Bài giảng môn Sinh học - Bài 53: Môi trường sống và sự vận động, di chuyển

CHƯƠNG 7SỰ TIẾN HÓA CỦA ĐỘNG VẬTĐây là chương rất quan trọng thể sự tiến hóa của động vật về:môi trường sống ,sự vận động ,di chuyển ; về hình thức sinh sản ; tổ chức cơ thể Môi trường sống đa dạng , để thích nghi với nó động vật có cơ quan vận động, di chuyển tiến hóa như thế nào?BÀI 53MÔI TRƯỜNG SỐNG VÀSỰ VẬN ĐỘNG , DI CHUYỂNĐặc điểm cơ bản để phân biệt động vật và thực vật là gì ?Nhờ khả năng di chuyển giúp động vật thích nghi môi trường như thế nào?I. CÁC HÌNH THỨC DI CHUYỂNHãy quan sát hình 53.1 .Hãy cho biết những hình thức di chuyển ở từng động vật?Hình 53.1 Các hình thức di chuyển ở động vậtĐại diệnCác hình thức di chuyểnLeo trèo chuyền cành BòĐi ,chạyNhảy bằng hai chân sauBơi Bay1. Vit trời+++2. Gà lôi++3. Hươu+4. Châu chấu+++5. vượn ++6. Giun đất+7. Dơi+8. Kanguru+9. Cá chép+Các hình thức di chuyển của động vật.? Nêu những đại diện có 3 hình thức di chuyển, 2 hình thức di chuyển hoặc 1 hình thức di chuyển?Động vật có 3 hình thức di chuyển là: vịt trời , châu chấuĐộng vật có 2 hình thức di chuyển: gà lôi, vượn Động vật có một hình thức di chuyển:cá chép ,giun đất, dơi ,kanguruEm có nhận xét gì về các hình thức di chuyển của động vật ?Mỗi loài động vật có :một ,hai hoặc nhiều hình thức di chuyển .? Ngoài các động vật vừa tìm hiểu em còn biết những động vật nào? Nêu hình thức di chuyển của chúng?Trong đời sống của động vật, hình thức di chuyển có vai trò gì?Ý nghĩa của các hình thức di chuyển đối với động vật :Tìm thức ăn,bắt mồi.Tìm môi trường sống thích hợp.Tìm đối tượng sinh sản và lẩn tránh kẻ thù.Kết luận:Mỗi loài động vật có nhiều hình thức di chuyển khác nhau .Ví dụ: Gà lôi: đi ,chạy, baySự di chuyển phụ thuộc vào môi trường sống và tập tính của chúngĐộng vật có những hình thức di chuyển nào? Sự phân hóa của bộ phận di chuyển phù hợp với cách di chuyển như thế nào ?II. Sự tiến hóa cơ quan di chuyểnQuan sát hình và đọc thông tin ở các hình động vật sau :Những động vật chưa có chi sống bámGiun nhiều tơ có những mấu lồi cơ đơn giản có tơ cơ, song chúng chỉ là bộ phận hỗ trợ di chuyển. Rết có chi bên phân đốt ,nhờ đó mà sự cử động của chi đa dạng hơn.Tôm có chi được phân hóa thành 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi. Châu chấu có chi phân hóa thành những đốt khác nhau. Các chi được chuyển hóa thành 2 đôi chhi bò , 1 đôi chi nhảy. Cá trích có chi chuyên hóa thành vây bơi có các tia. Động vật có xương sống có chi năm ngón chuyên hóa thích nghi với các hình thức di chuyển trên cạn ,trên cây và trong nước .Đặc điểm cơ quan di chuyển Tên động vậtChưa có cơ quan di chuyển, có đời sống bám, sống cố định Hải quỳ,san hôChưa có cơ quan di chuyển, di chuyển chậm, kiểu sâu đo Thủy tức Cơ quan di chuyển còn rất đơn giản (mấu lồi cơ và tơ bơi)Rươi Cơ quan di chuyển đã phân hóa thành chi phân đốt Rết Cơ quan di chuyển được phân hóa thành các chi có cấu tạo và chức năng khác nhau 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơiTôm 2 đôi chân bò , 1 đôi chân nhảyChâu chấuVây bơi với các tia vâyCá chép, cá trích Chi 5 ngón có màng bơiẾch ,cá sấuCánh được cấu tạo bằng lông vũ Hải âuCánh được cấu tạo bằng màng da Dơi Bàn tay ,bàn chân cầm nắm Vượn Hãy lựa chọn động vật ở hình 53.2 điền vào phù hợp với các đặc điểm của cơ quan di chuyển ?Sự phức tạp và chuyên hóa bộ phận di chuyển ở động vật thể hiện như thế nào ?Di chuyển chậm: sâu đoCơ quan di chuyển đơn giảnPhân hóa thành chi phân đốtBộ phận di chuyển đã phân hóa thành các chi có cấu tạo và chức năng khác nhau thích nghi với môi trường sốngSống bámSự phức tạp và phân hóa bộ phận di chuyển có ý nghĩa gì đối với đời sống động vật?Đảm bảo sự vận động có hiệu quả hơn.Giúp thích nghi với :Tìm kiếm thức ănTìm đối tượng sinh sản ,lẩn tránh kẻ thùTìm môi trường sống thích hợp Nhận xét như thế nào về sự tiến hóa của cơ quan di chuyển ?Kết luậnSự hoàn chỉnh cơ quan vận động di chuyển thể hiện ở sự phức tạp hóa các chi :Từ chưa có cơ quan di chuyển đến có cơ quan di chuyển .Từ cơ quan di chuyển đơn giản đến cơ quan di chuyển phức tạp .Củng cố Câu 1: Cách di chuyển “đi ,bay, bơi” là của loài động vật nào? a. Chim cánh cụt b. Vịt trời c. DơiCâu 2: Nhóm động vật nào chưa có bộ phận di chuyển ,có đời sống bám ,cố định ?Hải quỳ ,đỉa ,giunThủy tức , lươn, rắnSan hô, hải quỳ Câu 3: Nhóm động vật nào có bộ phận di chuyển phân hóa thành chi 5 ngón để cầm nắm?a. Gấu ,chó , mèob. Khỉ , sóc, dơic. Vượn , khỉ, tinh tinh, gôrilaHướng dẫn về nhàHọc bài :1. Nêu những động vật có 3 hình thức di chuyển, 2 hình thức di chuyển hoặc 1 hình thức di chuyển ?2. Sự hoàn chỉnh cơ quan di chuyển thể hiện như thế nào ? Cho ví dụ?Đọc “Em có biết “để hiểu rõ sư hoàn chỉnh cơ quan di chuyển qua quá trình động vật chuyển từ nước lên cạn .Chuẩn bị bài mới :”Tiến hóa về tổ chức cơ thể”Nêu sự phân hóa và chuyên hóa một số hệ cơ quan trong quá trình tiến hoá của các ngành động vật : Hô hấp, tuần hoàn , thần kinh, sinh dục.Kẻ bảng trang 176 SGK