taäp cuûng coáCaâu hoûi 1: So saùnh tính chaát hoaù hoïc cuûa O2 vaø O3 ? Vieát phöông trình phaûn öùng minh hoaï?OxiOzonĐều có tính oxi hoá mạnh O3 có tính oxi hoá mạnh hơn O2-không oxi hoá được Ag ở điều kiện thườngAg + O2 kh«ng x¶y ra -Oxi hoá được hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt), oxi hoá được Ag ở điều kiện thường 2 Ag + O3 Ag2O + O2-Oxi không oxi hoá được ion I-: O2+KI không xảy raPbS + O2 =- Oxi hoá ion I- thành I2 2KI + O3 + H2O I2 + 2 KOH + O2PbS + 2 O3 PbSO4 + O2-1+600-2000-2-Oxi hoá được nhiều chất mà O2 không oxi hoá đượcTraû lôøi: Caâu hoûi 2 : Ozon và hidro peoxit có những tính chất hoá học nào giống nhau, khác nhau? Lấy thí dụ minh hoạ.*Giống nhau: Đều có tính oxi hoáO3 + 2Kl + H2O I2 + 2KOH + O2H2O2 + 2Kl I2 + 2KOH*Khác nhau: H2O2 có tính khửH2O2 + Ag2O 2Ag + H2O + O2 0-1-200-1-10-2-1+1-200Traû lôøi: C©u 3: O2 vµ O3 cïng t¸c dông víi d·y chÊt nµo sau ®©y ? A. C, S, H2, F2 B. CO, SO2, CH4 	 C. C2H5OH, dung dÞch KI 	 D. Al, Cu, Fe, Ag BDBaøi taäp cuûng coáBài tập củng cốC©u 4: Hãy chọn phát biểu đúng về oxi và ozon:A. oxi và ozon đều có tính oxi hoá mạnh như nhauB. oxi và ozon đều có số proton và notron giống nhau trong phân tửC. oxi và ozon là các dạng thù hình của nguyên tố oxiD. cả oxi và ozon đều phản ứng được với các chất như Ag, KI, PbS ở nhiệt độ thườngDC©u 5Cho c¸c ph­¬ng tr×nh ho¸ häc sau:PbS + 4 H2O2 PbSO4 + 4 H2O5H2O2 + 3H2SO4 + 2KMnO4 K2SO4 + 2MnSO4 + 8H2O + 5O2Trong c¸c ph¶n øng ho¸ häc trªn H2O2 ®ãng vai trß :	A. lµ chÊt oxi ho¸.	 	B. lµ chÊt khö.	C. võa lµ chÊt oxi ho¸ võa lµ chÊt khö.	D. kh«ng lµ chÊt oxi ho¸ còng kh«ng lµ chÊt khöC-1-2-2+6-10+7+2-2+6Caâu 6: Ozon vµ hidropeoxit gièng nhau vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc lµ: A. §Òu cã tÝnh khö B. §Òu cã tÝnh oxi ho¸ C. §Òu cã tÝnh oxi ho¸ vµ tÝnh khö D. Lµ hîp chÊt bÒn Câu 7: Tính oxi hoá của các chất biến đổi như theá naøo ?A. O2 > O3 > S > NaB. O3 > O2 > S > NaC. Na > O2 > O3 > SD. Na > O3 > O2 > SBµi 8: Kh¼ng ®Þnh nµo sau ®©y ®óng nhÊt: H2O2 chØ cã tÝnh oxi ho¸ H2O2 chØ cã tÝnh khö H2O2 võa cã tÝnh oxi ho¸, võa cã tÝnh khöû H2O2 kh«ng cã tÝnh oxi ho¸, kh«ng cã tÝnh khöCâu 9: H2O2 vừa có tính oxi hoá vừa có tinh khử là do ?A. Độ âm điện của Oxi là 3,5.B. Số oxi hoá của Oxi trong H2O2 là -1.C. Hoá trị của O trong H2O2 là 1.D. Tất cả đều đúng.Câu 10: Sự hình thành lớp ozon trên tầng bình lưu của khí quyển là do:A. tia tử ngoại của mặt trời chuyển hoá các phân tử O2B. Sự phóng điện (sét) trong khí quyểnC. Sự oxi hoá một số hợp chất hữu cơ trên mặt đấtD. cả A và B đều đúngMECOHUHOYAEEMECOHUHOYAOXIHOAMANHCâu 1 :Tính chất hoá hoc cơ bản của khí oxi và ozon là gì ?1KHIQUYENCâu 2 :Ozon tập trung nhiều ở lớp .. trên cao, hấp thụ tia tử ngoại, bảo vệ cuộc sống trên trái đất 243MANHHONCâu 3 : Mức độ oxi hoá của ozon như thế nào so với oxi? Câu 4 :Hợp chất có chứa oxi của Clo dùng để điều chế oxi trong PTN?YKClO3TÌM Ô CHỮTieát hoïc ñeán ñaây ñaõ heát Chaøo taïm bieät quùi thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh Tieát hoïc ñeán ñaây ñaõ heát Chaøo taïm bieät thầy coâ vaø caùc em !TẦNG OZON Tia tử ngoạiNguyên nhân gây thủng tầng OzonDưới sự tác động của con người, tầng ozon đang bị thủng.*Các hợp chất khí freon (CFC), như: CFCl3 và CF2Cl2 thườngđược dùng để làm lạnh. dùng làmchất làm lạnh trong tủ lạnh, chất đẩy trong bình xịt và các khí NO2, SO2...là nguyên nhân gây ra sự suy giảm tầng ozonCơ chế:  CF2Cl2 ---------> CF2Cl+ Cl               Cl+ O3 ---------> ClO + O2               ClO + O3-------> Cl + 2O2Mỗi gốc Cl có thể phá hủy hàng nghìn , haøng chuïc phân tử O3 Tầng ozon là tấm màn chắn các tia tử ngoại của mặt trời có hại cho sự sống. - Các phân tử ozon có đặc tính là hấp thụ bức xạ tia cực tím (UV) của mặt trời, không có ở bất kỳ một chất khí nào khác. Với đặc tính này, ozon thật sự trở thành tấm lá chắn quan trọng bảo vệ con người và các loài sinh vật trên mặt đất khỏi tác hại của tia cực tím. - Tia cực tím gây ung thư da, đục nhân mắt, phá hủy hệ thống miễn dịch của con người, làm giảm năng suất cây trồng và mất cân bằng hệ sinh thái biển UNG THƯ DA*Ozon ở tầng thấp là chất ô nhiễm- Cïng víi nh÷ng hîp chÊt oxit nit¬ g©y nªn mï quang ho¸, ®au c¬, mòi, cuèng häng, nguån gèc cña bÖnh khã thë.- G©y hiÖu øng nhµ kÝnh, lµm t¨ng nhiÖt ®é tr¸i ®Êt.*Ôzôn trên tầng đối lưu và dười tầngbình lưu là chất bảo vệ.Khói mù quang hoá bao phủ thành phố Kết luận Ozon võa lµ chÊt b¶o vÖ võa lµ chÊt g©y « nhiÔm m«i tr­êng.Kh«ngkhÝ chøa 1 l­îng nhá Ozon sÏ trong lµnh nh­ng l­îng lín Ozon sÏ g©y h¹i Hạn chế sử dụng: chất làm lạnh CF2Cl; NO,thuoác tröø saâu ,khí thải công nghiệp( CO, H2S.)Chóng ta b¶o vÖ tÇng ozon lµ b¶o vÖ chÝnh m×nh.Ozon ñöôïc taïo thaønh töø oxi :do aûnh höôûng cuûa tia cöïc tím (UV) hoaëc söï phoùng ñieän trong côn doâng 3O2 2O3uv2. Söï taïo thaønh ozon O3UVO2+ OBaøi taäp cuûng coáCâu 1: Hãy chọn phát biểu đúng về oxi và ozon:A. oxi và ozon đều có tính oxi hoá mạnh như nhauB. oxi và ozon đều có số proton và notron giống nhau trong phân tửC. oxi và ozon là các dạng thù hình của nguyên tố oxiD. cả oxi và ozon đều phản ứng được với các chất như Ag, KI, PbS ở nhiệt độ thườngOzon vµ Hi®ro peoxitI. ozon (O3)1. Cấu tạo phân tử:2. Tính chấta. Tính chất vật lý:b.Tính chất hóa học3.Ứng dụng cña O3II.Hiđro peoxit (H2O2)1. CÊu t¹o ph©n tö:2. Tính chất a. H2O2 là hợp chất kém bền, dễ bị phân huỷ b. Tính oxi hoá vaø khử:4.Ứng dụng của H2O2