Đề khảo sát chất lượng học sinh giỏi môn Địa lí Lớp 8 - Năm học 2014-2015 - Phòng GD&ĐT huyện Nho Quan (Có đáp án)

UBND HUYỆN NHO QUAN
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC SINH GIỎI
Năm học 2014- 2015
MÔN: ĐỊA LÍ 8
( Thời gian làm bài 120 phút)
Đề thi gồm 05 câu trong 01 trang
Câu 1 (5,0 điểm)
Hình dạng lãnh thổ nước ta có đặc điểm gì? Hình dạng ấy đã ảnh hưởng như thế nào tới các điều kiện tự nhiên và hoạt động giao thông vận tải ở nước ta? 
Câu 2 (3,5 điểm)
	Chứng minh biển Việt Nam có tài nguyên phong phú? Nêu một số nguyên nhân làm cạn kiệt nhanh chóng một số tài nguyên khoáng sản nước ta? 
Câu 3 (3,5 điểm)
	Nêu đặc điểm chung của địa hình nước ta? Chứng minh địa hình đồi núi là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam. 
Câu 4 (3,0 điểm)
	 Dựa vào bảng số liệu sau:
Tháng
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Các sông ở Bắc Bộ 
+
+
++
+
+
Các sông ở Trung Bộ 
+
+
++
+
Các sông ở Nam Bộ 
+
+
+
++
+
Ghi chú : + : Tháng lũ ; + + : Tháng lũ cao nhất 
Nhận xét về mùa lũ trên các lưu vực sông ở nước ta và giải thích vì sao ?
Câu 5 (5,0 điểm)
	Dựa vào bảng số liệu sau: 
Tỉ trọng các ngành trong tổng sản phẩm trong nước của Việt Nam
năm 1990 và năm 2007 ( đơn vị %)
Nông nghiệp
Công nghiệp
Dịch vụ
1990
2007
1990
2007
1990
2007
38,7
20,3
22,7
41,5
38,6
38,2
	a. Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu tổng sản phẩm trong nước của nước ta qua hai năm 1990 và 2007.
	b. Nhận xét về sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế của nước ta?
----------------Hết-----------------
Lưu ý: Học sinh được sử dụng Atlat Địa lí Việt Nam
UBND HUYỆN NHO QUAN
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HƯỚNG DẪN CHẤM
 KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC SINH GIỎI
Năm học 2014- 2015
MÔN: ĐỊA LÍ 8
Hướng dẫn chấm gồm 03 trang
Câu
Nội dung chính
Điểm
Câu 1
(5,0 điểm)
a) Đặc điểm hình dạng lãnh thổ nước ta :
 * Phần đất liền :
- Phần đất liền nước ta kéo dài theo chiều Bắc – Nam tới 1650 km (15 vĩ tuyến )
- Bề ngang hẹp, nơi hẹp nhất theo chiều tây – đông, thuộc Quảng Bình chưa đầy 50 km 
- Đường bờ biển uốn cong hình chữ S dài 3260 km hợp với 4550 km đường biên giới.
* Phần biển :
- Mở rộng về phía Đông , Đông nam
- Có nhiều đảo và quần đảo
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
b) Ảnh hưởng :
* Đối với tự nhiên : 
- Làm cho thiên nhiên nước ta trở nên đa dạng, phong phú và sinh động .
- Cảnh quan thiên nhiên nước ta có sự khác biệt rõ rệt giữa các vùng , các miền tự nhiên . 
- Ảnh hưởng của biển vào sâu trong đất liền , tăng cường tính chất nóng ẩm của thiên nhiên nước ta. 
* Đối với giao thông vận tải :
- Hình dạng lãnh thổ cho phép nước ta phát triển nhiều loại hình vận tải : đường bộ, đường biển , đường hàng không  
- Mặt khác giao thông vận tải nước ta cũng gặp không ít trở ngại , khó khăn , nguy hiểm do hình dạng địa hình lãnh thổ kéo dài , hẹp ngang , nằm sát biển . Các tuyến đường dễ bị chia cắt bởi thiên tai , địch hoạ . Đặc biệt là tuyến giao thông bắc – nam thường bị bão lụt , nước biển phá hỏng gây ách tắc giao thông .
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
Câu 2
(3,5 điểm)
Chứng minh biển Việt Nam có tài nguyên phong phú
- Thềm lục địa và đáy biển: có khoáng sản như dầu khí , kim loại , phi kim loại.
- Lòng biển : Có nhiều hải sản như tôm , cá , rong biển .
- Mặt biển: thuận lợi giao thông với các nước bằng tàu thuyền. 
- Bờ biển: nhiều bãi biển đẹp , nhiều vũng vịnh sâu rất thuận lợi cho du lịch và xây dựng hải cảng .
0,5
0,5
0,5
0,5
Nguyên nhân làm cạn kiệt tài nguyên khoáng sản ở nước ta :
- Do quản lí lỏng lẻo, khai thác bừa bãi tự do, sử dụng không tiết kiệm. 
- Kỹ thuật khai thác, chế biến còn lạc hậu. Trong chất thải bỏ hàm lượng quặng còn nhiều .
- Thăm dò đánh giá không chính xác về trữ lượng, hàm lượng phân bố làm cho khai thác gặp khó khăn và đầu tư lãng phí.
0,5
0,5
0,5
Câu 3
(3,5 điểm)
a) Địa hình nước ta có các đặc điểm cơ bản : 
- Đồi núi là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam .
- Địa hình nước ta được Tân kiến tạo nâng lên và tạo thành nhiều bậc kế tiếp nhau.
- Địa hình nước ta mang tính chất nhiệt đới gió mùa và chịu tác động mạnh mẽ của con người .
0,5
0,5
0,5
b) Chứng minh : 
- Đồi núi chiếm ¾ diên tích phần đất liền, nhưng chủ yếu là đồi núi thấp : núi thấp dưới 1000m chiếm 85% , núi cao trên 2000m chỉ chiếm 1 %.
- Đồi núi tạo thành một cánh cung lớn , mặt lồi hướng ra biển Đông dài 1400 km , nhiều vùng núi lan sát biển hoặc bị nhấn chìm thành các quần đảo ( Vịnh Hạ long). 
- Đồng bằng chỉ chiếm ¼ lãnh thổ. Có 2 đồng bằng lớn là ĐBSH và ĐBSCL .
- Đồng bằng miền trung nhỏ hẹp, ít phì nhiêu, bị đồi núi ngăn cách thành nhiều khu vực nhỏ. 
0,5
0,5
0,5
0,5
Câu 4
(3,0 điểm)
* Nhận xét:
- Mùa lũ ở nước ta kéo dài từ tháng 6 đến tháng 12, nhưng có sự khác nhau về thời gian ở các lưu vực sông.
- Sông ngòi Bắc Bộ có lũ vào mùa hạ từ tháng 6 -> tháng 10 , lũ cao nhất vào tháng 8 .
- Sông ngòi Trung Bộ có lũ vào thu đông từ tháng 9 -> tháng 12 , lũ cao nhất tháng 11.
- Sông ngòi Nam Bộ có lũ vào mùa hạ từ tháng 7 -> Tháng 11, lũ cao nhất tháng 10.
0,5
0,5
0,5
0,5
*Giải thích:
- Mùa lũ của sông trùng với mùa mưa.
- Bắc Bộ và Nam Bộ có mùa mưa là mùa hạ nên mùa lũ vào mùa hạ . Trung Bộ có mùa mưa lùi vào thu đông nên mùa lũ của sông vào thu đông. 
0,5
0,5
Câu 5
(5,0 điểm) 
a) Vẽ 2 biểu đồ:
- Hai biểu đồ hình tròn năm 1990 và 2007
- Đảm bảo chính xác, khoa học.
- Có bảng chú giải và tên biểu đồ.
2,5
b) Nhận xét:
- Từ năm 1990 đến năm 2007 cơ cấu kinh tế có sự thay đổi:
+ Giảm mạnh tỉ trọng ngành nông nghiệp: 18,4%
+ Tăng mạnh tỉ trọng ngành công nghiệp: 18,8%
+ Duy trì vai trò của ngành dịch vụ. (biến động nhẹ giảm: 0,4%)
- Cơ cấu kinh tế nước ta đang chuyển dịch rõ rệt theo hướng:
Công nghiệp hóa- hiện đại hóa, tỉ trọng của ngành công nghiệp, dịch vụ cao.
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5