Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết dạy học: Cảnh ngày hè

TẬP THỂ LỚP 10 A3Kính chào quý thầy cơCảnh ngày hè(B¶o kÝnh c¶nh giíi _ bµi 43) NguyƠn Tr·i I/ Tìm hiểu chung: - Quốc âm thi tập là tập thơ Nơm sớm nhất hiện cịn, gồm 254 bài chia thành 4 phần ( Sgk). - Bảo kính cảnh giới cĩ 61 bài, Cảnh ngày hè là bài số 43 .T¸c gi¶ NguyƠn Tr·i (1380-1442)Cảnh ngày hè Nguyễn Trãi	Rỗi hĩng mát thuở ngày trường,	Hoè lục đùn đùn tán rợp giương.	Thạch lựu hiên cịn phun thức đỏ,	Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.	Lao xao chợ cá làng ngư phủ,	Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.	Dẽ cĩ Ngu cầm đàn một tiếng,	Dân giàu đủ khắp địi phương./////////Cảnh ngày hè - Nguyễn TrãiRồi hóng mát thuở ngày trường,Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.Lao xao chợ cá làng ngư phủ,Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,Dân giàu đủ khắp đòi phương.(Rỗi rãi)(màu, dáng)(sen)(ao) (dư-ngát)(inh ỏi)(Lẽ ra nên có)(nhiều) II/ Tìm hiểu văn bản:* Câu hỏi thảo luận: 1.Vẻ đẹp bức tranh thiên nhiên và cuộc sống:Tìm hiểu nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả bức tranh ngày hè của tác giả?Nhận xét tấm lịng nhà thơ qua cái nhìn đối với thiên nhiên và cuộc sống.a. Bức tranh thiên nhiên:Hòe lục đùn đùn/ tán rợp giương.Thạch lựu hiên/ còn phun thức đỏ,Hồng liên trì / đã tiễn mùi hương.Lao xao chợ cá/ làng ngư phủ,Dắng dỏi cầm ve/ lầu tịch dương -Cảnh vật: Hoè lục, thạch lựu, hồng liêntrổ dáng, khoe sắc, toả hương. + động từ độc đáo->diễn tả sức sống mạnh mẽ, trạng thái tinh thần cảnh vật. +Nghệ thuật tả cảnh: tính từ, từ láy->phối hợp hài hồ màu sắc, đường nét, âm thanh.=>Bức tranh thiên nhiên cĩ hình, cĩ hồn.=>Sự quan sát tỉ mỉ, cảm nhận tinh tế, khơng chỉ bằng giác quan mà bằng chính tâm hồn, cảm xúc của nhà thơ. Mối giao cảm sâu sắc giữa con người với thiên nhiên.b. Hình ảnh cuộc sống:Âm thanh “Lao xao chợ cá”->Tác giả lắng nghe, đĩn nhận và hồ vào niềm vui chung,quan tâm sâu sắc cảnh sống người lao động. “làng ngư phủ”: cách gọi trang trọng, trìu mến, với tấm lịng nhân hậu.=>Bức tranh thiên nhiên và con người được tác giả cảm nhận bằng cái tâm và cái tình.2. Vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ: _Tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống tha thiết.-Tấm lịng ưu ái với dân, với nước.+ Mơ ước “Dẽ cĩ”-> nỗi trăn trở suốt đời trách nhiệm với dân, với nước.+ “Dân”: giàu đủ, no ấm hạnh phúc, khắp mọi nơi => mối quan tâm hàng đầu.Câu thơ 6 chữ dồn nén cảm xúc thể hiện cái tài, cái chí.của bậc trượng phu.Tư tưởng an dân mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, cĩ giá trị hàng đầu trong mọi thời đại. III/ Tổng kết -Nghệ thuật: Đặc sắc về nghệ thuật thơ Nơm: bình dị, tự nhiên. Câu thơ lục ngơn sáng tạo -Nội dung: Tâm hồn Nguyễn Trãi chan chứa tình yêu thiên nhiên, yêu đời, quan tâm sâu sắc đến đời sống nhân dân. IV/ Củng cố bài học: Câu hỏi trắc nghiệm Câu 1. Bài thơ được viết bằng thể thơ nào?	A.Thất ngơn	B. Lục ngơn	C. Thất ngơn xen lục ngơn	D. Cả ba phương án trên đều sai Câu 2. Trong các từ sau, từ nào là từ tượng thanh?	A. Đùn đùn	B. Lao xao	C. Phun	D. TiễnCâu 3. Cảnh vật trong bài thơ được miêu tả như thế nào?	A. Miêu tả đúng như hiện thực khách quan.	B. Miêu tả theo sức tưởng tượng mạnh mẽ của tác giả.	C. Miêu tả một cách thụ động.	D. Cả ba phương án trên đều đúng.Câu 4. Câu thơ “Rồi, hĩng mát thuở ngày trường” được ngắt theo nhịp nào?	A. 1 / 3 / 2	B. 3 / 1 / 2	C. 3 / 3 /	D. 1 / 2 / 3V/ Chuẩn bị bài mới: -Ơn tập văn học dân gian Việt Nam. - Kiểm tra 15 phút phần Văn học dân gian Việt Nam.Kính chúc quý thầy cô mạnh khỏe, hạnh phúc; các em vui tươi, học tập tốt